DEFNE AĞACI VE HİKAYESİ

Defne ağacı ve çiçeği ( Laurus nobilis ) 

Defne, Lauraceae ( Defnegiller )  familyasın,  eski çağlardan beri insanlar tarafından bilinen  ve değişik şekillerde yararlanılan, herdem yeşil bir ağaç ya da çalı formlu bir bitki cinsidir.  Akdeniz havzasında yetişir, üç türü bulunmaktadır. Bunlardan Laurus nobilis'in anavatanı Anadolu ve Balkanlardır. Maki formasyonu içinde yer alır, Akdeniz kıyıları başta olmak üzere kıyı  bölgelerinde doğal olarak  yetişir.  Defne iki evcikli bir bitkidir, erkek ve dişi çiçekler ayrı bitkilerde bulunur, çiçekleri sarı renklidir.   Tahnal, Har, Tarhun, Çubukluk, Tehnel, Define .... gibi yöresel adlarla da bilinir. Mitolojide de yeri vardır ( aşağıda ). Barışın  ve zaferin sembolü sayılır.

Defne ağacı ve meyvesi 
( Laurus nobilis ) 

Maki özelliği gösteren defne, bazen15 m. kadar boylanan  bir  ağaç halinde  olur. Yeşil renkli olan  yaprakları sert ve  güzel kokuludur. Meyveleri olgunlaşınca  siyah renkli olur ve tek çekirdeklidir.  Çekirdeğinden bir tür yağ elde edilir. 
Defne yağı, sabun ve kozmetik sanayinde kullanılır. Yaprakları bazı yemeklere lezzet verir ve ağız kokularını önler. Toz haline getirilerek baharat olarak da kullanılmaktadır.

Kıyı bölgelerinin doğal bitki örtülerinden olan defne, aynı zamanda önemli bir endüstri ve ihracat ürünüdür. Yurt dışında çok aranan bir ürün olan defne yaprağı, orman içi  köylerimiz için alternatif bir geçim kaynağı olabilir. Bu nedenle defne ormanlarının kurulması teşvik edilmelidir.

Ilıman iklimlerde yetişen bir bitki olan defne, güneşli ve sıcak  yerleri sever.  Defne dikerken,  buranın güneş gören bir yer olmasına dikkat etmek gerekir. Toprak bakımından pek seçici olmamakla beraber, kireçli ve kayalık yerleri sever.  Defne, kök filizi,  tohum  ve çelikle üretilir.

Bahçemdeki defne ağacı bu yıl ilk defa çiçek açtı.

Defne ağacı  ilkbaharda sarı renkli çiçekler açar.

Defne ağacının meyveleri ( Laurus nobilis )

                                                         DEFNE AĞACININ HİKAYESİ
Defne ( Daphne ), Yunan mitolojisinde adı geçen bir ağaçtır.  Daphne  ( defne  ), doğaya ve özgürlüğe aşık bir peri kızıdır.  Apollon bir gün ormanda gezerken Daphne'yi görür ve aşık olur. Ancak, Daphne için bu aşk imkansızdır, tanrılarla perilerin evlenmesi  uğursuzluk getirmektedir.
Bu nedenle Daphne; Toprak anaya  ( Gaia ),  kendini Apollon'dan koruması için yalvarır. Apollon, Daphne'yi bir gün ormanda tam  yakalamak üzereyken; Toprak ana onu,  yaprakları çok güzel kokan, meyveleri yenilmeyen, herdem yeşil bir  ağacına dönüştürür. Ancak, Apollon Daphne'ye olan aşkından yine de vazgeçmez. Defne ağacının yapraklarından başına bir taç yaptırır ve  defne ağacını  kendi ağacı ilan eder.
Daha sonra ünlü kişiler, şairler, kahramanlar da alınlarını  defne yaprağı ile  taçlandırmaya başlar. Defne dalı ve yaprakları barışın ve zaferin sembolü kabul edilir.

İZMİR AKUT HATIRA ORMANI

Dünyamız geleceği bakımından büyük önem taşıyan ormanların gün geçtikçe azalıp yok oluyor olması, bütün doğa severlere  ve çevreci kuruluşlara büyük  sorumluluklar yüklemektedir.

