BÖĞÜRTLEN ( Rubus )

Böğürtlen / doğal ( Rubus sanctus )

Yurdumuzda gülgiller ( Rosaceae ) familyasının  'rubus' cinsini oluşturan bitki türlerine  genel olarak  'böğürtlen' denir. Kışın yaprağını döken, dikenli, çoğu zaman yerde sürünen ya da tırmanan  çalılardır.  Anavatanı Avrupa, Asya ve yurdumuzdur.  Çok fazla ( 1582 )  türü vardır. Yurdumuzda doğal olarak 8 türü yetişmektedir.  ( Rubus caesius, Rubus canescens, Rubus caucasicus, Rubus hirtus, Rubus idaeus,  Rubus sanctus, Rubus  saxatilis, Rubus tereticaulis  ).

Böğürtlen ( rubus ),  vitamin, organik asitler ve mineraller bakımlarından zengin bir meyvedir. Bazı ülkelerde tarımı yapılmaktadır. Kültür çeşitleri daha iri ve dikensizdir.  

Bir tür böğürtlen olan ahududu / kültür. ( Rubus idaeus )

Ahududu ya da frambuaz ( Rubus idaeus ) böğürtlenle ayni  cinsindendir, yani bir tür böğürtlendir.  Meyveleri duta benzer, bu nedenle ahududu denir. Meyveleri kırmızı renkli, sulu ve tatlıdır. Yurdumuzda doğal olarak yetişir, çok eskiden beri kültüre alınmıştır.   Taze olarak yendiği gibi reçeli, likörü ve şerbeti olur.

Ahududu ya da Frambuaz / doğal. ( Rubus idaeus ) 
( Kümbet Yaylası, Dereli / Giresun )

Böğürtlen, ılıman iklimlerde ve güneşli yerlerde yetişir.  Yurdumuzun da içinde bulunduğu bir çok  Asya ve Avrupa ülkesinde  doğal olaraktan yetişmektedir. Karadeniz ve Marmara bölgelerimiz böğürtlen yetiştirmeye daha  uygundur.
Fazla sıcak ve kurak yerler  böğürtlen yetiştirmeye uygun değildir. Yağişlı bölgeleri ve  humusça zengin, gevşek, nemli toprakları sever. 

Böğürtlen, dut gibi çok sayıda meyveciğin bir araya gelmesiyle oluşmuştur ( birleşik meyve ). Yabani türleri daha lezzetli ve yararlıdır, ancak dikenli olduğu için toplanması zordur.

Yaban gülüne benzeyen böğürtlen çiçeği.

Böğürtlen  çiçeklerini ayni  zamanda açmaz, bu nedenle meyveleri
 ayni  zamanda olmaz.

Böğürtlen, şifalı bir bitkidir. Yaprak ve köklerinden de  yararlanılmaktadır. Meyveleri taze olarak yendiği gibi  şurup, dondurma, pasta ve reçel yapılır.  Ayrıca, dekoratif olduğu için süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Yayılıcı bir bitkidir, çoğu zaman yere değen sürgünlerinin  köksalması ile  çoğalır. Ayrıca tohumdan, kökten ayırarak ve çelikle de çoğaltılır.

Dikkat:  Böğürtleni budarken,  meyvelerin bir önceki yılki filizlerde oluştuğu göz önünde  bulundurulmalıdır. 

Böğürtlen ( Rubus caesius )  / kültür. 

Kültüre alınmış dikensiz böğürtlen ( Rubus caesius )

Yabani böğürtlen  ( Rubus sanctus )

( Bu sayfa son olarak 01. 09. 2019 tarihinde güncellenmiştir. )