TESPİH AĞACI ( Melia )

Tespih ağacı / Zanzalak ağacı  ( Melia azedarach )
Seferihisar / İzmir 

Türkiye'de tespih ağacı adı ile bilinirim. Ayrıca  hint leylağı, esenbil, şeytan zeytini ve zangalak ağacı da denir  Bilimsel adım Melia azedarach ( Meliaceae / Tespihağacıgiller ).  Anavatan'ım Çin'dir, ancak süs bitkisi  olarak yetiştirildiğim bir çok  ülkede ve Türkiye'de naturalize oldum. İki türüm vardır. 

İlkbahar ve yaz aylarında demetler  halinde, yıldız şeklinde. leylak renkli ve güzel kokulu çiçek açarım. Bileşik yapraklarımın boyu yarım metreyi bulur, ezilince kötü kokarım. Kışın yapraklarım döküldükten sonra, meyvelerim uzun bir süre daha  dallarımda durur.

Melia azedarach, çiçeği

Hızlı büyürüm, boyum 15 metreyi bulur, seyrek dallı ve geniş tepeliyim. Güneşli yerlerde ve  ılıman iklimlerde yetişirim. Soğuğa ve kuraklığa dayanıklıyım.  Toprak bakımından seçici olmamakla beraber, derin  geçirimli ve nemli toprakları severim. Kerestem değerlidir, nefesli müzik aleti yapımında kullanılır. Tohumlarımdan tespih, kolye gibi süs eşyaları yapılır, bu nedenle adıma Türkiye'de tespih ağacı denir. Meyvelerimden  'melia' adı verilen uçucu bir yağ elde edilmektedir.  Ahşap eşyaları parlatmak için ve ilaç olarak kullanılır. Ancak zehirli bir bitki olduğumu söyleyeyim.  

Yol boylarında,  park ve bahçelerde beni görebilirsiniz. Tohumla ve çelikle üretilirim. Beni tanımak istediğiniz için teşekkür ederim. 

Yazımı Saffet Nezihi Şener'in mısraları ile bitiriyorum.

Sevda derdi dedikleri

Bir zanzalak ağacı kadardır

Zangaldak ağaçlarının altında

Siz yoksunuz gölgeniz vardır. 

Tespih ağacı / Zanzalak ağacı  ( Melia azedarach ) çiçeği ve meyesi 

Tespih ağacı, meyvesi ( Melia azedarach )

Tespih ağacı, meyveleri  ( Melia azedarach )

Yaprakları dökülmüş tespih ağacı ( Melia azedarach )

Kaynaklar: Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( H.  Tuncay Güner ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Ersin Yücel ). Vikipedi 

SÜS BAKOPA ( Bacopa / Sutera )

Beyaz çiçekli bacopa (Chaenostema cordatum ya da Sutera cordata)

Bilimsel adı Sutera cordata ( ya da Chaenostema cordatum,  ) olan  bakopa   sıracaotugiller ( Scrophulariaceae ) familyasındandır sürünücü,  sarkıcı ve  otsu  bir bitki türüdür.  Yaprakları ve çiçekleri güzel olduğu için dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  Anavatanı Güney Afrika'dır. Bu bitkiyi plantaginaceae familyasından,  suda yaşayan Bacopa monnieri*ile karıştırmamak gerekir.   

Bakopa ( bacopa ), hem bahçede hem de  saksı çiçeği olarak  yetiştirilir.  İyi bir  yer örtücüdür, veranda ve pencere önlerinde  saksı içinde  yetiştirilir.  En güzel askı saksı çiçeğidir.  Süs bacopa, güzel bacopa ve pikmin çiçeği de  denir ( Neden baccop'a dendiği ise bilinmemektedir ).  Çiçekler huni şeklindedir, petunya çiçeğine benzer. Beyaz, mavi  ve pembe renklerde ve katmerli  çiçek açan çeşitleri vardır.  Kalp şeklindeki yapraklarının kenarı tırtıklıdır.

Bakopa ( Sutera cordata ya da Chaenostema cordatum )

Süs bakopa ( bacopa ), çok yıllık bir bitkidir, ancak  soğuk iklimlerde tek yıllık olarak yetiştirilir. Hızlı büyür, bu nedenle fazla uzayan dallarını ara sıra budamak gerekir.  Güneşli ( ya da hafif gölge ) yerleri ve humus bakımından zengin, nemli ve drenaji iyi toprakları sever. 

Fazla bakım istemez, düzenli olarak sulanması  gerekir. Toprağının kurumasına izin vermemek gerekir. Aksi takdirde  çiçek tomurcuklar dökülür ve çiçek açmaz.  Tohumla   ve  çelikle üretilir.

Beyaz çiçekli bacopa 
(  Sutera cordata  )

Katmerli çiçekli bacopa 

*Bacopa monnieri : Hindistan'da geleneksel halk tıbbında kullanılan otsu bitki.  

Kaynaklar: Vikipedi.