İZMİR AKUT'ta, bu bilinç ve sorumlulukla hareket ederek örnek bir 'Hatıra Ağaçlandırması' oluşturmak için harekete geçmiştir.
1 Nisan 2012 tarihinde İzmir'in Menderes ilçesine bağlı Gümüldür - Ürkmez Yangın Bölgesine, İzmir Bölge Orman Müdürlüğü  tarafından tahsis edilen alana ağaç dikimi yapılmıştır. İZMİR AKUTUN bu  çalışmasının diğer kurum ve kuruluşlarımıza da örnek olacağını umuyoruz.

2011 yılında çıkan korkunç  bir yangın sonucu yanan, Gümüldür - Ürkmez Yangın Bölgesine, İZMİR AKUT tarafından 2000 çam fıstığı fidanı dikilerek 10 dekar alan ağaçlandırılmıştır. Teos Doğa Sporları Grubu da,  Seferihisar AKUT şubesi ile beraber ağaç dikimine katılmıştır.

Teos Doğa Sporları Grubu olarak, bizi de bu güzel   organizasyon içine dahil ederek ağaç dikme zevki yaşatan  Seferihisar AKUT Şubesine ve emeği geçen herkese teşekkür ederiz.

İşte bu anlamlı günde kamerama takılanlar.

Ağaç dikmek için Gümüldür'de buluşan  İzmir AKUT ve Teos Doğa Sporları Grubu 

Gümüldür'den ağaç dikim alanına yürüyerek  gidiyoruz.

Laden gülü
Yol boyunca rastladığımız bazı  bitkiler şimdiden  çiçek açmaya başlamışlar.

Keçiboğan ( calicotome villosa )

Sakız çalısı ( Pistacia lenticus )

Yangın alanına dikilmek için getirilmiş  fıstık çamı fidanları

Geçen yılki yangının korkunç izleri hala duruyor.

Ağaçlandırma alanı

Dikimden önce Gümüldür Orman İşletme Şefliği tarafından birbrifing veriliyor.
Fidanları nasıl dikilmesi gerektiği uygulamalı olarak gösteriliyor.

Büyük bir zevkle fidanları dikiyoruz.

Artık bizimde dikili bir ağacımız var. Onları her yıl görmeye geleceğiz.

Dikim bitince topluca hatıra fotoğrafı çektiriyoruz.

LALE VE TÜRKLER

Zambakgiller ( liliaceae ) familyasından, soğanlı bir bir süs bitkisi olan lalenin ( tulipa ) anavatanı Türkler gibi  gibi  Orta Asya bozkırlarıdır. Bu nedenle bu çiçeği dünyada  ilk defa Türkler yetiştirmiş olabilir. Nitekim, ilk Türk devleti olan Hun İmparatorluğuna ait mezarlarda, üzerinde lale motifi olan çeşitli eşyalar bulunmuştur.
Lale daha sonra, Türkler vasıtası ile, Selçuklular zamanında Anadolu'ya getirilmiştir.

Lalenin en görkemli olduğu dönem, Osmanlı İmparatorluğu zamanındadır. 1718-1730 yılları arasındaki bu döneme 'Lale Devri' denir. Bu dönemde, Kağıthane'de çok sayıda lale bahçeleri ( lalezar )  kurulmuş, binin üzerinde lale çeşidi yetiştirilmiştir.  Lale soğanı çok değerli bir meta haline gelmiştir.

Lale sadece bir çiçek olmayıp, Türk kültürü içinde önemli bir öge olmuştur. Şiirden müziğe, çiniden dokumaya kadar bir çok alanda lale ele alınmıştır.

Lalenin, 16. yüzyılda Avrupa'ya götürülmesi ve günümüzde en çok lale yetiştiren Hollanda'nın bu çiçekle tanışması yine Türkler vasıtası ile olmuştur.
Hollanda'nın,  dünyanın en fazla tarım ürünü ihraç eden ülkeleri arasın da yer almasında bu çiçeğin rolü büyüktür.

