19 Eylül 2016

İZMİR KARAGÖL'DE BİR YAZ GÜNÜ !

 Karagöl Gölü  ( Yamanlar Dağı / İzmir )
Yazın, benim gibi denizle aranız yoksa inanım İzmir'in sıcağı hiç çekilmiyor. Dışarıya çıkamıyorsunuz, adeta ev hapsi cezası çekiyorsunuz.
Neyse gelelim asıl anlatacaklarıma. 
Bu yaz sıcaktan iyice bunaldığımız bir gün ( 15 temmuz darbe girişiminden  sonra )  bir arkadaşımın tavsiyesi üzerine ,  Karşıyaka / Yamanlar Dağı'nda bulunan,  İzmir'in merkezine 35 km. Karşıyaka'ya 25 km. mesafede bulunan  İzmir Karagöl Tabiat Parkı'na gitmeye karar veriyoruz. 

Yamanlar Dağı, Manisa'daki Spil Dağı'nın İzmir'e doğru olan devamı, birbirlerinden  Sabuncubeli Geçidi ( 600 m. ) ile ayrılıyor, 1076 metre yüksekliğinde.   Karagöl Gölü,  Yamanlar dağının  zirvesine yakın bir düzlükte, etraf  ormanlık, krater gölü. Doğa severlerin mutlaka görmesi gereken harika bir yer.

Yamanlar Dağı'ndan İzmir ve Körfez  
Yamanlar Dağı / İzmir
Yol çok virajlı, dikkatli ve yavaş gitmek gerekiyor. Yükseldikçe İzmir ve körfez farklı açılardan çok güzel  görünüyor. Bir kaç kez yolda, fotoğraf çekmek ve manzaranın tadını çıkarmak için  duruyoruz. 
Yükseldikce sıcaklık azaldığı için  rahatlıyoruz Gölün olduğu yer ( 810 m. ) çok daha serin, iyi ki gelmişiz diyoruz. Sıcaklık, şehir merkezinden  en az  5 - 6 derece daha düşük.
Gölün bulunduğu mesire alanına  ücretle giriliyor,  tuvaletler temiz sayılır, sular  içilebiliyor. Piknik  için masa ve mangal yerleri var. Ayrıca bir  restoran ( kapalıydı )  ve  büfe var.  Ancak her zaman açık olmuyormuş, yiyecek götürmekte yarar var.

Kısa bir dinlenmeden sonra, ailecek gölün etrafında bir tur atıyoruz. Darbe girişiminin etkisiyle mi ne, etrafta çok az insan var.
Bu arada fotoğraf çektiğimi gören bir aile, bana yanlarına gelmem için el ediyor. İnanılır gibi değil,  bir sincap  ellerinden çiğdem  ( Ayçiçeği çekirdeğine İzmir'de çiğdem deniyor. ) yiyor. Bu sırada  ördekler göle soğuması için bıraktıkları  karpuzları parçalıyarak yemeye başlıyor.  Anlayacağınız,  burada hayvanlarla insanlar arasında yakın bir ilişki ve dostluk oluşmuş. 

Bir sincabı ilk defa bu kadar yakından görüyorum.
Sincabı gören  ördekler de yanımıza   geliyor.
35 dekarlık bir alan  kaplıyan Karagöl  Gölü'nün çevresi  çam ormanı,. Göl, yüksekten bakınca  bir kolye gibi görünüyor. Gölün kıyısında  söğüt ve çınar ağaçları var. Bazı söğüt ağaçlarının kökleri suyun içinde  görünüyor. Balık avlamak yasaktır levhasının yanında, olta ile balık tutanlara rastlıyoruz.

Söğüt ağacı ve suda yüzen  kökleri
İzmir Karagöl Gölü, Yamanlar Dağı / İzmir
Gölün kıyısındaki söğüt ve çınar  ağaçları  ilginç manzaralar  oluşturmuş. Fotoğraf çekmek için çok güzel bir yer. Kışın,  karda çok daha güzel olacağı kesin. Bir gelin ve damat fotoğraf çektirmek için gelmişler. 

Yusufçuk ( Helikopter böceği )
Kelebek ve 
Köygöçüren / pembe ( Cirsium arvensis )  ve Çakır dikeni / sarı  ( centaurea solstifialis ) 
Bir adı da Tantalos Gölü olan Karagöl Gölü
( Yamanlar Dağı / izmir )
Büfenin kapısındaki yalancı portakal ağaçlarını ilk defa görenler, bu tuhaf meyveyi  merak edip kopardıktan sonra yenmediğini anlayınca etrafa atmışlar. Büfeci; 'Koparmayın, yenmiyor diyorum ama  yine de koparıyorlar.' diyor.

