|
Veronika çalısı / Hebe ( Veronşca speciosa )
|
Hebe ya da Veronika çalısı, sinirotugiller ( Plantaginaceae ) familyasından gösterişli çiçekli, egzotik bir süs bitkisidir. Anavatanı Yeni Zelanda'dır. Ancak süs bitkisi olarak dünyanın bir çok yerine dağılmıştır. Bu bitkinin eski cinsi hebe'dir. Botanikciler, otsu türlerden ayırt etmek için çalı formlu olan veronikaların eski adını yani tanrıcasının adını aynen korumuşlardır.
Hebe bitkisi adını, Yunan mitolojisindeki gençlik tanrıçası 'Hebe' den almıştır.
Görevi tanrılar dağı Olympos'da sakilik olan Hebe, tanrılar tanrısı Zeus ve Hera' nın kızıdır. XIX. yüzyılda hebe. güzel, şenşakrak, ve hafifmeşrep hizmetciler için kullanlıan bir deyiş haline gelmiştir.
Bu güzel çiçeğe adını veren Tanrıça Hebe, Atina'lı siyaset adamı ve düşünürü Demosthenes ( M.Ö. 384 - 322 ) tarafından bakın nasıl tasvir edilmiştir.
'Hebe, tazeliğin, gençliğin
Sevimli tanrıçasıydı.
Tanrıların sofrasında
Eliyle içki sunardı.
Ama gözlerinin tatlı pırıltısıyla
Tanrılar tanrısını
Kendinden geçirirdi en çok'
Ya Veronica ?
|
Hans Memling'in Azize veronica tablosu ( Vikipedi Özgür Ansiklopedi'den alıntıdır. Teşekkürlerimle ) |
Veronica Antik Yunanca 'gerçek resim' anlamına gelir. Cinse bu ad Azize Veronica'ya ithafen verilmiştir. Cinsin çiçeklerinin Veronica'nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyanlık dinine göre, İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki terleri silmesi için Azize Veronica kendisine bir bez verir. İsa bezle yüzünü silip geri uzattığında, Veronica bezde İsa'nın yüzünün belirdiğini görür. Böylece bez, Veronica'nın bezi olarak anılmaya başlanmıştır.
Bir başka söylenceye göre ise, Harran kralı Abgar vebaya yakalanınca adamlarını şifa için İsa'ya yollar. İsa yardım edemeyeceğini söyleyince, resmini yapıp krala götürmek isterler. İsa izin verir ancak, gözü kamaşan elçi resmi bir türlü çizemez. Bunun üzerine İsa yüzünü yıkadıktan sonra sildiği bezi elçiye uzatır. İsa'nın yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır.
Bilimsel adı Veronica speciosa ( Eski adı Hebe speciosa ) olan hebe ya da veronika çalısı yedi metre kadar boylanabilen, kışın yaprağını dökmeyen , çok dallı bir bitkidir. Tür adı gösterişli demektir. Çiçeklerinin güzel olduğunu ifade eder.
Veronika çalısı, ılıman iklimlerdeki bahçelerde dekoratif amaçla ve çit bitkisi olarak kullanılmaktadır. Denize yakın yerlerde, tuza dayanıklı olduğu için yetişir. Soğuk yerlerde, balkon ve teraslarda saksı içinde yetiştirilir. Güneşli ya da yarıgölge yerleri ve kireçli, geçirimli, nemli toprakları daha çok sever. Fazla soğuğu ve sıcağı sevmez. Yaz aylarından başlıyarak kışa kadar, dalların uclarında başaklar halinde mavi, mor, pembe veya beyaz renkli çiçekler açar. Daha çok melezleri ve kültürleri yetiştirilir. En çok yetiştirilen melezleri: Veronica x andersonii ve Veronicaa x franciscana'dır. Alacalı yapraklı ve bodur çeşitleri de vardır.
Hebe, fazla bakım istemez, çiçeklenme süresi uzundur. Tohumla ve çelikle üretilir.
|
Hebe / Veronika çalısı ( Hebe speciosa ) |
|
Hebe çiçeği / Veronika çalısı |
|
Alaca yapraklı veronica çalısı |
Kaynaklar: Vikipedi Özgür Ansiklopedi, Bitkilerin Serüveni ( Michel Lis ), İnternet siteleri