AYVA AĞACI

Ayva ağacı ( Cydonia oblonga ) ve olgunlaşmış meyveleri.

Botanik adı Cydonia oblonga olan ayva gülgiller ( Rosaceae ) familyasına mensup,  kışın yaprağını döken, 6 - 7 m boylarında küçük bir ağaçtır.  Yurdumuzda eskiden beri yetiştirilen meyvelerimizden biridir.  Anavatanı İran, Kafkasya ve Anadolu'dur. Anadolu'dan Yunanistan'a oradan da Avrupa'ya  yayılmıştır.  Ilıman ıklimlerde yetişir.  

Yurdumuzun hemen hemen bütün bölgelerinde, özellikle mutedil iklim görülen  kıyı bölgelerimizde daha çok yetiştirilir.  Çok soğuk, yağışlı ve fazla rüzgarlı yerleri sevmez.   En az Güneydoğu Anadolu bölgemizde yetiştirilir. İri ve mayhoş meyveleri sonbaharda sararak olgunlaşır. 

Geç çiçek açar, bu nedenle ayvanın çiçek açması yazı çağrıştırır. Erkek ve dişi organlar ayni çiçek üzerinde bulunur, kendine verimlidir. Yapraklar yuvarlak - elips şeklinde  ve tüylüdür. 

Ayva ağacı pembe - beyaz renkli  çiçek açar.  

Ayva güneşli yerleri  ve  verimli, geçirimli, kumlu  toprakları sever. Bölgelere  göre farklı çeşitleri yetiştirilir.  

Yurdumuz, dünyada en çok ayva yetişen ülkelerin başında gelir.  En çok  Sakarya ve Bursa illerimizde yetiştirilmektedir. Ülkemizde yetiştirilen en tanınmış ayva çeşitleri arasında; eşme ayvası,  ekmek ayvası, limon ayvası, bardak ayvası  bulunmaktadır.  Ayvalık ( Balıkesir ) ve Ayvacık ( Çanakkale ) ilçelerimiz  ismini bu meyveden almıştır.

Ayva meyvesi ( Cydonia oblonga ).
 Ekşimsi tatlıdır. 

Ayva sadece bir meyve olmayıp komple bir şifa kaynağıdır. Yaprağı, meyvesi, çiçeği, hatta çekirdeği dahi çeşitli hastalıklara karşı ilaç olarak  kullanılmaktadır.

Ayva yenmesi zor bir meyvedir. Dikkat edilmezse boğazımıza alır ve tehlikeli olabilir. Bu nedenle halk arasında kötü giden işle için  "Ayvayı yedik" sözü sıkça kullanılmaktadır. Kompostosu ve çeşitli tatlıları olur. 
Ayva çelikle, kökten ayırma ile ve  aşı ile üretilmektedir.

Ayva çiçek açmış yaz mı gelecek 

Ayva sarı nar kırmızı, sonbahar

Ayva ağacı ve sararmış meyveleri

Ayva ağacı / sonbahar. 

Kaynaklar: Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ). Wikipedia 

NAR AĞACI

Nar ağacı ( Punica granatum )

Nar ( Punica granatum ), kınagiller ( Lythraceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken,  çalı / ağaç formlu  bir bitkidir. Anavatanı İran olduğu sanılmaktadır. Sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir.
Nar,  hem bir meyve hem de güzel çiçekleri ve dekoratif görünüşü  nedeniyle park ve bahçelerde yetiştirilen  bir süs bitkisidir. Genel olarak  çalı formundadır  fazla büyümez ve  hafif  dikenlidir. Suyu ve güneşi çok  sever, soğuğa kısmen  dayanıklıdır.

Çan şeklinde kırmızı, nadir olarak beyaz renkli çiçek açar. Küremsi meyve deri gibi kalın kabukludur. İçinde,  üzümsü kabukları yenen çok fazla  tohum bulunur.  Halk arasında "cennet meyvesi" olarak adlandırılır,  taze olarak tüketildiğinde çok yararlıdır. Kalbi korur, tansiyonu düzenler, enfeksiyona karşı vücudun direncini artırır.  Meyve suyu ve nar ekşisi yapımında kullanılır. 

Nar ağacı çiçeği

Nar ( punica ),   çok eski çağlardan  beri yetiştirilen  meyvelerimizden biridir.  İki türü vardır. Yurdumuzda Punica granatum türü doğal olarak ve kültür olarak  yetişmektedir. 

Nar ağacı ve meyveleri 

Yazları sıcak, kışın ise ılıman geçen iklimleri ve güneşli, sulak yerleri sever. Yurdumuzun en çok Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde  yetiştirilmektedir.