Türkiye'in lale  motifli logosu.

2000 Yılından itibaren, Türkiye'nin dünyada tanıtılmasında lale logosu kullanılmaya başlanmıştır. Lale devri ile unutulup, suçlu ilan edilen bu güzel çiçek nihayet  tekrar hatırlanmıştır.
Ancak, dünyada lale deyince Hollanda'nın ilk  akla gelmesi, bu logonun Türkiye için iyi bir seçim olup  olmadığını düşündürmektedir.

Lalenin yetiştirilmesi, yeni çeşitlerinin üretilmesi  ve Türk kültürümüzdeki yerinin araştırılması için bir enstitünün kurulması  ülkemiz için bir çok  bakımdan yararlı  olacaktır.

Lale çiçekleri ( Bahçemden )

Lale soğanının çiçek açması için iki ay kadar soğuk bir
ortamda tutulması gerekir.

Bir efsaneye göre Şirinin öldüğünü öğrenen Ferhat kendini
parçalayarak öldürür. Akan kanları ise kırmızı lalelere dönüşür.

Lalenin bilimsel adı olan 'Tulipa'in, Türkçe olan  'türban' kelimesinden
türemiş olabileceği sanılmaktadır.

Laleler genel olarak kırmızı ve sarı renk ve tonların da çiçek açar.

Bir Pers efsanesine göre; Lale çiçeklerinin ortasındaki siyah lekelerin
 yıldırım düşmesi soncu  oluştuğuna inanılır.

Bu laleler de Tire'den:

Lale çiçekleri 

Sarı lale çiçekleri

Beyaz ve kırmızı lale çiçekleri

SÜMBÜL ÇİÇEĞİ NEDEN GÜZEL KOKAR ?

Sümbül çiçekleri ( Hyacinthus  orientalis )

Sümbül (hyacinthus ), görünüşü kadar kokusu ile de etkileyici bir çiçektir. Kokusu ile adeta insanı mest eder. Dikkat ederseniz bazı çiçeklerin üzerinden  arılar, kelebekler hiç eksik olmaz. Yine bazı bitkilerin  çiçekler daha gösterişli  ve kokuludur, neden acaba ? 
Bitkilerin üreme organı olan çiçekler tozlaşma ile döllenir ve  meyve ( tohum ) oluşur. Böylce nesillerini devam ettirirler.  Bunu çoğu zaman  böcekler yapar. Bazen de kuşlar, rüzgarlar, sular hatta insanlar çiçeklerin döllenmesini sağlar. Böcekler çiçeklerin salgıladığı şekerli maddelerle ( nektar )  beslenirken, farkına varmadan  ayaklarına yapışan polenleri başka  çiçeklere taşıyarak  döllenmelerini sağlar.
Kısaca bu iki farklı canlı  türünün  varlığını sürdürebilmeleri, birbirleri sayesinde mümkün olamaktadır. Doğanın korunması bu bakımdan çok önemlidir. Çiçekleri korumadan hayvanları, hayvanları, böcekleri korumadan doğayı koruyamayız. Bu nedenle yaban hayatının korunması sandığımızdan daha büyük önem taşımaktadır. 

Bazı bitkileri  her böcek tozlayamaz, bu nedenle koku salarak, gösterişli çiçekler açarak tozlayıcısı olan böceğin  dikkatını çeker.
Sümbül,  keskin ve güzel kokusu ile  tuzlayıcısı olan böcekleri  etkileyerek önce kendine çeker ve daha sonrada salgıladığı bal özünü emerken, böceklerin  üzerine yapışan polenleri dişi çiçeklere  taşıyarak farkında olmadan  tozlaşmalarını ( döllenme ) sağlamış olur.

Bitki ve hayvanlar arasındaki bu ilişki, doğada hiç bir  şeyin nedensiz olmadığını  gösterir. Bitkilerin türünü devam ettirebilmesi, böceklerin ise beslenip yaşaması için birbirlerine muhtaçtırlar.

