31 Temmuz 2015

KENDİNİ BİLE YİYEN BİR BİTKİ / KÜSKÜT OTU

Bir tür küsküt otu / Bağboğanotu  ( cuscuta approximata ),
 Seferihisar / İzmir.
Çalışmadan başkalarının sırtından geçinen tembel  insanlar gibi, bazı bitkilerinde asalak bir şekilde yaşamaktadır.  Kendisi besin ve enerji  üretmeyen bu bitkiler, konakçısının besinlerine ortak olmakta ve onlara büyük  zarar vermektedirler.
Tam asalak olan  küsküt otu  ( cuscuta ), bu bitkilerden  biridir.  Ben bu bitkiyi bu yıl  domates ve çiçeklerime musallet olunca tanıdım.  Deyim yerindeyse tam bir baş belası olan bu bitkiyi, özellikle tarımla uğraşanların tanıması gerekir. 
Halk arasında bu bitkiye bostanbozan,  cinsaçı, gelinsaçı, şeytansaçı, veremotu, kızıl ot.....gibi değişik adlar verilmiştir. 

Küsküt otu / cinsaçı ( cuscuta ), kahkahaçiçeğigiller ( convolvulaceae ) familyasından, sarılıcı, klorofilsiz, parazit bir bitki cinsidir. Dünyada 200, Türkiye'de ise 15 civarında türü bulunmaktadır. Küsküt otu,  bildiğimiz diğer  bitki  türlerine göre  farklı bir kök, gövde, yaprak ve çiçek yapısına sahiptir.
Gövdeleri  sarı - pembe  renkli ve  ip şeklindedir, yaprakları gelişmediği için ( renksiz ve pulsu )  klorofil üretememektedirler.
Küsküt otu ilginç bir bitki. Yerde çimlendikten  bir süre sonra toprakla ilişkisini kesmekte ve yaşamını köksüz bir şekilde başka bir bitki üzerinde  devam ettirmektedir. Öyle ki konakçı bulamazsa kendi kendini yemekte ve daha sonra ölmektedir.

Küsküt otu sarı, pembe ve  mor  renklerde, yumak halinde çok fazla çiçek açmakta ve binlerce  tohum üretmektedir. Toprağa düşen  tohumların bir kısmı hemen biterken, bir kısmı ise uzun yıllar ( 5 - 15 yıl )  toprakta canlı kalabilmektedir. Bitki kopan, yere düşen  parçalardan da çoğalarak hızlı bir şekilde  yayılmaktadır. Bu nedenle bu bitkiye karşı çok dikkatli olmak gerekmektedir.

Küsküt otu, bazı mera otlarına ( yonca ) ve kültür bitkilerine  büyük zarar vermektedir. Bu nedenle tam parazit olan bu yabancı ota karşı mücadele edilmesi son derece önem taşımaktadır.
Kültürel mücadelenin yanı sıra, bulaştığı bitkileri keserek oradan uzaklaştırmak ve yakarak yok etmek gerekmektedir.
DikenLi pıtrak ( Xanthium spinosum ) ve küsküt otu.

Küsküt otu, çayır ve mera bitkilerinin yanı sıra şekerpancarı, domates, soğan, biber, havuç gibi kültür bitkilerine ve bağlara da  büyük zarar vermektedir.

Tarım ürünlerine büyük zarar veren küsküt otu, Çin'de eski çağlardan beri bazı hastalıkların tedavisinde  kullanılmıştır.  Neyse ki iyi bir  yanı varmış,  yine de!

Küsküt otu çiçeği ( cuscuta approximata )
Küsküt otu sadece bitkinin besinlerine ortak olmakla kalmamak ta
 mekanik olarak ta onu boğarak zarar vermektedir.
Domateslerime musallat olan küsküt otu.
Doğada rastladığım kırmızı gövdeli  bir tür küsküt otu
(  Göktenyağan / Cuscuta planiflora  )
 Seferihisar
Küsküt otu tam parazit bir bitki olduğundan, yarı parazit olan
ökse otunun aksine  klorofil üretememektedir.
Bir adı da cinsaçı olan küsküt otu bitkisi
Göktenyağan ( Cuscuta planiflora ).
Toprakla bağlantısı olmayan bitki, sanki gökten gelme izlenimi verir. Bundan dolayı bitkiye
 ' Göktenyağan' adı verilmiştir. 
Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi.

( Bu yayın son olarak 20. 04. 2020 tarihinde güncellenmiştir. )

10 yorum:

  1. Bir belgeselde izlemiştim. Orada şeytan saçı olarak bahsediliyordu. Bitkilerin kokusunu alarak o yöne doğru gittiği test ediliyordu. İlginç gelmişti.

    YanıtlaSil
  2. Merhaba yolcu arkadaş,
    Blogumu hoş gelmişsiniz.Cinotu ile ilgili anlattıklarınız gerçekten ilginç.Selamlar,sevgiler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam aleykum qardaş bunun caresi ne ne edekki bu bitki olmasin önceden teşekkürler

      Sil
    2. Öncelikle rastgele tohum kullanılmamalıdır, sertifakalı ya da temiz olduğundan emin olduğumuz tohumları kullanmamız gerekir. Hayvan gübreleri ile de bulaşıyor. Yanmış gübre kullanmakda yarar var. Görüldüğü yerlerde çevreye fazla yayılmadan ürünle beraber yakılarak ya da kimyasal ilaçlarla yok edilmelidir. Selamlar.

      Sil
  3. İzlemek isterseniz bu belgeselde:

    https://www.youtube.com/watch?v=m2uxWRpd6QY&list=PL6b1Ixcd_gW88jIu81MIU4RKYjtqVFD3f

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.Bu tür konulara ilgi duyan arkadaşlar da izliyebilir.

      Sil
  4. Aman Allah'ım.!!!
    Ben de yeni tanıştım bu parazit bitkiyle. Kasımpatı çiçeğime sarılıp boğuyor. Kökünü aradım koparıp yolmak için ama bulamadım. Elle ne kadar temizlesem de bitkinin üzerinden bir türlü sonu gelmiyor. Şimdi yazınızda pek çok tohum verdiğini okuyunca, Aman Allah'ım dedim, seneye bahçemin başı epey dertte olacak anlaşılan. Bitkinin adını da bilmiyordum, tarifle de anlatamıyordum. Umarım etkin ve başarılı bir mücadele yöntemi vardır da kurtulabilirz bu asalaktan.
    Teşekkürler yine çok yararlı oldu yazınız benim için.
    Yolcu'ya çok teşekkür ederim, verdiği linki ben de izleyeceğim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Önce biraz sitem edeyim,yemek ilgi alanım olmadığı halde yazılarınızı zevkle okuyordum, umarım sevenlerini kırmaz arasıra da olsa yazmaya devam edersiniz.
      Özellikle tohum vermeden önce toplanarak yakılması gerekiyormuş.

      Sil
  5. öncelikle merhaba.bana ödevim için küsküt ve canavar otuna ihtiyacım var.en kısa sürede yardım ederseniz sevinirim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İshak arkadaşım,biliyorsunuz bu bitkiler çiçek gibi yetiştirilmiyor,dolayısıyle istediğiniz zaman bulmak zor. Küsküt otuları henüz çıkmadı sanırım.Fotoğraflarımdan yararlanabilirsiniz. Başarılar diliyorum.

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum göndermemenizi rica ederim. Bitki, çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.