 |
| Pembe çiçekli kısmet ağacı / Rus ortancası bitkisinin genel görünümü ( Clerodendrum bungei ). |
 |
| Pembe çiçekli klerodendrum / Rus ortancası ( Clerodendrum bungei ) |
PEMBE ÇİÇEKLİ KISMET AĞACI / RUS ORTANCASI ( Clerodendrum bungei )
Clerodendrum bungei, ballıbabagiller ( Lamiaceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken, çalı formlu bir bitkidir. Çiçekleri güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Anavatanı Çin'dir, yetiştirildiği bir çok ülkede doğallaşmıştır. Bir çok ülkede istilacı bir bitki kabul edilmektedir. Yaprakları kötü kokuludur. Allahtan yapraklarına dokunmadıkca, ezmedikçe kokmuyor.
Hayal meyal bu çiçeği köyümden ( Giresun ) hatırlıyorum, evimizin hemen yanındaki serendünün ( serender ) yanında, bahar gelince önce yapraklarını açar, daha sonrada kışa kadar pembe renkli çiçekler verirdi. Çok küçük olduğumdan, adına ne dendiğini hatırlamıyorum. Oynarken, kötü koktuğu için yapraklarını birbirimizin burnuna tutardık.
Kısmet ağacı( clerodendrum ) cinsinin bu türüne ülkemizde; Pembe Klerodendrum, Rus ortancası, Meksika ortancası denmektedir.
Klerodendrum ( clerodendrum ), eski Yunanca da 'şans ağacı' demektir. Uzakdoğuda bu ağacın şans getirdiğine inanılıyormuş. Tür adı, Rus botanikci Alexander von Bunge'ye itafen verilmiş.
Geçen yıl komşum, bahçesini istila eden bu bitkileri söktürünce, küçük bir fidanı bahçeme dikmiştim. Bu sabah çiçek açtığını görünce, çocukluğumdan hatırladığım bu bitkiyi tanıtmak istedim. Umarım yararlı olur.
Anavatanı Çin ve Kuzey Hindistan olan pembe çiçekli klerodendrum ( Kısaca klerodendrum ya da kısmet ağacı deniyor ), yurdumuzda daha çok bahçelerde, parklarda yetiştirilmektedir. Samsun dolaylarında ve Doğukaradeniz'de doğal olarak da yetiştiği belirtiliyor. Yani, artık Türkiye'de doğal olarak yetişen ağaç ve çalılar arasında yer almaktadır.
 |
| Pembe çiçekli klerodendrum ( Gövde ve yaprak ) |
Pembe çiçekli kısmet ağacı, yaz aylarında başlayarak kışa kadar çiçek açar. Çiçekleri pembe renkli, şemsiye görünümünde, bileşik, güzel kokulu ve dalların ucunda yer alır. Mürver ve ortanca çiçeğine benzer. Bu nedenle Rus ortancası, Meksika ortancası da denir. Ancak bu bitkinin ortanca çiçeği ( hydrangea ) ile bir akrabalığı yoktur.
Kalp şeklindeki iri ve yeşil renkteki yaprakları ezilince, yukarıda da belirttiğim gibi etrafa kötü bir kokulu salar.
Clerodendrum bungei, yetiştirilmesi çok kolaydır, arsız bir bitkidir, yayılıcıdır, bu nedenle bahçenize dikmeden önce bir daha düşünün derim. Sonra, komşumun durumuna düşmenizi istemem. Ayrıca, bahçeniz yoksa ya da yukarıda belirttiğim nedenlerden dolayı bahçenize dikmek istemezseniz saksıda da yetiştirebilirsiniz.
Pembe çiçekli kısmet ağacı, çelikle, kökten ayırarak ve tohumdan üretilmektedir.
 |
| Pembe çiçekli kısmet ağacı çiçeği ( Clerodendrum bungei ) |
 |
| Pembe çiçekli klerodendrum ( gonca ) |
 |
| Pembe çiçekli kısmet ağacı ( klerodendrum ) çiçeği ( Yakın çekim ) |
 |
| Hoş kısmetağacı ya da fıstık ezmesi ağacı genel görünüşü ( Clerodendrum trichotomum ) |
Klerodendrum ( clerodendrum ) cinsinin Türkiye'de yetiştirilen ve çok sevilen bir başka türü de; Hoş kısmetağacı' ya da 'Fıstık ezmesi ağacı' denilen Clerodendrum trichotomum'dır. Çiçekleri güzel koktuğu için ağaç yasemin de denir. Çalı, bazende küçük bir ağaç halindedir, kışın yaprağını döker.
Hoş kısmer ağacı yaz aylarında güzel kokan, çanak yaprakları mor, taç yaprakları pembemsi renkli çiçekler açar. Bitkinin siyah rekteki neyvesi, mor renkli çanak yaprakla beraber bulunur ve en az çiçeği dikkat çeker. Anavatanı Çin, Japonya ve Kore'dir.
Yurdumuzun Akdeniz iklimi görülen yerlerinde yetişir. Güneşli yerleri ve gübreli, geçirimli, kumlu toprakları sever. Çelikle ve tohumdan üretilir.
 |
| Hoş kısmetağacı meyvesi ( Clerodendrum trichotomum ) |
