5 Mart 2014

DÜĞÜN ÇİÇEKLERİ ( Ranunculus )

Düğün çiçekleri / Doğadan ( Ranunculus repens  )
Ranunculaceae ( düğünçiçeğigiller  ) familyasının 'ranunculus' cinsini oluşturan bitki türlerine genel olarak düğün çiçeği denir.  Bütün dünyada  400 kadar türü vardır, bunlardan 80 kadarı yurdumuzda doğal olarak  yetişir.  Bir veya çok yıllık olan bu bitkiler otsu ve bir tür soğanlıdırlar. Genellikle parlak sarı renkli çiçeklidirler, koloniler oluştururlar. Bazı  türleri, çiçekleri güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilir. 

                                DOĞAL OLARAK YETİŞEN BAZI DÜĞÜN ÇİÇEĞİ TÜRLERİ
Sulak alanlarda  yetişen düğün çiçekleri ilkbahar aylarında çoğu  sarı, çok azı da  beyaz renkli çiçek açar. Bütün düğün çiçeği türleri zehirlidir, ancak bazı türlerinin yaprakları yenir, köklerinden salep yapılır.
Basur otu ( Ranunculus ficaria ). bir tür düğün çiçeği. 
                        Kök yumrularından salep yapılır, bu nedenle 'arpacık salebi' de denir.                                 
Sürünücü düğün çiçeği ya da  Tiktakdana 
( Ranunculus repens )
   
Sürünücü düğün çiçeği / Tiktakdana  ( Ranunculus repens )
                                       
Koyunüçgülü ( Ranunculus paludosus )

                                       SU DÜĞÜN ÇİÇEĞİ ( Ranunculus peltatus )
Bazı düğün çiçeği türleri  nilüfer çiçekleri ( nympheae ) gibi suda yetişir, ortası sarı dilcikleri beyaz renklidir.  Tohumla ve gövde parçaları ile ürerler. Düğün çiçeğigillerin  suda yetişen türleri 'batruchium' cinsinden kabul edilir ( vikipedi ).
Su düğün çiçeği  / Seferihisar
Su düğünçiçeği ( Ranunculus peltatus )
               ACEM DÜĞÜN ÇİÇEĞİ / ERENGÜL / ŞAKAYIK LALESİ ( Ranunculus asiaticus )
Acem düğün çiçekleri / Erengül / Şakayık lalesi
( Ranunculus asiaticus )
Bir tür düğünçiçeği olan Ranunculus asiaticus, yurdumuzda doğal olarak yetişen, çok yıllık, otsu bir bitkidir. Kırmızı, beyaz, sarı ve turuncu renklerde çiçek  açar.  Süs bitkisi olarak  yetiştirilen kültür çeşitleri / melezleri   katmerli,  beyaz, sarı, kırmızı, pembe, turuncu ve  alacalı renklerde  çiçek açar.  Şakayık lalesi, erengül ve kebikeç gibi adlarla da bilinir. Ranunculus asiaticus, hem saksıda  hem de bahçe çiçeği olarak  yetiştirilir.  Çiçekleri uzun ömürlüdür, bu nedenle kesme çiçek olarak da kullanılır. .

Şakayık lalesi / Acem düğün çiçeği  ( Ranunculus asiaticus ), ayıgülügiller ( Paeoniaceae ) familyasından olan ve süs bitkisi olarak da yetiştirilen  şakayık çiçeği   ( paeonia sp. ) ile karıştırmamak gerekir.
Şakayık çiçeği ya da  ayı gülü ( Paeonia peregrina ).
Yurdumuzda doğal olarak yetişen bir bitkidir.  

