AĞAÇ MENEKŞESİ ( Duranta Erecta )

Ağaç menekşesi ( Duranta erecta ) 

Yurdumuzda ağaç menekşesi adı ile tanınan Duranta erecta, mineçiçeğigiller ( verbenaceae ) familyasından, kışın yaprağını döken, küçük bir ağaç veya çalıdır. Anavatanı Amerika ( Meksika, Karayipler, Brezilya ve Arjantin ) kıtasıdır. Cins adı, İtalyan botanikci Castore Durente'a izafeten verilmiştir. Tür adı ( erecta ) latince 'dik' anlamına gelir. Bitkinin dikine büyüdüğünü işaret etmektedir.  Çiçekleri ve meyveleri güzel ve gösterişli olduğu için,  dünyanın tropikal ve subtropikal iklim görülen yerlerinde ve ülkemizde yaygın bir şekilde  süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  Duranta, çiy damlası, gök çiçeği, mavisalkım, menekşe ağacı ve güvercin meyvesi  gibi adlarla da tanınır.   

Amerika kıtasında yetişen 25 kadar türü vardır, süs bitkisi olarak yetiştirildiğ bazı ülkelerde doğallaşmıştır. Bazı ülkelerde  istilacı bir bitki olarak  kabul edilmiştir. 

Duranta erecta, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerimizin kıyı kısımlarında, park ve bahçelerde süs bitkisi olarak   yetiştirilmektedir. Çok fazla kültür çeşidi vardır. 

Duranta erecta ve olgunlaşmış  meyveleri.

Duranta, tropikal ve suptropikak iklimlerde yetişir. Tam güneşi ve  nemli toprakları sever. Kuraklığa dayanıklıdır, dona karşı hassastır. Kışın soğuk geçen yerler için  uygun değildir.  Toprak bakımında seçici değıldir, geçirimli ve humus bakımından zengin toprakları sever. Hızlı büyür, budanarak istenilen form verilebilir. İklim şartlarının uygun olduğu yerlerde, yıl boyu çiçek açar.  Çiçekler, salkım halinde, mor - eflatun renklidir. Beyaz çiçekli ve alacalı yapraklı çeşitleri de üretilmiştir. Kelebekleri ve bazı kuşları kendine çeker.  Olgunlaştığında  turuncu bir renkli olan, küçük top şeklindeki meyveleri bitkiye ayrı bir güzellik verir. Yaprakları ve meyvesi insanlar, kediler ve köpekler için  zehirlidir. Kuşlar için iyi bir besin kaynağıdır. 

Ağaç menekşesi  fazla bakım istemez, hastalıklara dayanıklıdır. Daha çok peyzaj çalışmalarında  kullanılır. Soğuk yerlerde kap içinde yetiştirilir.   Çelikle ve tohumdan üretilir.

Duranta erecta çiçeği ( Yakın çekim )

Duranta erecta. çiçeği ve meyvesi

Ağaç menekşesi ( Duranta erecta )

Kaynaklar: Vikipedi. Türkiye'nin Bütün Ağaçları Ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ) 

MEKSİKA DAMKORUĞU ( Sedum Palmeri )

Meksika  damkoruğu ( Sedum palmeri )
 

Sedum ( damkoruğu ), damkoruğugiller ( crassulaceae ) familyasından 500 kadar türü olan sukulent ve otsu  bir bitki cinsinin adıdır. Türkçe karşıliğı 'damkoruğu' dur.  Yurdumuzda 33  sedum türü doğal olarak yetişir. Bazı sedum  türleri yenirken, bazı  türleri ise bütün dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilir.   Bunlardan  Sedum palmeri popüler bir süs bitkisir. 

Sedum palmeri, herdem yeşil, çok yıllık ve rozet yapraklı bir  bitkidir. Anavatanı Meksika'dır, bu nedenle Meksika damkoruğu denir.  Damkoruğu, sedum, sarıkız da  denir. Soğuğa ve dona karşı en dayanıklı sedum türlerinden biridir. 

Bitkinin tür adı olan 'Palmeri', Amerika'lı botanikci Dr. Edward Palmer'e ( 1829 - 1911 ) ithafen  verilmiştir.

Sedum palmeri çiçeği  

Meksika damkoruğu, güneşli ve aydınlık yerleri sever, kapalı yerlerde güzel gelişmez.  Özellikle balkon teras ve  asma saksılarda çok güzel olur.  Kaya bahçelerinde yer örtücü olarak da yetiştirilir. Yaprakları dalların ucunda rozet oluşturur, echeveria ve aeonium'a  benzer.  Etli ( sukulent )  ve yeşil renkli  olan yaprakları, kışın  pembemsi - kırmızı bir renge dönerek bitkiye hoş bir güzellik verir. Kışın ve ilkbaharda altın renginde, yılız şeklinde yuğun çiçek açar. Çiçekleri  uzun ömürlüdür.

Kedilerim de benim gibi  çiçekleri seviyor, 

Sedum palmeri, soğuğa, sıcağa ve kuraklığa dayanıklıdır,  bu nedenle iç bölgelerimizde de yetiştirilir.  Toprak bakımından seçici değildir, geçirgen toprakları ve güneş alan yerleri sever. Toprağı kurudukca sulanmalıdır, fazla suyu sevmez. Kışın hemen hemen hiç su istemez. 
Sedum palmeri,  tohumla, çelikle ve kökten ayırma ile  üretilir. Bitkinin yaprağı nemli toprakta kısa zamanda köklenir.  Fazla bakım istemez.

Sedum palmeri ve kedim.

Meksika damkoruğu ya da Palmer damkoruğu
( Sedum palmeri )

Sedum palmeri ve rozet şeklindeki  yaprakları. 
( Kışın )

Meksika damkoruğu ya da Palmer damkoruğu
( Sedum palmeri )

Meksika damkoruğu ( Sedum palmeri )
Saksı bidon olunca ...

Yararlandığım kaynaklar: Kaktüsler ve Diğer Etli Bitkiler ( Nejat Ebcioğlu ), Türkce Bitki Adları Sözlüğü ( Turhan Baytop ), Vikipedi.

( Bu yayın son olarak 23. 03. 2022 tarihinde güncellenmiştir. )