MERCAN AĞACI ( Eritrina )

Tanıtacağım mercan ağacı fotoğraflarını, bu yıl Seferihisar'da yeni kurulan Atatürk Parkı'nda çektim. Burada daha önce, belediyeye ait  bir pasaj vardı. Belediye burayı yıkınca,  yerine daha büyük bir bina yapacaklarını sanmıştım,  park yapmalarına sevindim.  Şehrin tam merkezinde, küçük ama şirin bir park. Emeği geçen herkese  teşekkür ederiz.

Mercan ağacı ve çiçeği ( Atatürk Parkı / Seferihisar ).

Atatürk Parkı, Seferihisar.

                                                            Mercan Ağacı
Mercan ağacı ( Erythrina crista - galli ), baklagiller ( Fabaceae ) familyasının erythrina cinsine mensup, kışın yaprağını döken, dikenli bir ağaçtır. Tropikal ve subtoropikal ıklimlerde yetişir.   Göz alıcı,  kırmızı renkli  çiçekleri nedeniyle uygun iklim görülen ülkelerde  süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  Anavatanı Güney Amerika  ( Arjantin, Brezilya , Uruguay ) kıtasıdır. 

Mercan ağacı çiçeği ( Erythrina  crista - galli )

Erythrina cinsinin, bütün dünyada 137 türü olduğu belirtiliyor.Yurdumuzda  'Erythrina crista - galli'  türü ve çeşitleri ( pembe, turuncu çiçek açan çeşitleri de var. )  park ve bahçeler yetiştirilmektedir. Çiçeklerini dalların uç kısımlarında ve demetler halinde açmaktadır.
Mercan ağacı çiçeğine; Arapdudağı, Horozibiği,  Istakoz çiçeği, Ateş ağacı ve Eritrina da denmektedir.

Mercan ağacı, sıcak iklimlerde yetişen bir bitkidir. Yurdumuzun Akdeniz ve Ege bölgeleri için uygundur.  Güneşli ya da yarı gölge yerleri sever. Toprak bakımından pek seçici değildir. Her tür toprakta yetişir, suyu sever. Dona karşı hassas bir bitkidir. Yazın çiçek açar, çiçek açtıktan sonra budanırsa yeniden çiçeklenmektedir. Meyveleri fasulyeyi andırır ve zehirlidir. Yaprakları üç loplu olup sapları hafif dikenlidir ve kışın dökülür.

Mercan ağacı meyvesi ve tohumu.

Mercan ağacı yetiştirilmesi kolay bir süs bitkisidir,  fazla bakım istemez, ilkbaharda derin bir şekilde budanması gerekir. Çelikle ve tohumdan üretilir.

Yeni Açılan Seferihisar Atatürk Parkı'ndan görüntüler.

Mandalina toplayan kadın ve çocuğu heykeli. 

Mercan ağacı ( Atatürk Parkı / Seferihisar ).

Parkın tadını çıkaran bir aile. 

Mercan ağacı çiçeği. 

Kitap okuyan adam heykeli.

Mercan ağacı çiçeği ve olgunlaşmış meyveleri. 

Su kuyusu.

Mercan ağacı ve üç loplu yaprağı.

Rastgele !

Mercan ağacı ve meyvesi.

Kara karga de parkı çok sevmiş. 

Mercan ağacı çiçeği.

Ağaca dikkatli bakar mısınız?

Mercan ağacı çiçeği.

KELEBEK ÇALISI ( Buddleja )

Kelebek çalısı ( Buddleja davidii )

Kelebek çalısı ( Buddleja davidii ), sıracaotugiller (  Scrophulariaceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken, çalı formlu egzotik bir bitkidir. Anavatanı Çin ve Japonya'dır.  19. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiş ve kültüre  alınmıştır. Çok fazla kültür formu  vardır.  Çiçekler dallarının ucunda 15 - 25 cm. uzunlukta salkımlar halinde beyaz, eflatun, mor renkli ve güzel kokuludur. Meyve oval şekilli, çok tohumlu  bir kapsüldür. Tropikal ve ılıman iklimlerde yetişir.  Kelebekleri kendine çeker, bu nedenle adına kelebek çalısı denmiştir. 

Kelebek çalısı,  kelebek ve arıları kendine çeker.

Çok hızlı büyür, boyu 2 - 3 m. bulan ince uzun dallar oluşturur.  Yaprakları mızrak şeklinde olup kenarları tırtıllıdır. Yazın ve sonbaharda çiçek açar. Çiçek açtıktan sonra  hafif,  ilkbaharda ise derin,  kökünden budanır. 