Yalancı portakal ağacı ve meyvesi 
( Maclura pomifera )
Şeytan portakalı da  denilen yalancı portakal dutgiller familyasından.
Portakalı andıran meyveleri yenmez.
Ördekler
Pikniğimizi gölün kıyısında, ördeklerle birlikte yapıyoruz. İnsanların verdiği yiyecekleri çok alışmışlar, bizi görünce yanımız geliyorlar.  

Yemekten sonra üzerime bir ağırlık çöküyor, biraz kestirmek ( uyumak ) ve dinlenmek  için gölün kıyısındaki bir banka uzanıyorum. 
Buraya gelmeden önce Karagöl  ilgili araştırma yaparken okuduğum Tantalos işkencesi  efsanesi  rüyama giriyor. Tantalos'un  askerleri  beni krallarına işkence yaptın diye,  içinde  yılan kaynayan bir göle atıyorlar... 
İşte bir adı da Tantalos Gölü olan Karagöl ve Tantalos İşkencesi Efsanesi.  


                                             KARAGÖL VE TANTALOS  İŞKENCESİ

Kral Tantalos'a yapılan işkenceleri gösteren bir tablo
( Alıntıdır )
'Frigya ya da Lidya  krallı olduğu sanılan Tantalos, bu günkü  Spil dağının bulunduğu yerle Yamanlar dağının bulunduğu bölgede oturuyor ve bütün Batı Anadoluyu  buradan  yönetiyormuş. Çok zengin olan Tantalos, mitolojiye göre ayni zamanda Olimpos baş tanrısı Zeus'un da oğluymuş. O nedenle tanrılarla bile yemek yer sohbet edermiş. Ama yine de  Anadolu tanrıçası Kıbele'ye inanırmış ve Olimpos tanrılarını daha küçük görüyormuş.

Bir gün sarayına çağırdığı Olimpos tanrılarını denemek için, yemeği oğlunun etinden yaptığını söylemesi bardağı taşıran son damla olmuş. Tanrıların gazabına uğrayan Tantalos, Zeus tarafından ebediyen ac ve  susuz bırakılma cezasına çarptırılmış.

Spilos dağının ( Spil Dağı ) bir yarığından aşağıya atılmış.  Boğazına kadar soğuk sularla  dolu olan bu yerde, su içmek için eğildiğinde sular çekiliyor ve sadece toprak kalıyormuş. Baş ucunda asılı duran bin bir çeşit meyveye elini uzatınca, rüzgar onları savurarak uzaklaştırıyormuş. Bütün bunlar yetmiyormuş gibi, başının üzerinde her an düşecek gibi duran büyük bir kaya duruyormuş.
Tantalos'a yapılan bütün bunlar daha sonraları 'Tantalos işkencesi' adı ile anılacaktır.

Bir inanışa göre; Tantalos'un içine atıldığı ve işgence yapıldığı bu çukur daha sonra bir göl olacak ve adına  'Tantalos Gölü' denecektir.  Yamanlar dağındaki Karagöl Gölü'nün bu göl olduğu  kabul edilmektedir.

Tantalos'un  mezarının Bayraklı'da  ( İzmir )  bulunması, bu efsaneyi doğrulayıcı  niteliktedir. Yine Helen efsanelerinin hep kötülediği Tantalos, hemşehrisi Homeros'un Odyssela destanında anlattığına göre çok  büyük acılar çekmiştir.'

Adı Tantalos işkencesi ile ilişkilendirilen
Yamanlar Dağı'nda ki  Karagöl ( Tantalos gölü )
Birden eşimin sesi ile banktan fırlıyorum, gördüğüm rüyanın etkisiyle kan ter içinde kalmışım. 'Gidelim artık, akşam oluyor' diyor. Korkarak göle bakıyorum !
Güneş Ege Denizi üzeride batarken, bir başka mevsim, kar yağınca da gelmek dileği ile, İzmir Karagöl Tabiat Parkı'ndan  ayrılıyoruz. 