Sümbül  çiçeği

Gelin şimdi de  bu güzel kokulu çiçeği biraz daha yakından tanıyalım.
Sümbül, kuşkonmazgiller  ( asparaaceae ) familyasının  'hyacinthus' cinsine mensup, soğanlı, otsu ve mavi çiçekleri  güzel kokulu  bir bitkidir.   Eskiden zambakgiller ( liliaceae ) familyasında kabul ediliyormuş. Anavatanı, Anadolu'yu da içine alan Doğu Asya'dır. 16. yüzyılda Avrupa'ya götürülerek ıslah edilmiş ve  buradan dünyaya dağılmıştır. Çiçeklerinden elde edilen yağ parfümeri sanayinde kullanılır.  

Bütün sümbül türleri  ayni cinsten değildir. Bunlardan kültür olarak yetiştirilenlere bahçe sümbülü ya da hollanda sümbülü  ( Hyacinthus orientalis ) denir.  Islah edilerek çok fazla  melezi üretilmiştir. Yaprakları şerit şeklindedir. Bir sap üzerinde: boru şeklinde, sarı, mor, pembe, beyaz, mavi renklerde, yalınkat ve katmerli çiçekler açarlar.  En güzel kokan çiçeklerden biri olarak kabul edilir.

Sümbül, hem bahçe, hemde saksı çiçeği olarak yetiştirilir. Soğanları yaprakları kuruduktan sonra sökülür serin ve kuru bir yerde saklanır ve kasım ayının sonuna doğru tekrar  dikilir.

Sümbül, humusça zengin kumlu toprakları ve  yarı gölge yerleri sever. Toprağının nemli tutulması gerekir, ancak saksıda ise fazla sulama soğanın çürümesine neden olabilir.  Soğanla ve kökten bölünme ile  üretilir. Soğanları zehirli olduğundan yenmez. 

Muscari ve hyacinthella   cinsinden olan soğanlı bitkilere ise, genel olarak 'arap sümbülü' ve  'dağ sümbülü'  denir.

                                                                   Sümbül çiçekleri: 

Bahçe sümbülü ( Hyacinthus orientalis )

Hollanda Sümbülleri. Anadolu sümbülünün aşılanması ile elde edilmiştir.
Çok sayıda çeşidi olup daha gösterişlidir.

Soğanlı bir bitki olan sümbül diğer soğanlı çiçekler gibi soğuğu sever.
Kışın ve ilkbaharda çiçek açar.

 Sümbül iki yıllık bir bitki olup genel olarak  soğandan  üretilir..

Sümbül, humusça zengin, kumlu,  gevşek toprakları ve  yarı gölge yerleri sever.

.

BEYLER - YENİ ORHANLI DOĞA YÜRÜYÜŞÜ

Doğa yürüyüşlerini  sadece basit bir  spor faaliyeti olarak düşünmemek  gerekir.  Nitekim, bu etkinlikler ayni zamanda doğayı daha iyi tanımamız, yeni arkadaşlıklar ve  dostluklar kurmamız açısından da bir fırsat yaratmaktadır.
Doğanın yeniden uyanmaya başladığı şu  günlerde, hafta sonlarımızı kapalı mekanlar yerine doğada geçirerek doğanın  bu muhteşem şölenini kaçırmayalım.
Hayat doğada güzeldir.

TEOS DOĞA SPORLARI GRUBU TARAFINDAN DÜZENLENEN BEYLER - YENİ ORHANLI  DOĞA YÜRÜYÜŞÜ ( 11.03.2012 )

Yürüyüşe dolmuşla geldiğimiz Beyler Köyü' nden başlıyoruz. Burası Seferihisar'a 18 km. mesafede, şirin bir orman içi köyü. Etrafı zeytin bahçeleri ve çam ormanları ile kaplı. Çevresi  doğa yürüyüşleri için oldukça elverişli.

Beyler Köyü  / Seferihisar

Dolmuştan indikten sonra, köy içinden geçerek yürüyüş parkurunun başladığı yer doğru hareket ediyoruz.

