30 Kasım 2010

BEN ISIRGANCIYIM

Bahçemdeki ısırgan ( Urtica dioica ) otları
Isırgan ( urtica ), urticaceae / ısırgangiller familyasından, hemen hemen her yerde kendiliğinden yetişen tek veya iki yıllık  otsu bir bitki cinsidir.  Çok fazla türü bulunmaktadır. En büyük özelliği, temas edildiğinde  yakıcı olmasıdır. Bu nedenle eldivenle toplamak gerekir.  Ayrıca bu özelliği, küçük  çoçuklara karşı korku aracı olarak kullanılmasına neden olmuştur.

Son yıllarda ısırganın şifalı olduğunun anlaşılmasıyla birlikte önemi artmışdır. Daha fazla aranan, sevilen  bir bitki durumuna gelmiştir.
Şifalı bitkiler konusunda uzman bir doktorun ısırgan için; 'İnsanlar bilse başka bitki yetiştirmez.' diyerek ne kadar yararlı olduğu belirtmek istemiştir.
Isırgan, kökü, yaprağı ve tohumları ile beraber komple bir şifa kaynağıdır. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için linki tıklayabilirsiniz; http://www.canimablama.com/showthread.php?tid=5655
.
Isırgan otunun bir diğer özeliği ise,  bazı çeşitlerinin pamuk gibi elyafından kumaş yapılmasıdır. Son yıllarda pamuk fiyatının artması ve organik kumaş talebi nedeniyle ısırgan otu daha çok  önem kazanmaya başlamıştır. Yurdumuzda da bu konuda çalışmalar yapılmaktadır.

Değişik bir ısırgan otu ( Eşek ısırganı )
Isırgan otu çiçeği
Giresun ilimiz  için ısırgan otunun  (Giresunlular sırgan der) daha farklı  bir anlamı ve önemi vardır ( Bu arada Giresun'lu olduğumu belirteyim.). Doğukaradenizin en çok fındık yetiştiren iki ili, Ordu ve Giresun arasında eskiden beri tatlı bir rekabet vardır. Özellikle, Giresunspor - Orduspor maçlarında bu durum  ilginç görüntü ve sloganlara neden olmaktadır. Ordulular Giresunlulara ISIRGANCI, Giresunlularda Ordululara KABAKÇI diye takılarak bunu dile getirirler.

Öğrencilik yıllarımda Ordulu arkadaşlarımdan sıkça duyduğum 'ısırgancı'  sözü  doğrusu beni kızdırırdı. Isırgancı olmayı kabul etmez, aşağılayıcı bulurdum.
Aslında bu yakıştırma çok da  haksız değildir. Giresunlular ısırganı gerçekten çok severler ve değişik yemeklerini yaparak bunu belli ederler. Bunlardan en meşhuru da, 'sırgan yağlaşı' dır. Daha çok Giresun yöresine  özgü olan  bu yemek, taze ısırgan yapraklarından, özellikle yaylalara çıkıldığı zaman yapılır. Yaylalarda yetişen bir çeşit  ısırgan otu ( pülpürüm )  iyice ezilir, unla pişirilir ve daha sonrada  üzerine süt konularak yenir.

Bu yıl bahçemde  ( Seferihisar ) bol ısırgan otu oldu, tohumları gübre ile gelmiş olalı.  Çorbasını  ve salatasını yaparak yiyoruz.   Yağlaşı da olur mu bilmiyorum, zira buradakiler Karadeniz bölgesinde yetişenlerden  farklılar.  Ayrıca suyunu çıkararak,  zararlı böceklere karşı kimyasal ilaç yerine kullanmayı düşünüyorum. Artık eskisi gibi,  'ısırgancı ' denmesine de kızmıyorum.


3 yorum:

  1. Çeşitli kimyasallarla ve ilaçlarla hatta hormonlarla yetiştirilen sebzelere kuşku ile bakıyorum artık. Bu yüzden bu tür otlara daha çok değer verir oldum. Faydaları saymakla bitmiyor. Ben de duyduğum ısırgan otlu tarifleri elimden geldiğince denemeye çalışıyorum.

    YanıtlaSil
  2. Isırgan otu bizim en sevdiğimiz otlardandır. Küçücük çocukken nasıl ellerimizi dalamadan toplayacağımızı öğrenmiştim. Saç böreğinin ana malzemesiydi. Biraz naz eden bir misafir olursa ama ısırganlı denirdi. Isırgan asla geri çevrilemiyecek bir lezzetti çünkü. Kavurması, haşlaması her türlü yemeği yapılır bizde. Meğerse ısırgan daha ne işlere yarıyormuş, teşekkürler aydınlatıcı bilgiler için.

    YanıtlaSil
  3. Begonvilli Ev,Yediğimiz sebze ve meyvelerin maalesef tamamına yakını kimyasal ilaç ve gübre kullanılarak üretiliyor, üstelik bu durum sadece ülkemize has değil,bütün dünyada aşağı yukarı aynı.Ucuz beslenmek için sağlığımızı feda ediyoruz.
    Bütün ülkelerin insan sağlığı ve doğanın korunması için organik tarıma geçmesi zorunludur.Silahlanma için kaynak bulan ülkelerin organik tarıma kaynak bulamaması insanlık ayıbıdır.

    Sarkaç,İzmir doğada kendiliğinden yetişen ve sebze olarak yenen otlar bakımından çok zengin bir ilimiz.Bu durum sebze yemeklerinin çeşitlenmesini sağlamış.

    YanıtlaSil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.