 Güneşli ya da yarı gölge  yerleri  ve organik madde bakımından zengin, verimli, geçirimli  toprakları sever. Kuraklığa ve  bazı çeşitleri soğuğa dayanıklıdır. Saçak köklüdür, bazı ülkelerde istilacı bir bitki kabul edilir.  Fazla bakım istemez, daha çok park ve bahçelere dikilir. Saksı çiçeği olarak yetiştirilmeye pek uygun değildir. Çiçek ve yapraklarından boya elde edilir. Tohumla ve çelikle üretilir.

Hiç bir şey yapamıyorsanız bir çiçek yetiştirin, o sizi hayata bağlar.

Kelebek çalısı çiçekleri ( Buddleja davidii ):

Kelebek çalısı çiçeği ve yaprağı.

Kelebek çalısı çiçeği bileşik salkım şeklindedir. 

Pembe çiçekli kelebek çalısı 

 ( Buddleja davidii )

Mor çiçekli kelebek çalısı.

 ( Buddleja davidii )

Kaynaklar: Ağaçlar ve çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin  Yücel ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları  Ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ), İnternet siteleri. 

MUSA AĞACI VE AB - I HAYAT ÇEŞMESİ

Musa Ağacı ( doğu çınarı - platanus orientalis ) 

Yeni bir ağaç hikayesi  ile merhabalar. Bu defa ki ağacımız  adını bir peygamberden almış. Musa Ağacı.

Musa Ağacı ve Ab - ı Hayat Çeşmesi,  Hatay ilimizin Samandağ ilçesinin Hıdırbey Köyü'nde bulunmaktadır. Burası Samandağ'ın merkezine 6 km. mesafededir.

Musa Ağacı,  aslında  bir tür çınar  ağacı ( doğu çınarı -  platanus orientalis )  köyün tam ortasında bir yerde.  Hıdırbey çınarı olarak da biliniyormuş. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü tarafından,  Anıt Ağaç  ilan edilerek koruma altına alınmış. Yaşı hakkında farklı bilgiler var. Bazı kaynaklarda 1600 yaşında olduğu belirtilmiş. Çevresi ise 20 m. den fazla. Bir dönümden fazla bir alanı kaplıyor.   Bu ağacın asıl  önemi   ise  hakkında anlatılan hikayelerden ileri gelmektedir.

Hıdırbey Köyü, Samandağ / Hatay.

Bir efsaneye göre; Hz. Musa ile Hz. Hızır bir gün dağlarda dolaşırken  ( Musa Dağı ), Musa asasını toprağa saplayarak oradan geçen dereye su içmeye gider. Daha sonra da yollarına devam ederler. Bu arada asasını unuttuğunu fark edince geri dönerler.  Bir de ne görsün; asa  yeşermiş, yaprak açmıştır. Bunun üzerine Musa asasına almaktan vazgeçer.  İşte bugün Hatay'ın Samandağ ilçesi Hıdırbey köyünde bulunan devasa  çınar ağacının Musanın asası olduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle de adına 'Musa Ağacı' denilmektedir.

Hıdırbey köyünün tam ortasından, Hz Musa'nın su içtiği varsayılan  bir dere geçiyor. Etrafına  çok sayıda çay bahçesi restoran yapılmış, turistik bir yer.   Buraya gelenlerin bir kısmı ise, Musa Ağacı'na  dilek tutmak ve  adak adamak için geliyormuş.

Ab - ı Hayat Çeşmesi, Hıdırbey Köyü / Samandağ.

Ağacın hemen yanında bir de çeşme var. Suyu içiliyor, oldukça soğuk. Adı  'AB -I HAYAT ÇEŞMESİ'.
Bilindiği üzere   Ab -ı hayat ya da Bengi su, bir çok efsanede adı geçen kutsal bir suyu verilen bir addır. Bu sudan içenlerin ölümsüzleşeceği  ve genç kalacağına  inanılmaktadır. Bu konuda  kaynağı Sümerlilere dayanan bir çok efsane anlatılmaktadır. Ayrıca,  Kur'an'da dolaylı olarak ab -ı hayat'tan söz edilmektedir.

Ab -ı hayat ya da Bengi su bir çok efsaneye göre 'Zulmet' diye tanımlanan karanlık ve bilinmeyen bir dünyada gizlidir.  İskender'de bu  suyun peşinden Zulmet'e kadar gider, ancak onu elde etmeyi başaramaz. Gılgamış destanına göre ise, ab -ı hayat,  Kızıl denizin derinliklerinde yetişen bir ottur (  Galsam otu  ya da Şah -ı galsam ). Kral Gılgamış bu otu elde eder, ancak bir yılan elinden kapınca; Ben onu ülkemdeki yaşlı insanlar için  götürecektim diyerek  ağlar. 