Su kemeri (Yedi Kızlar)

Köyün çıkışında bulunan tarihi  su kemeri, Romalılar zamanından kalmış. Buranın çok eski bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.

Keçiler  ve yeni doğmuş yavruları  ( oğlak ).

Yürüyüş öncesi kültür fizik hareketleri yapıyoruz.

Beyler / Seferihisar

Beyler, etrafına hakim bir tepe üzerinde kurulmuş. Eski bir yörük köyü. Ancak günümüzde hayvancılık yapan çok azalmış. Zeytincilik en önemli geçim kaynağı haline gelmiş. Köyde üç tane de  zeytin yağı fabrikası bulunuyor.

Saat 10.00'da köyden ayrılıyor ve  patika bir yoldan   yürümeye  başlıyoruz.
Henüz erken olmasına rağmen yol kenarındaki badem ağaçları çiçek açmış.

Daha sonra ormana giriyoruz. 

Kızımla beraber bu yaşlı zeytin ağacının içinde poz veriyoruz.

Burada bir süre dinleniyoruz.  

Buranın  eski çağlarda Teos'luların yaylası olduğu  söyleniyor. Nitekim etrafta bulunan mermer kırıkları, sütunlar, yaşlı zeytin ağaçları  ve su kuyusu da buraların eski bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.

Eski bir su kuyusu ve bileziği. 

Çoban çeşmesi. Su çok güzel.

Bedava çapa
Yaban domuzları yiyecek bulmak için her yeri kazmış.

Su sesi doğadaki sessizliği bozuyor.

Orman içindeki yürüyüşe devam ediyoruz.

Dereden geçerken fotoğraf  çektiriyoruz.

Dağ  sümbül 

Ormanda yürürken zaman zaman zorlanıyoruz.

Öğle yemeği molası.

Burada, bir  ara yağmur yağdığı için giydiğimiz yağmurluklarımızı tekrar çıkarıyoruz.

Yürüyüşümüzün  sonuna doğru Eski Orhanlı'ya geliyoruz. Burada bulunan eski ilkokul binasının   'Doğa Okulu' olarak yeniden  düzenmesi bizi sevindiriyor.

Eski Orhanlı sırtları

Bu güzelliği objektife poz vererek ölümsüzleştiriyoruz.

Orhanlı, Seferihisar'ın en kalabalık ve  gelişmiş köyü. Karadeniz köyleri gibi dağınık bir yerleşim var. Köyün merkezi daha önceki yerinden ( Eski Orhanlı ), 1979 yılın da bu günkü Karakoç Deresi'nin geçtiği vadi tabanına ( Yeni Orhanlı )  taşınmış. Burası tarım için daha elverişli. Seferihisar - Menderes yolu köyün içinden geçiyor.

Eski Orhanlı 

Papatyalar ( Anthemis sp.)

Dağ laleleri ( anemone  coronaria )

Zeytin ağacı ve  dağ lalesi. 

Çiriş otları ( Asphodelus sp. )  çiçek açmaya başlamış. 

Bu yörede oldukça yaygın bir bitki  olan çiriş otu ( Asphodelus sp.  ), eskiden ayakkabıcılık ve ciltçilikte tutkal yapmak için kullanılırmış.  Yenilmez.

Yaşlı zeytin ağacının ve  Yeni  Orhanlı.

Eski Orhanlı'dan Yeni Orhanlı'ya gelirken,  ara veren yağmur yeniden bastırıyor.

Adeta papatya tarlasına dönüşmüş tarlalar. 

Yeni Orhanlı'dayız.

Saat 16.00 da Yeni Orhanlı'ya geliyoruz. Böylece altı saat kadar  süren ve yaklaşık 20 km'yi bulan yürüyüşümüzü de  tamamlıyoruz. Menderesten gelecek olan Seferihisar otobüsünü beklerken,  çay içerek yorgunluğumuzu gidermeye çalışıyoruz. Bir başka doğa yürüyüşünde buluşmak umudu ile, hoşcakalınız  sevgili doğa dostları.

Beyler - Orhanlı Haritası için tıkla.
http://www.haritatr.com/beyler-koyu-haritasi-m5d05