Karagöl Gölü, İzmir Karagöl Tabiat Parkı 
Karagöl Gölü, Yamanlar Dağı / İzmir
Karagöl Gölü  / İzmir
Karagöl Gölü  / İzmir
İzmir Karagöl Tabiat Parkı yol haritası 
( Harita alıntıdır )
Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi 

3 Eylül 2016

ÇOÇUKLUĞUMUN ÇİÇEĞİ - DANAKIRAN


Bir adı da danakıran olan 'Helleborus oriantalis'
bitkisinin muhteşem çiçeği
Bilimsel adı 'Helleborus' olan çöpleme, düğünçiçeğigiller ( Ranunculaceae ) familyasından, otsu  bir bitki cinsidir. Dünya üzerinde 20  kadar  türü bulunmaktadır. . Türkiye'de   iki türü doğal olarak  yetişmektedir.  Bunlardan, ' Helloborus oriantalis' Karadeniz Bölgemiz'de, 'Helloborus vesicarius' ise daha çok  Nur Dağların'da yetişmektedir. ( Vikipedi )


Helleborus oriantalis ( çöpleme ) bitkisinin   genel görünümü.
Helleborus oriantalis  zehirli bir bitkidir,  bu nedenle hayvanlar yemez. Ancak bitkinin kökleri ( rizom kök ), eskiden beri bazı  öldürücü hayvan hastalıklarının tedavisinde kullanılmıştır. Bu nedenle bitkiye,  yurdumuzun bazı yörelerinde  'danakıran' ya da 'danabağırtan' gibi adlar verilmiştir.  Ayrıca hayvanlarda görülen kene gibi parazitlere karşı da kullanılmıştır.

Yurdumuzda,  Helleborus ya da kısaca  Hellebore'a  'Çöpleme' denir.    Güney Anadolu bölgemiz ve çevresinde yetişen Helleborus vesicarius  türüne  ise  'patlak çiçeği' denir.  

Ben helleborus'u    tanıdğımda  ( Giresun )  8 - 9 yaşlarındaydım, ilkokula gidiyordum. Çuha çiçekleri ile  beraber fındık baçelerinde  ve yol kenarlarında çiçek açarlardı. Erken çiçek açtıklarından,  bazı yıllar  üzerlerine kar yağardı. Adına danakıran çiçeği derdik  çuha çiçeğine ise menekşe derdik. 

Bu yıl gezmek için  gittiğim Bartın ve Kastamonu'da,  yol kıyılarında gördüğüm  çöpleme ve çuha çiçekleri beni çoçukluk yıllarıma götürdü. Kar da  görmeyi hayal etmiştim  ama, .. !  Çocukluğumdan  tanıdığım bu iki  çiçekle  burada  karşılaşmak, bana doğanın  hoş bir sürpriz oldu.  Bol bol fotoğraflarını çektim..(  Gelirken  getirdiğim  ve  Seferihisardaki bahçeme diktiğim çöpleme ise   çiçek  açtıktan bir süre  sonra kurudu, umarım kökleri ölmemiştir. ) 

Eski çağlarda Avrupa'da delilik, felç, gut gibi hastalıkların tedavisi için kullanılmış olan helleborus, günümüzde kanser tedavisinde kullanılmak  amacı ile üzerin de  çalışmalar yapıldığı bilinmektedir. Umarız olumlu sonuçlar elde edilir de, çağımızın bu hastalığı insanların korkulu rüyası olmaktan çıkar.

Helleborus, yurdumuzda daha çok veterinerlikte kullanılmıştır. Çok fazla yerel adı vardır. Bunlardan bazıları  şöyledir;  Bohça otu, Kara çöpleme, Boynuz otu, Çatlak otu, Danakıran, Keklik otu, Patlak çiçeği,  Siyah harbak, Danabağırtan, Şemsiye çiçeği, Suğala, Çakıldak, Sola, Çöp otu, Kıçkıran otu, Gabanduru, Iskarpez, Babatire.... v.b. ( Kaynak; Türkce Bitki Adları Sözlüğü - Turhan Baytop, Türkiye Bitkileri Sözlüğü - Ertan Tuzlacı )

Eski Yunanca'da,  helleborus 'öldüren yiyecek' anlamına gelmektedir. Bir efsaneye göre de, eski
Yunan'da, düşmanlar bu bitkinin zehri sayesinde bertaraf edilmiştir. Son zamanlarda Büyük İskenderin zehirlenmesinde ( Bazı kaynaklara göre, B. İskender  zehirlenerek öldürülmüştür. ) kullanılan bitkinin Beyaz çöpleme ( veratrum album )  değil de, kara çöpleme, yani Helloborus niger olabileceği tartışılmaya  başlanmıştır.

