Yakıotugiller ( Onagraceae ) familyasının oenothera cinsini oluşturan bitkilere genel olarak çuha çiçeği denir. Ancak bunların gerçek çuha çiçeği (
primula ) ile hiç bir ilgisi yoktur. Bütün dünyada 145 türü vardır, bazı türleri süs bitkisi olarak yetiştirilir. Çoğu sarı çiçek açar, pembe, beyaz ve mor renkli çiçek açan türleri de vardır. Anavatanı
Kuzey Amerika ve Meksika'dır. Çok yıllık ve otsu bitkilerdir, çoğu çiçeklerini akşam açar, kokuludurlar. Oenothera,
eski Yunanca şarap kokulu anlamına gelir. Yurdumuzda, aşağıdaki oenothera türleri süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.
EZAN ÇİÇEĞİ
Parlak sarı çiçekleri olan, çok yıllık, limon kokulu bir bitkidir. Çiçeklerini akşam üzeri, ezan okunurken açması nedeni ile ülkemizde
ezan çiçeği ya da akşam çiçeği denir. Bitki çiçeklerini ikinci yılında rozet şeklindeki yapraklarının arasından yükselen boyu 1, 5 metreyi bulan gövdelerinin ucunda açar. Akşam açan çiçekler sabah güneşin yükselmesi ile solar, ömrü bir gündür. Haziran ayından eylül ayına kadar çiçeklenir. Yurdumuzda doğallaşma eğiliminde olan bir bitkidir.
Eşek otu,
Gece mumu,
Akşam çiçeği gibi adlarla da tanınır.
 |
Ezan çiçeği ( Oenothera biennis ). Çiçeklenmeden önceki görünüşü. |
Kuzey Amerika'da doğal olarak yetişir. 17. yüzyılda
Avrupa'ya getirilmiş ve daha sonra da Avrupa ve
Asya'da yayılarak bir çok ülkede doğallaşmıştır.
Oenothera biennis, güneşli yerleri ve geçirimli, nemli toprakları sever, toprak bakımından seçici değildir hatta verimsiz topraklarda bile rahatlıkla yetişir. Soğuğa, sıcağa ve kuraklığa dayanıklıdır. Oldukca fazla yer kaplar, bu nedenle dikilirken bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.
Yaprakları çiçek açmadan önce sebze olarak yenir, aynı zamanda tıbbi bir bitkidir. Tohumla, çelikle ve ayırma ile üretilir.
 |
Ezan çiçeği ve kedi ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği çiçek açarken ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği / Gündüz ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği ve tomurcuğu ( Oenothera biennis )
|
 |
Ezan çiçeği ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği ( Oenothera biennis ) |
 |
Ezan çiçeği ( Oenothera biennis ) |
PEMBE ÇUHA ÇİÇEĞİ
 |
Pembe çuha çiçeği ( Oenothera speciosa ) |
Pembe çuha çiçeği ya da
Meksika çuha çiçeği ( Oenothera speciosa ), Kuzey Amerika'da doğal olarak yetişir, çok yıllık ve otsu bitkidir. Rizomları ile etrafına yayılır, bu nedenle
istilacı ot olarak kabul edilir. Çiçekleri iri ve gösterişlidir, ılıman iklimlerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Nitekim tür adı ( speciosa ) eski Yunanca 'gösterişli' demektir. Fincan şeklindeki çiçekleri güzel kokuludur, dört taç yaprağı vardır, önce beyaz olan rengi daha sonra pembeleşir. Gece - gündüz açık olan çiçekleri, öğle vakti söner.
Güve ve kelebekleri kendine çeker.
Pembe çuha çiçeği, ilkbahardan başlayarak sonbahara kadar bol çiçek açar. Yazın sıcaklarla beraber çiçekleri küçülmeye başlar, sonbahar yağmurlarına kadar uykuya çekilir. Daha çok yer örtücü olarak, peyzaj düzenlemelerinde, bitki kompozisyonlarında ve kaya bahçelerinde kullanılır. Güneşli yerleri sever, yarı gölgeyi de tolera eder, kuraklığa ve soğuğa dayanıklıdır, yaz aylarında daha çok su ister. Toprak bakımından seçici olmayıp drenajı iyi bahçe toprağında yetişir. Tohumla, çelikle ve bölünme ile üretilir. Fazla bakım istemeyen, bol çiçek açan güzel bir bahçe çiçeğidir. Ayrıca sebze olarak da yenir.
Yalancı pembe çuha çiçekleri ( Oenothera specoisa ).
 |
Bir adı da meksika çuha çiçeği olan Oenothera speciosa |
 |
Pembe çuha çiçeği tohum kesesi |
 |
Pembe çuha çiçeği ve kompozisyon ( Oenothera speciosa ) |
 |
Pembe çuha çiçeği ( Oenothera speciosa ) |
 |
Pembe çuha çiçeği ( Oenothera speciosa )
|
Ayrıca,
Oenothera macrocarpa (
Missouri çuha çiçeği ),
Oenothera caespitosa (
Püsküllü çuha çiçeği ) ve
Oenothera fruticosa, süs bitkisi olarak yetiştirilen diğer yalancı çuha çiçeği türleridir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.