Cüce nar ( Punica granatum " nana" ):  Süs bitkisi olarak  yetiştirilir.  Ayrıca katmerli ve ebruli  çiçek açan çeşitleri de vardır.  

Nar, çelikle ve aşı ile  üretilir. Tohumdan yetişenler gec meyve verir ve kalitesiz olur. 

Hicaz narı, iri ve kırmızı renkli olup hafif ekşidir.

 

Nar ağacı ( Punica granatum )

Nar ağacı ve meyveleri  ( Punica granatum )

Nar bahçesi ( Kavakdere, Seferihisar ) 

Nar ağacı ve meyveleri
 ( Punica granatum )

Nar meyveleri 

Nar meyveleri 

Süs narı / cüce nar  ( Punica granatum "nana" )

Nar çiçeği ve meyvesi

Çatlamış  nar meyveleri 

Aşağıdaki linki tıklayarak 'nar çiçekleri' ile ilgili  yazımı da okuyabilirsiniz. http://kadirbekci53.blogspot.com/2012/06/nar-çiçekleri.html

ZEYTİN AĞACI ( Olea Europaea )

Zeytin ağacı meyvesi

Akdeniz ikliminin  tanıtıcı bitkilerden olan zeytin ( Olea europaea ), Oleaceae / zeytingiller familyasından, herdem yeşil, 10 m kadar boylanan, yaygın tepeli  bir ağaçtır. Anavatanı Türkiye ve Akdeniz çevresidir.  Hiç bir ağacın yetişmediği çorak, kurak ve  engebeli yerlerde dahi yetişir. Çok uzun ömürlüdür, 2000 -3000 yıl  yaşayabilir. Bu nedenle 'Ölmez ağaç' da denir.

Olgunlaşmış zeytin meyveleri 

Bitkinin meyvelerinden elde edilen zeytin yağı ve yaprağı sağlık açısından çok yararlıdır. Meyvesi hem  yeşil, hem de  siyah olarak yenir, önemli bir besindir. Çok eski çağlardan  beri tarımı yapılmaktadır. Ayrıca barışın simgesi kabul edilir. Nuh peygamberin gemisine aldığı üç ağaçtan  biri olduğu söylenir. Üç semavi dinde de adı geçer.    Çekirdeği süs eşyası yapımında kullanılır. Odunu tabak, kaşık, masa gibi eşya yapımında ve yakacak olarak kullanılır. 

Topiary sanatı ( Ağaç budama sanatı ) ile budanmış bir zeytin ağacı 
Sığacık / Seferihisar  

Zeytin ağacı, topiary sanatı  ( Ağaç budama sanatı ) uygun olduğundan peyzaj uygulamalarında da sıkca kullanılmaktadır. 

Yaşlı bir zeytin ağacı

Zeytin ( olea ),  Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya'nın sıcak ve tropikal iklim görülen yerlerinde yetişmektedir,  35 kadar türü vardır. Bunlardan Olea europaea   yurdumuzda  doğal olarak yetişir ve çok eskiden beri kültüre alınmıştır. Doğal yetişenlere   delice, oleaster, yabani zeytin ( Olea  europaea var. sylvestris ) denir. Ayrı bir tür değildir, varyetedir ( çeşit ).   Meyveleri aşılı zeytine göre daha küçüktür ve dalları dikenli olur. Aşılanarak ıslah edilir ve  kültür bitkisi ( Olea europaea var. europaea ) haline  getirilir.

Zeytin çekirdekleri sert bir kabuğa sahip olduğu için kolay çimlenemez, çoğu zaman  karatavuk denilen bir kuşun ( Turdus merula )  sindirim organlarından geçtikten sonra, inceldikten sonra  biter. Zeytin ağacı kuraklığa çok dayanıklı olmasına karşı  fazla soğuğu sevmez.  Güneşli yerleri ve kuru toprakları  sever. Yurdumuzun en çok Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde yetiştirilmektedir. Tohumla, çelikle ve aşı ile üretilir.

Zeytinin yapraklarında bulunan "oleuropein" maddesinin insan ömrünü  uzatabileceği düşünülmektedir.

Zeytin ağacı ve  meyveleri ( Bahçemden ).

Zeytinlik ( İzmir ) 

Zeytin ağacı 

Zeytin ağaçı çiçeği 

Olgunlaşmış zeytin meyveleri

Delice zeytin ( Yabani zeytin -  Olea  europaea var.sylvestris  )

İzmir - Karaburun'da bir zeytin bahçesi

Zeytin hasatı, Ovacık, Çeşme / İzmir. 

Zeytin ağacı  ( Olea europaea ) çiçeği 
( Makro çekim )

( Bu yayın en son 30. 10. 2023 tarihinde güncellenmiştir. )