Şakayık çiçeği / Ayı gülü  ( paeonia sp. ) : Bahçe ve ağaç şakayı  olmak üzere iki farklı türü vardır.
Doğal türleri yalınkat,kültür türleri ise katmerli çiçekler açarlar. Bazı çeşitlidir.  kokuludur. 
Acem düğün çiçeği ile karıştırılan şakayık çiçeği / Katmerli  ( paeonia sp.  ). 
Şakayık lalesi  ya da acem düğün çiçeği, güneşli ya da  yarı gölge yerleri  ve humusça zengin, nemli, geçirimli toprakları sever. Soğuğa dayanıklıdır, sıcağı sevmez.  Baharda ilk önce çiçek açan bitkilerden biridir.  Yazın sıcakların artması ile toprak üstü kısmı kurur. Yumruları ( rizom ) serin bir yerde saklanır, ya da yerinde bırakılır. Daha çok yumrularının  ayırma ile  üretilir.
                               Şakayık lalesi - Erengül - Acem düğün çiçeği ( Ranunculus asiaticus )

Acem düğün çiçeği  ( Raunculus asiaticus )
Acem düğün çiçeği ( Ranunculus asiaticus )
Şakayık lalesi de denilen acem düğün çiçeği
( Ranunculus asiaticus ) 
Bir adı da erengül olan acem düğün çiçeği
( Ranunculus asiaticus ) 
Sarı çiçekli  acem düğün çiçeği
( Ranunculus asiaticus ) 
Pembe renkli  acem düğün çiçeği
( Ranunculus asiaticus ) 
Kırmızı erengül / Acem düğün çiçeği
( Ranunculus asiaticus ) 
Alacalı acem düğün çiçeği / Erengül / Şakayık lalesi
( Ranunculus asiaticus ) 

Karışık acem acem düğün çiçekleri 
( Ranunculus asiaticus ) 

Karışık renkli  acem düğün çiçekleri 
( Ranunculus asiaticus ) 

Turuncu renkli şakayık lalesi 
( Ranunculus asiaticus )

Pembe renkli acem düğün çiçeği 
( Ranunculus asiaticus ) 

Acem düğün çiçeği / Şakayık lalesi 
( Ranunculus asiaticus ) 

Şakayık lalesi ( Ranunculus asiaticus ) 

Karışık acem acem düğün çiçekleri 
( Ranunculus asiaticus ) 

Yararlandığım kaynaklar:  Türkce Bitki Adları Sözlüğü ( Turhan Baytop )
( Bu yayın son olarak  02. 07. 2024 tarihinde güncellenmiştir. )
.

27 Şubat 2014

AVUKAT NOYAN ÖZKAN HATIRA ORMANI

 22.02.2014 Cumartesi günü, Urla'nın Kadıovacık Köyünde kurulan,  "Avukat Noyan Özkan Hatıra Ormanı" törenine, avukat olan  kızımla beraber bizde  katılarak bu mutluluğa ortak olduk.

İzmir Barosu, geçen yıl ölen eski baro başkanlarını bu şekilde unutmadıklarını bir kez daha ortaya koymuştur. Bu ormanın kurulmasında, Noyan Özkan'ın çevreci kimliği rol oynamıştır.  Artık, Noyan Özkan burada yaşayacaktır, doğa severler tarafından verdiği mücadeleler hiç bir zaman unutulmayacaktır, yaptıkları tüm doğa severlere ve çevrecilere ışık tutacaktır. Kendisini saygı ve sevgiyle anıyoruz.

                                                                                        Noyan Özkan 

Noyan Özkan Kimdir?
1953 yılında Zongldak'ta doğan Noyan Özkan 1978 yılında Ankara Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur. Maiyet memurluğu, Koyulhisar,Yomra ve Ulus  kaymakamlığı  yapmıştır.1983 yılından itibaren İzmir'de serbest avukatlık yapmaya başlamıştır. 2000-2002 yıllarında İzmir Barosu Başkanlığı görevini yürütmüştür.
Noyan Özkan ,Türkiye Çevre Mücadelesi Tarihinin en önemli isimlerinden biridir. ( ALINTIDIR )


Törenden  Görüntüler.