Avrupa'da doğal olarak yetişen 'helleborus niger', ayni zamanda  süs bitkisi olarak  yetiştirilmektedir. Yılbaşı civarında çiçek açtığı için de,  'Noel gülü' denmektedir.  Ayrıca çok sayıda hibrid çeşitleri üretilmiştir, özellikle katmerli, iki renkli çiçek açanları çok makbul sayılmaktadır.
Kışın çiçek açması, dona dayanıklı olması ve çiçeğinin dökülmeden  aylarca kalabilmesi, helleborus'un en sevilen kış çiçekleri arasın da yer almasına neden olmuştur.

Maalesef, ülkemizde doğal olarak  yetişen çöpleme ve diğer bir çok  yaban çiçeklerimiz hala keşfedilmeyi beklemektedir. Buna  karşılık,  her yıl süs bitkisi olarak   ülkemizin iklim şartlarına uymayan çok fazla çiçek ve bitki ithal edilmektedir.  Doğaya zarar vermeden, ülkemizde   yetişen bazı çiçeklerimizi  kültür olarak  yetiştirebiliriz.  Bu şekilde hem bu bitkilerimizi korumuş, hem de ülkemizin bundan para kazanmasını sağlamış oluruz.

Çöpleme ( Helleborus oriantalis ), Giresun 

Çöpleme çiçeği ( Helleborus oriantalis ), Giresun

Çöpleme
Bahçeköy / Sferihisar
Helleborus oriantalis / Bartın
Giresun'daki adı 'danakıran'  olan çöpleme otu.
Helleborus oriantalis
Cide / Kastamonu
Bir adı da bohça otu olan çöpleme
Çöpleme / Tohum keseleri

Bartın'dan getirerek bahçeme diktiğim çöpleme çiçeği
( Bahçeköy /  Seferihisar ) 
Helleborus oriantalis bitkisinin yaprağı
'Helleborus nigra'  mı?  Ohri / Makadonya


29 Haziran 2016

BEŞİZ ÇİÇEĞİ ( Pentas )


Beşiz çiçeği ( Pentas lanceolata )
Beşiz çiçeği, hem bahçede, hemde saksıda yetişen, fazla bakım istemeyen, buna karşı bol çiçek açan otsu bir süs bitkisidir.  Hediyelik olarak da saksılarda yetiştirilir.

Daha çok bahçelerde yetiştirilen beşiz çiçeği, çok yıllık bir bitki olmasına rağmen çoğu zaman mevsim çiçeği olarak yetiştirilmektedir. Hemen  hemen yıl boyu çiçek açar.

Bilimsel adı 'pentas lanceolata'  olan beşiz çiçeği kökboyasıgiller ( rubiaceae ) familyasına mensup olup  otsu bir bitkidir.  Anavatanı Afrika ve Madagaskar adasıdır.  Dünyada daha çok  Mısır yıldız kümesi ( Egyptian star ) adı ile tanınmaktadır.  Yurdumuzda, latince adınından dolayı 'pentas' ya da beşiz çiçeği  ( pentas: beş demektir. ) denmektedir.

Beşiz çiçeği,  zamanla  çalısı bir özellik kazanmaktadır, herdem yeşildir,  yapraklarını çoğu zaman dökmez. Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde,  bahçe çiçeği olarak yetiştirilmeye daha  uygundur. Kelebekleri ve arıları  kendine çeker.

Beşiz çiçeği,  şemsiye görünümünde, dallaın uc kısmında, küçük yıldız şeklinde pembe, kırmızı, beyaz, eflatun ve ebruli  renklerde bol  çiçek açar.  Yaprakları hafif tüylü olup  ucu  mızrak şeklindedir. Daha çok  çiçek vermesi için,  solan  çiçek salkımları koparılmalıdır.

İsteklerine gelince; pentas, güneşli  ve aydınlık yerleri sevmektedir, fazla gölgeden hoşlanmaz.  Ancak, yazın çok sıcak geçen yerlerde direk öğle güneşinde bırakılmamalıdır. Ayrıca  yazın  düzenli bir şekilde ve bol  su  ister.  Toprak konusunda secici olmamakla beraber, humusça zengin, nemli ve  geçirimli toprakları sevmektedir.
Soğuğa karşı kısmen dayanıklıdır, dondan korunmalıdır. Kışın kuruyan gövdenin yerine,  çoğu zaman baharda, kökünden tekrar  filiz vermektedir.  Ancak, soğuk yerlerde daha çok tek yıllık  bitki olarak yetiştirilir.
Beşiz çiçeği,  tohumdan ya da yazın gövde çeliği ile  üretilmektedir.