                           Musa Ağacı'nın Bulunduğu Hıdırbey Köyü'ünden Manzaralar.

Musa Ağacı. 

Hz. Musa'nın su içtiğine inanılan dere. 

Hıdırbey Köyü, Samandağ.

Musa Ağacı

Begonvil  çiçeği

Meleklerin borusu / Brugmansia 

Samandağ / Hatay. 

KARAKAFA BİTKİSİ ( Aeonium arboreum )

Karakafa bitkisi ( Aeonium arboreum var. atropurpureum )

Aeonium arboreum  ( Eski botanik adı: Sempervivum arboreum ), damkoruğugiller ( Crassulaceae ) familyasından, çok yıllık, otsu ( çalımsı )  ve sukulent bir bitkidir. Ülkemizde Karakafa bitkisi,Taçlı kaktüs, Ağaç aeonium, İrlanda gülü. Enginar çiçeği gibi adlarla da bilinir.  Kanarya Adaları'na özgüdür. Subtropikal iklimlerde yetişir. 

Aeonyum ( aeonium )  cinsinin 35 kadar türü vardır. Bunlardan Aeonium arboreum,  Aeonium  kiwi, Aeonium  decorum gibi  türleri ve bunlardan elde edilmiş kültivarlar  süs bitkisi olarak yetiştirilir. 

Karakafa bitkisi  ( Aeonium arboreum )  ve çiçeği

Aeonium arboreum, ağaç görünümündedir, seyrek dallıdır.  Fırıldak şeklindeki  yaprakları dalların ucunda  rozet oluşturur. Herdem yeşildir.   Rengi güneşe göre ve mevsimlere  göre değişir.  Güneşte siyaha yakın mor  renklidir, fazla güneş almazsa, gölge yerlerde  yeşile döner ve güzelliğini kaybeder. Kışın, özellikle  güneşli yerleri sever.  Yazın durgunlaşan bitki daha çok kış mevsiminde büyür. Olgun rozetler  kışın ve ilkbaharda, 20 cm. uzunluğunda çiçek sapları olan, koni görünümünde,  küçük yıldız şeklinde ve  sarı renkli  çiçekler açar. Daha sonra çiçek açan rozetler kurur  ancak bitki tamamen ölmez, çiçek açmayan rozetleri ile  yaşamaya devam eder. Yani monikarpik bir bitkidir.  ( Bir kez çiçek açıp tohum verdikten sonra ölen bitki türlerine monokarpik denir. )

Karakafa bitkisi .

Karakafa bitkisi don olmayan iklimlerde bahçelerde, kaya bahçelerinde de yetiştirilir. Kış mevsimi soğuk geçen yerlerde ise, saksı çiçeği olarak balkon ve verandalarda yetiştirilir. İç mekanlarda güneş görmesi gerekir. Güneşli yerleri ve kumlu, geçirgen hafif toprakları sever, kuraklığa dayanıklıdır. Yazın öğle güneşinden korumak gerekir. Sukulent bir bitki olduğu için toprağı kurudukça ama düzenli olarak  sulanmalıdır. Susuz kalırsa, yaprakları solar ve dökülür.  Geçirimsiz topraklar ve fazla su  bitkinin köklerinin çürümesine yol açar.  Kışın ayda bir kaç defa  sulamak yeterli olur. Soğuğa kısmen dayanıklıdır.

Karakafa çiçeği, tohumla ve çelikle üretilir, fazla bakım istemez.

Aeonium arboreum 'Zwartkop' 

Aeonium arboreum çiçeği 

Aeonium arboreum 

Bir adı da taçlı kaktüs olan aeonium arboreum.

Aeonium arboreum

Karakafa bitkisi ve rozet halindeki yaprakları.

Karakafa bitkimin artık çiçek açmasını bekliyorum. 

Aeonium arboreum

Karakafa bitkisi.

Aeonium arboreum çiçeği. 

Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi, Sevgili Bahçem ( Nejat Ebcioğlu ).

KURDELE ÇİÇEĞİ ( Klorofitum )

Kurdele çiçeği ( chlorophytum comosum 'Variegatum' )

Kurdele çiçeği ya da klorofitum ( chlorophytum ) kuşkonmazgiller ( Asparagaceae )  familyasından, çok yıllık ve otsu bir bitki cinsidir. 200 kadar  türü bulunmaktadır. Bunlardan 'Chlorophytum comosum' türü süs bitkisi olarak yetiştirilir. Bir kaç çeşidi vardır. Anavatanı Afrika kıtasıdır. Bir adı da 'örümcek bitkisi' dir.

