Güvey kandili etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Güvey kandili etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

23 Ekim 2024

ALTIN YAĞMUR AĞACI ( Koelreuteria )

Altın yağmur ağacı / Güvey kandili ağacı ( Koelreuteria paniculata 
Ülkemizde güvey kandili adı ile  bilinen  Altın yağmur ağacı ( Koelreuteria paniculata ), Akçaağaçgiller ( Sapindaceae ) familyasından, 8 - 12 m. boylarında, kışın yapraklarını döken, dağınık dallı,  çalı veya  ağaç formlu  bir bitkidir.  Anavatanı Doğu Asya'dır ( Çin, Japonya  ve Kore ). 
Üç türü vardır: 
- Koelreuteria paniculata:   Altın yağmur / fener ağac 
- Koelreuteria bipinnata: Çin fener ağacı
- Koelreuteria elegans.  Tayvan fener ağacı  

K.  paniculata, Çin  feneri şeklindeki meyveleri ve salkım halinde, parlak sarı renkli çiçekleri nedeniyle ılıman ıklim görülen bölgelerde ve yurdumuzda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Dalından döküen çiçekleri yerde çok güzel bir manzara oluşturur;  bu nedenle adına  dünyada  'Altın  yağmuru ağacı' denmektedir.  
Bitki ayrıca  sabun ağacı, fener ağacı, altın ağacı, vernik ağacı olarak da bilinmektedir.  
Çin'de, antik çağdan kalan beş ağaçdan  biri kabul edilmektedir.  Koelreuteria, bilginlerin mezarının başına  dikilmiştir. 
Yurdumuzda peyzaj bitkisisi olarak kullanılmaktadır. Yol kenarlarına, refujlere, parklara  dikilmektedir,  gölge ağacı olarak da kullanılır.  

Cins adı, 1723 - 1806  tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Joseph Gottlieb KOELREUTER' a ithaf  edilmiştir.  Tür adı, 'Bileşik salkım' anlamına gelir, çiçek kurulunun yapısını işaret eder.
Güvey kandili ağacı / Altın yağmur ağacı   ( Koelreuteria paniculata 
Çiçekleri dalların ucunda ( terminal ), parlak sarı renkli, hafif kokuludur ve yaz aylarında çiçek açar. Bal arılarını kendine çeker. Uzun salkımlarda yoğun kümeleri oluşturmaktadır. Bileşik yapraklıdır, 15 kadar  yaprakcıktan oluşur.  Yapraklar ilk açınca   pembemsi - mor, yazın yeşil, sonbaharda sarı - turuncu bir renk alır.  Meyve, çin feneri şeklinde  üçgensi bir kapsüldür. İçinde üç tohum bulunur. Yapraklar döküldükten sonra da, uzun süre ağaç üzerinde kalarak hoş bir görüntü oluşturur.  Tohumlar sert, yuvarlak ve siyah renklidir. kolye ve süs eşyası  yapımında kullanılmaktadır. 

Günşli ve ılıman iklimlerde yetişir. Kuraklığa ve  soğuğa ( - 15 derece )  dayanıklıdır. Bu nedenle iç bölgelerimizde de yetişir.   Toprak bakımından seçici değildir, asitli, drenajlı, kuru  toprakları sever. Daha çok yurdumuzun kıyı bölgelerinde park ve yol kenarlarında yetiştirilmektedir. Bazı ülkelerde yaylıcı ve istilacı kabul edilmektedir.  Tohumla ve çelikle üretilir.

Güvey kandili ağacı ( Koelreuteria paniculata ) 
Güvey kandili ağacı ( Koelreuteria paniculata 
Kaynaklar: Britannica, Vikipedi, Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu. Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof.Dr. Ünal Akkemik. Ağaçlar ve çalılar 1 . (Prof. Dr. Ersin Yücel ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ).