5 Kasım 2010

SİKLAMEN ÇİÇEĞİ ( Buhurumeryem )


Siklamen çiçeği / kültür  ( Cyclamen  persicum ) 

Siklamen ya da yersomunu  ( cyclamen ), çuhaçiçeğigiller ( primulaceae ) familyasının cyclamen cinsini oluşturan, çok yıllık, yumrulu ve otsu bitki türlerine verilen ortak bir addır. Genellikle pembe çiçek açarlar. Bütün dünyada yetişen 20 kadar siklamen türü vardır. Anavatanı Ortadoğu'dur.  Avrupa'da İran menekşesi olarak bilinir.   Türkiye'de doğal olarak,  aitısı endemik olmak üzere  onbir siklamen türü yetişmektedir.   Bunlardan Kandilkökü ya da Sarmaşık yapraklı siklamen ( Cyclamen hederifolium ), süs bitkisi olarak da  yetiştirilir. Çiçekleri güzel kokuludur, yaprakları duvar sarmaşığına ( Hedera halix ) benzer. Bazı türlerin nesli tehlike altında olup korunması gerekmektedir.  

Kandilkökü veya sarmaşık yapraklı siklamen  çiçeği
( Cyclamen hederifolium )

Siklamen  yumruları zehirlidir, ancak bazı kaynaklarda  eski çağlarda  sebze olarak yendiği belirtilmiş. Yine bazı yörelerimizde siklamen  yapraklarından sarma yapılmaktadır.  Yaprakları buhur ( tütsü ) olarak  kullanılır,  bu nedenle  bir adı da  'buhurumeryem' dir.
Siklamen yumruları yaban domuzları için önemli bir besin kaynağıdır. Bu nedenle  'domuz ağırşağı', 'domuz ekmeği' gibi gibi  adlarla da bilinirler. 
Siklamen ( cyclamen ) türlerine  kandilkökü, yersomunu, pekmez çiçeği, devetabanı, tavşankulağı, mormilik, menekşe ...vb. denir. 

Siklamen ( cyclamen ), sevilen  bir süs bitkisidir, çok fazla hibrit ve kültivarları vardır. Saksı çiçeği olarak yetiştirilenlerin çoğu  Acem siklameni / Alayaprak ( Cyclamen persicum ) türünün çeşitleridir. Bahçe çiçeği olarak da yetiştirilir.  Yetiştirilmesi birçok çiçeğe göre daha fazla  emek ister.

Bir kış çiçeği olan siklamen sonbahar ile ilkbahar arasında çiçek açar, yazı uykuda geçirir.  Tavşankulağı şeklinde, kokulu,  kırmızı, pembe, mor, ve beyaz renklerde çiçek açar. Yapraklarının şekli ve deseni  türlerine göre değişiklik gösterir. Soğuk, oksijeni bol, doğrudan güneş almayan yerleri ve  nemli, geçirgen, asitik  toprakları sever. Tohumdan veya yumrudan üretilir. Siklamen tohumları karıncalar tarafından yayılır.
                                                                Siklamen Çiçekleri

Domuzağarşağı ( Cyclamen coum )

Acem siklameni ( Cyclamen persicum )

Acem siklameni / Alayaprak  ( Cyclamen persicum )

Acem siklameni ( Cyclamen persicum )

Acem siklameni ( Cyclamen persicum )

Acem siklameni ( Cyclamen persicum )

Acem siklameni ( Cyclamen persicum )

Domuzağırşağı / Yersomunu  ( Cyclamen coum )
Siklamen( Cyclamen ) bitkisinin yumru ve tohum kapsülleri 

Siklamen / Kandilkökü çiçeği ( Cyclamen hederifolium )
 ve tohum kapsülleri

       
Beyaz siklamen çiçeği / kültür ( Cyclamen persicum ) 

Bir adı da buhurumeryem olan siklamen çiçeği
Siklamen çiçeği / Alayaprak  ( kültür )
( Cyclamen persicum )
Bir adı da tavşankulağı olan siklamen çiçeği / kültür
( Cyclamen persicum )
Siklamen yaprağı ( Cyclamen hederifolium )

Siklamen çiçeği ve meyveleri 
Domuzağırşağı ( Cyclamen coum )
Yurdumuzda yetişen bir siklamen türüdür.

Siklamen çiçeği / kültür ( Cyclamen persicum )
Yaban siklamen çiçeği, Kandilkökü, Sarmşık yapraklı siklamen
 ( Cyclamen hederifolium )
Siklamen çiçeği / kültür ( Cyclamen  persicum )
Bir adı da buhurumeryem olan siklamen çiçeği
Kandilkökü ( cyclamen hederifolium ).
Süs bitkisi olarak da yetiştirilen bir türdür.

( Bu yayın  son olarak 01. 03. 2022  tarihinde güncellenmiştir. )


7 yorum:

  1. Hayırlı cumalar, ben ilk okula giderken çok güzel saksı çiçeklerim vardı. Bir gün saksıya sıklamen yumrularından ektim ama hiç biri çıkmadı. Bizde saksıları çiçeklerin yanında ayırıp bahçede karanlık bir yere koyduk. Üzerinden bir kış geçti ve biz o saksıları neredeyse bahçenin o köşesinde unutmuştuk. Yeni ilk bahar gelmişti ve ben yeni çiçek ekmek için o boş saksıları almak için gittiğimde neredeyse şok oldum sıklamenler müthiş güzelleşmişlerdi. Hepsinin üzerine renk renk çiçekler vardı ve yaprakları çok sağlıklıydı. Hemen balkonumuzun en güzel yerine koydum. Bir komşumuz sıklamenleri gördü ve annemden fide istedi annemde yapraklarını menekşeye benzetmiş ve yapraktanda tutar diye her renginden birer yaprak koparıp komşumuza vermiş. Eve geldiğimde sıklamenlerin küsmüs olduğunu gördüm Tüm yaprak ve çiçekleri boynunu bükmüştü. Zaten birkaç gün sonrada tamamen kurudu.
    Çok uzun bir yazı oldu kusuruma bakmayın. Her sıklamen adını duyduğumda bu anımı hatırlarım.

    Saygılarımla.

    YanıtlaSil
  2. Çok güzel bir sürpriz yapmışlar size.
    Ben de her sene siklamen alırım. En fazla ertesi yıl da çiçek verirler. Üçüncü yıla dayanan soğanım olmadı.Bu yıl alacaklarımımın soğanlarınıyere geçireyim belki daha uzun yıllar yaşarlar.
    Siklamen soğanının etkisi de oldukça ilginçmiş. İnsanlar da benzer etkisi var mı merak ettim.

    YanıtlaSil
  3. Fuat Bey,Bu anınızı bizimle paylaştığınız için çok teşekkürler.Yazınızın uzun olması bilakis bizi memnun etti.Saygı ve sevgilerimle.

    Teşekkürler Sarkaç,Ben bu bitkiyi zehirli sanırdım yazımda da anlattığım gibi balık avlamada kullanırdık ve hayvanı sersem ederdi.Ancak araştırınca bu bitkinin eski çağlarda yumru ve yapraklarının yendiğini hatta ilaç yapımında kullanıldığını öğrendim.Ancak ben yinede bazı türlerinin zehirli olabileceğini düşünüyorum. Saygı ve sevgilerimle.

    YanıtlaSil
  4. Iyi gunler elinizde cyclamen persicum var mi dogal ortamda buldugunuz onlarla ilgili arastirma yapiyorumda bilgilendirirseniz sevinirim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba,
      Uzman olmadığım için kesin bir şey söyleyemiyorum,türünden emin değilim. Cyclamen persicum olduğunu sanıyorum.Şu anda yaprak durumundalar.Selamlar.

      Sil
    2. ben muğla seydikemerde yaşıyorum. ilgileniyorsanız halen burada ormanda kendiliğinden yetişen bir türü bolca var atiladundar@gmail.comdan bana ulaşırsanız size fotolarını atarım

      Sil
    3. Memnun olurum, izin verirseniz yayınlarım. Selamlar.

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum göndermemenizi rica ederim. Bitki, çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.