Çiçek sevgidir. Dostlarınıza, sevdiklerinize çiçek hediye ediniz!

Beşiz çiçekleri (  Pentas )

Beyaz çiçekli beşiz çiçeği ( Pentas lanceolata )

Kırmızı çiçekli beşiz çiçeği ( Pentas lanceolata )
Beşiz çiçeği ( Pentas lanceolata  )
Pentas çiçekleri yıldız şeklinde olup beş taç yapraklıdır.
'Mısır yıldız kümesi - Egyptian star' olarak ta tanınan  beşiz çiçeği / pentas.


16 Haziran 2016

İSPİRYA ( Keçi sakalı )

Pembe çiçekli  ispirya   ( Spiraea japonica .  )
İspirya ( spiraea ), gülgiller ( rosaceae ) familyasının 'spiraea'  cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ortak bir addır. Bunlardan bazı türleri süs bitkisi olarak yetiştirilir.   İspirya, latince adından esinlenerek verilmiştir. Bir adı da   'keçi sakalı' dır.  Kuzey yarım kürede doğal olarak yetişmektedir, yüz kadar türü vardır.  Kışın yapraklarını döker, çalı formundadır.  İlkbahar ve yaz aylarında salkım şeklinde, beyaz, pembe, kırmızı renkli  çiçek açar.  Bazı türlerinin çiçekleri katmerli ve güzel kokuludur, yaprakları dökülmeden önce renk değiştirir.

İspirya, kalay yetişmesi ve fazla bakım istememesi nedeniyle her yerde yetiştirilen ve sevilen  bir çiçektir. Park ve bahçelere dikildiği gibi saksıda da yetiştirilir.
Çiçekleri daha gösterildiği için  melez türleri daha çok tercih edilir.   Bunlardan 'spiraea x arguta' ( gelin çelengi ), beyaz çiçekleri olan  yaygın  bir türdür.  Çok fazla dallanır ve yay gibi yere doğru eğilir. İlkbaharda yoğun bir şekilde açan çiçekleri,  uzaktan  kar yağmış gibi görünür.

Beyaz çiçekleri olan, 'spiraea x vanhouttei' ise dikine büyüyen bir çalıdır,  şemsiye şeklindeki çiçekleri güzel kokuludur.
Japon ispiryası ( spiraea japonica ): Dikine büyür, yaprakları   açarken kırmızı renklidir.  Çiçekleri pembe, beyaz ve kırmızı renkli çok fazla kültür çeşidi yetiştirilmiştir. Anavatanı Çin ve Japonya'dır.

İspirya, ılıman iklimlerde ve güneşli yerlerde  yetişir. Toprak bakımından secici olmamakla beraber geçirgen, nemli ve verimli toprakları  sever. Soğuğa oldukça  dayanıklıdır, bu nedenle iç bölgelerimizde de yetiştirilir.  Yazın bol su ister, güneşli ya da iyi ışık alan yarı gölge yerleri sever.
Çiçekleri geçtikten sonra  derin budanma yapılır, gec budanırsa çiçek tomurcukları kesileceğinden çiçek  açmaz.   Çelikle ve kökten ayırma ile üretilir.

Gönlünüz sevgisiz, bahçeniz çiçeksiz kalmasın sevgili bitki dostlarım.

İspirya ( spirea )   çiçekleri.

Spiraea japonica

Spiraea japonica

Spiraea x arguta, melez bir tür olup yurdumuzda oldukca yaygındır.
Bir adı da keçi sakalı olan ispirya çiçeği
Gelin çelengi ( Spiraea x arguta ) 
İspirya çiçeği ( Makro çekim )
( Bu yayın son olarak 08. 04. 2020 tarihinde güncellenmiştir. )

8 Haziran 2016

ORTANCA ÇİÇEĞİ ( Hydrangea macrophylla )


Ortanca çiçeği ( Hydrangea macrophylla  )

Yurdumuzda  Hydrangeaceae / ortancagiller familyasın hydrangea cinsinden olan  bitki türlerine genel olarak  ortanca denir.  Çalı, küçük ağaç ya da sarılıcı  bitkilerden oluşan çok fazla ( 73  )  türü vardır.   Anavatanı Japonya, Uzak Doğu Asya ve Amerika'dır.  Bunlardan bazıları çiçekleri güzel olduğu için, dünyada  süs bitkisi olarak yetiştirilir.  Ülkemizde daha çok !büyük yapraklı ortanca!  ya da 'Fransız ortancası' (Hydrangea macrophylla ) ve daha önce bu türün altürü kabul edilen Hydrangea serrata ( dağ ortancası / danelbaşlı ortanca  )  türü ve kültür çeşitleri  yetiştirilmektedir. Ayrıca  meşe yapraklı ortanca, alaca yapraklı ve sarmaşık formunda türlerine de az da olsa  rastlanır.  

