27 Ocak 2010

AYVA AĞACI

Ayva ağacı ( Cydonia oblonga ) ve olgunlaşmış meyveleri.
Botanik adı Cydonia oblonga olan ayva gülgiller ( Rosaceae ) familyasına mensup,  kışın yaprağını döken, 6 - 7 m boylarında küçük bir ağaçtır.  Yurdumuzda eskiden beri yetiştirilen meyvelerimizden biridir.  Anavatanı İran, Kafkasya ve Anadolu'dur. Anadolu'dan Yunanistan'a oradan da Avrupa'ya  yayılmıştır.  Ilıman ıklimlerde yetişir.  
Yurdumuzun hemen hemen bütün bölgelerinde, özellikle mutedil iklim görülen  kıyı bölgelerimizde daha çok yetiştirilir.  Çok soğuk, yağışlı ve fazla rüzgarlı yerleri sevmez.   En az Güneydoğu Anadolu bölgemizde yetiştirilir. İri ve mayhoş meyveleri sonbaharda sararak olgunlaşır. 
Geç çiçek açar, bu nedenle ayvanın çiçek açması yazı çağrıştırır. Erkek ve dişi organlar ayni çiçek üzerinde bulunur, kendine verimlidir. Yapraklar yuvarlak - elips şeklinde  ve tüylüdür. 
Ayva ağacı pembe - beyaz renkli  çiçek açar.  
Ayva güneşli yerleri  ve  verimli, geçirimli, kumlu  toprakları sever. Bölgelere  göre farklı çeşitleri yetiştirilir.  
Yurdumuz, dünyada en çok ayva yetişen ülkelerin başında gelir.  En çok  Sakarya ve Bursa illerimizde yetiştirilmektedir. Ülkemizde yetiştirilen en tanınmış ayva çeşitleri arasında; eşme ayvası,  ekmek ayvası, limon ayvası, bardak ayvası  bulunmaktadır.  Ayvalık ( Balıkesir ) ve Ayvacık ( Çanakkale ) ilçelerimiz  ismini bu meyveden almıştır.
Ayva meyvesi ( Cydonia oblonga ).
 Ekşimsi tatlıdır. 
Ayva sadece bir meyve olmayıp komple bir şifa kaynağıdır. Yaprağı, meyvesi, çiçeği, hatta çekirdeği dahi çeşitli hastalıklara karşı ilaç olarak  kullanılmaktadır.

Ayva yenmesi zor bir meyvedir. Dikkat edilmezse boğazımıza alır ve tehlikeli olabilir. Bu nedenle halk arasında kötü giden işle için  "Ayvayı yedik" sözü sıkça kullanılmaktadır. Kompostosu ve çeşitli tatlıları olur. 
Ayva çelikle, kökten ayırma ile ve  aşı ile üretilmektedir.
Ayva çiçek açmış yaz mı gelecek 

Ayva sarı nar kırmızı, sonbahar

Ayva ağacı ve sararmış meyveleri

Ayva ağacı / sonbahar. 
Kaynaklar: Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ). Wikipedia 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.