İzmir Barosunun katkıları ile kurulan  Noyan Özkan Hatıra Ormanı'na ilk fidanlar kalabalık bir  avukat ve
doğa severler topluluğu  tarafından törenle dikilmiştir. 
 İzmir Barosu Başkanı Ercan Demir, Noyan Özkan'ın eş ve kızının da katıldığı  törende yaptığı konuşmada;
 'Noyan Özkan'ın unutulmadığını, burada da herkes gördü.' dedi. 
Oyun oynadığını sanan bu çocuklar bir gün gelecek  diktikleri bu fidanlarla  gurur duyacaklardır.




Artık bu ormanda benimde bir ağacım olacak.


Sevdiklerimiz için ağaç dikerek onların anısını yaşatalım.

25 Şubat 2014

MASALIMSI BİR ÇİÇEK SİNDİRELLA ( Sinerelya )


Sinerelya çiçeği
( Pericallis x hybrida = Cineraria  cruentis = Senecio cruentus )

Sinerelya ya da sinerarya, papatyagiller ( Asteraceae ) familyasının pericallis ( Eski adları: Cineraria cruentis = Senecio cruentus )  cinsine mensup, bir ya da iki yıllık, otsı ve melez bir  bitkidir ( Pericallis cruenta ve Pericallis lanata arasında bir melezdir ).  Anavatanı Kanarya Adaları'dır ( İspanya ). Hemen hemen  tüm renklerde çiçek açan ender bitkilerden biridir. Tohumları farklı zamanlarda ekilerek  her  mevsim  çiçek açtırılabilir.    

Yeni bilimsel adı Pericallis x hybrida  ( eski adı Cineraria cruentis ) olan sinerelya çiçeğine halk arasında ve çiçekçilerde daha çok 'Sindirella çiçeği ' denmektedir. Gerçekten de  Sinerelya çiçeği;  bir masal kahramanı olan  sindirella ( külkedisi )  kadar  güzel  ve masalımsıdır. Bir başka  adı da  perikallis'dir. 

Sinerelya çiçeği'nin  kenarları dişli büyük yaprak yaprakları vardır. Bir sap üzerinde, papatya şeklinde, demet halinde, mavi, leylak, pembe, beyaz ve lacivert renklerde çiçek açar. Solan çiçeklerin  sapları kesilirse ikinci kez çiçeklenir.  Bitki  yazın havalar ısınınca ölür.  
Karışık sindirella ya da sinerelya  çiçekleri 
( Pericallis x hybrida ) 
Sinerelya ( cineraria ) çiçeği ılıman iklimlerde yetişir, fazla sıcağı ve soğuğu sevmez. Aydınlık, direk güneş almayan ve yarı gölge  yerleri sever. Toprağının humusça zengin, geçirimli ve nemli olması gerekir. Hem saksıda, hem de bahçe çiçeği olarak yetiştirilir. En güzel canlı hediyelik  çiçeklerden biridir. 
Oldukça nazik bir çiçektir, hastalıklara karşı duyarlıdır.  Kışın don olmayan yerlerde iki yıllık olarak yetiştirilir. 
Sinerelya tohumdan yetiştirilir.  Çiçeklerini açtıktan sonra  tohumları olgunlaşınca  sökülür. 

Sinerelya / perikallis   çiçekleri :

Sinerelya çiçeği ( Pericallis x hybrida ya da Cineraria cruentis )
Pembe renkli sinerelya çiçeği
Mavi renkli sinerelya çiçeği
Sinerelya çiçeği ( cineraria )
Sinerelya çiçeği
Sinerelya çiçeği
Sinerelya çiçeği
Ebruli sinerelya çiçeği ( Pericallis x hybrida )

( Not: Bu yayın son olarak 16. 03. 2024 tarihinde güncellenmiştir. )