Kurdele çiçeği hemen hemen her türlü ortama kolaylıkla uyum sağlar, fazla bakım istemez ve  kolay yetişir. Daha çok, şerit şeklindeki yeşil - beyaz yaprağı olan çeşidi yetiştirilir, oldukça dekoratiftir. Bazı çeşitlerinin yaprakları  daha geniş ve yeşildir.  Uzun bir sap üzerinde, yıldız şeklinde, küçük ve beyaz renkli çiçek açar.  Bu arada, çiçek sapı üzerinde oluşan fideler toprağa değince köklenir.

Kurdele  ya da klorofitum çiçeği.

Kurdele çiçeği  daha çok asma saksılarda yetiştirilir. Direk güneş alan yerleri sevmez, öğle güneşi ve iyi ışık almayan yerlerde yaprakları bozulur.  Toprak bakımından seçici değildir, verimli ve kumlu toprakları daha çok tercih eder. Suyu sever, yazın düzenli bir şekilde  sulanma ister.  ayrıca yapraklarına  su serpilmesinden hoşlanır.   Kışın çok daha az sulanmalıdır.  Dona karşı hassastır. Bitkinin kökünde oluşan yumrular ( rizom )  besin ve su deposu görevi görür. Bu nedenle oldukça dayanıklı bir bitkidir. Yumrular  filiz vermediği için, çoğaltmak için kullanılmaz.

Kurdele çiçeğinin bir özelliği de havayı temizlemesi ve kötü kokuları yok etmesidir.  Bu nedenle özellikle,  yatak odalarına konulması gereken bitkiler arasında  gösterilir. Ayrıca kedi ve köpekler için zararlı değildir.

Kurdele çiçeği tohumla ve ayırma ile üretilir.

Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi.

Kurdele çiçeği ( çiçek )

Güzel bir kurdele çiçeği, Karaburun / İzmir.

TORENYA ÇİÇEĞİ ( Lades Kemiği Çiçeği )

Torenya ya da lades kemiği çiçeği ( Torenia fournieri )

Torenya ( torenia )  ya da  lades kemiği çiçeği  ( Torenia fournieri ), Linderniaceae  familyasından, tek yıllık ve otsu bir bitkidir.  Anavatanı Güneydoğu Asya'dır. Tropikal iklimlerde yetişir. 

Torenia adı, İsveçli rahip, doğacı Olaf Toren'inin adında izafeten  verilmiştir.
Çiçeğin  üreme organları lades kemiğine benzediğinden  dolayı, adına 'Lades kemiği çiçeği' denir. Bir başka adı da  'palyaço çiçeği' dir. Çiçekleri gösterişlidir. 

Torenya ( torenia ),  ilkbahar mevsiminden başlayarak  kış aylarına  kadar çiçek açar.  Çiçekler trompet şeklinde, iki renklidir ve  boğazında sarı bir leke yer alır.  Beyaz, sarı, pembe, mavi ve kırmızı renklerde çiçek açan çok fazla  çeşi vardır.   Oval biçimdeki  yapraklarının kenarı  dişlidir.  Hem bahçe, hem de saksı çiçeği olarak  yetiştirilir,  fazla boylanmaz ( 30 cm. kadar  ).  Budandıkca dallanarak daha çok çiçek açar.  Özellikle pencere önlerinde, asma saksılarda   ve balkonlarda çok hoş durur.

Torenya ( Torenia fournieri ) çiçeği ( Yakın çekim )

Torenya, yarı gölge yerleri  ve drenajı iyi, humusça zengin, nemli toprakları sever.  Küllemeye karşı, sulama yaparken yapraklarına  su değdirilmemesi gerekir. Drenajı iyi olmayan  topraklarda  kök çürümesi yapar.

Torenya çiçeği ( Tohum kapsülü )

Torenya çiçeği  tohumdan üretilmektedir, bol tohum verir. Ancak tohumları çok küçüktür, ışıkta çimlenir. Bu nednle daha çok, seralarda üretilen fidelerinden satın alınarak yetiştirilir.

Bir adı da lades kemiği çiçeği olan torenia fournieri 

Torenya ( Torenia fournieri ) çiçeği.

Torenya çiçeği. ( Torenia fournieri )

( Not: Bu yayın son olarak 27. 09. 2021 tarihinde güncellenmiştir. )