Dantelbaşlı ortanca çiçeği / Dağ ortancası 
( Hydrangea serrata   ). Çiçekleri ve yaprakları daha küçüktür. 

Ortanca çiçeği, ılıman iklimlerde yetişir, fazla sıcağı sevmez, soğuğa kısmen dayanıklıdır. Direk öğle güneşi almayan aydınlık, humusça zengin, nemli ve  yarı gölge yerleri sever.  Karadeniz ve Marmara bölgelerimizin iklimi ortanca  çiçeği  için daha uygundur. Çiçekleri, sürgünlerin ucunda şemsiyemsi - bileşik salkım oluşturur ve uzun ömürlüdür
Ortanca çiçeğinin kökleri yüzeydedir, bu nedenle susuz kaldığında yaprakları ve çiçekleri solar.  Suyu sevmesine rağmen, aşırı sulama  bitkinin köklerine zarar verir. 
Ortanca çiçeği, kışın soğuk geçen yerlerde ilkbaharda, Akdeniz iklimi görülen yerlerde ise sonbahar ve kışın  budanmalıdır. Yanlış ve zamansız budandığında çiçek açmaz. Bitki budanırken toprak yüzeyinden en az 20 cm. yukarıdan kesilmelidir. 

Ortanca çiçeğinin rengi  toprağın asit değerine (pH ) bağlıdır.

Ortanca,  beyaz, mavi, pembe ve kırmızı renklerde çiçek açar. Satın aldığınız pembe renkli bir ortanca çiçeği, diktiğiniz yerde mavi  renkte çiçek açabilir. Toprağın pH'ına tepki verir, rengini toprağın asit oranı, yani  pH  değeri belirler.
Ortanca,  pH  değeri düşük, asidik topraklarda mavi renklerde çiçek açarken, pH değeri yüksek olan alkalinli ( bazik ) topraklarda, pembe ve kırmızı renkli çiçek açmaktadır. Kireç oranın  çok  yüksek olması  yapraklarında sararmalara yol açar. 

Doğal rengi beyaz olan ortanca çiçeğinin mavi çiçek açtırmak için, toprağına çam yaprağı ve büyük baş hayvan gübresi verilmesi, asit oranını yükselteceği için  yararlı olabilir.  Tarım kireci toprağın asit oranı oranını düşürür,  pembe ve kırmızı çiçek açması için faydalıdır.
Karadeniz bölgesinde ortancaların daha çok mavi renkli çiçek açmaları, burada toprağın asit oranın yüksek olmasından dolayıdır.
Ortanca çiçeğinin fazla bilinmeyen bir özelliğide, taze yapraklarının yenmesi ve kurutulunca çayının olmasıdır. 

Daha çok park ve bahçelerde  yetiştirilen ortanca çiçeği büyük kaplarada yetiştirilir.   Ancak  ortanca  kapalı yerleri sevmez.Kışin soğuklanmaya ihtiyacı vardır. Ancak  kışın fazla  soğuk geçen yerlerde saksıya dikmekte yarar vardır.  Ortanca çiçeği, kökten ayırma ve çelikle üretilmektedir.

Ortanca çiçeği ( Hydrangea macrophylla )
Giresun

Ortanca çiçeği ( Hydrangea macrophylla )
Giresun 

Dantelbaşlı  kırmızı renkli ortanca çiçeği
(  Horttensia  serrata )
Mavi renkli ortanca çiçeği
(  Horttensia  macrophylla )
Ortanca çiçeği (  Horttensia  macrophylla )
Ortanca çiçeği (  Horttensia  macrophylla )

Meşe yapraklı ortanca ( Hydrangea quercifolia )

Kaynaklar. Vikipedi, Türkiye'nin Bütün Ağaçları Ve Çalıları ( Ünal Akkemik )
( Bu yayın son olarak 07. 06. 2022 tarihinde güncellenmiştir. )