16 Şubat 2014

ALOE BİTKİSİ

Sarısabır da denilen 'Aloe vera' bitkisi
( Tıbbi aloe türü )
Son yıllarda  yapılan bazı  araştırmalar, bitkilerin havayı temizlediğini ve büyük ölçüde  kirliliği önlediğini ortaya koymaktadır. Bu bitkilerin başında ise aloe gelmektedir. Bunlardan Aloe vere, kesin olmamakla beraber  havadaki elektromanyetik dalgaların oluşturduğu zararlı maddeleri emerek temizlediği ( absorbe ) belirtilmektedir.  Bu nedenle, her geçen gün biraz daha  artan bu tehlikeye  karşında  odamızda, ofisimizde bir aloe çiçeği bulundurmakda  yarar vardır. 
Sarısabır ( Aloe vera )
Testere bitkisi ve çiçeği  ( Aloe x delaetii )
Çiçekleri güzel olduğu için daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilir, melez bir türdür.  
Aloe, havayı temizlemekle kalmayıp bir yerimiz yandığında, kesildiğinde ve böcek ısırmalarına karşıda iyi geldiği belirtilmektedir. Özellikle aloe vera  tıbbi bir bitkidir.
Meşale aloe / Şamdan aloe (   Aloe arborescens ) 
Meşale aloe, Şamdan aloe ( Aloe arborescens ) 
Çok yıllık ve otsu bir bitki olan Aloe vera, Çirişotugiller (  Asphodelaceae ) familyasındandır.  Çiçeğinin renginden  dolayı 'sarısabır' denmektedir. Anavatanı Afrika ve Arabistan çölleridir. Aloe türleri içinde tıbbi özellik gösteren 3 - 4 türden en etkili olandır.  Kaktüs  gibi sukkulenttir ( Gövde ve yaprağında su biriktirir.). Aloe cinsinin 300 kadar türü ve çok fazla çeşidi  vardır ( Vikipedi ). Aloe vera, aydınlık ve yarı gölge yerleri sever, dona karşı hassatır.  Yurdumuzun güney ve batı kıyılarında dışarıda da  yetişmektedir. Aloe x delaetii ( Testere Aloe )  ve Aloe arborescens ( Meşale Aloe, Şamdan Aloe, Ağaç Aloe  ) türlerinin  çiçekleri  güzel olduğu  için  süs bitkisi olarak yetiştirilirler. 
Günümüzde adından çok  fazla söz edilen Aloe vera, eski çağlardan beri değişik amaçlara  kullanılmıştır. Eski Mısırlılar bu bitkiye 'ölümsüzlük bitkisi' adını vermişlerdir. Kleopatra'nın güzelliğinin sırrının bu bitkiye  borçlu olduğu rivayet edilir. Günümüzde ise en çok Amerika'da yetiştirilen Aloe, kozmetik ve tıp alanında kullanılmaktadır.
Aloe x delaetii  ( Testere bitkisi veya Testere kaktüs )
Aloe, ayni zamanda bir süs bitkisidir, kışın ve yazın turuncu renkli, tüp şeklinde, salkım halinde  çiçekler açarlar. Dikenli gibi yeşil ve etli  yaprakları vardır, oldukça dekoratiftir.
Fazla bakım istemeyen aloe, tohumla ve yanlarından çıkan yavruları ile üretilmektedir

Aloe x delaetii
Sonuç olarak;  insanların   kirlettiği  doğa bitkiler vasıtasıyla  temizlemektedir. Asıl düşünmemiz  gereken ise; doğanın bir gün bunu yapamaz  hale gelince  ne olacağıdır. Bu nedenle doğayı ve bitkileri korumalıyız. Unutmayalım, doğanın  bize değil bizim ona ihtiyacımız vardır.  Tuzu kokutmayalım!

Aloe vera / sarısabır,  agavaceae familyasından olan agave americana / sabır)  ile karıştırılmamalıdır.  ( Bakınız;  http://kadirbekci53.blogspot.com.tr/2013/03/sabir-otu-agave.htm.)

(Not;  Bu yazı son olarak 22. 02. 2020  tarihinde güncellenmiştir. )