12 Temmuz 2014

YAPRAK GÜZELİ ÇİÇEĞİ ( Kolyoz )


Bir adı da yaprak güzeli olan kolyoz ( Plectranthus scutellarioides ya da  coleus blumei  ) çiçeği

Kolyoz ( coleus ) ya da kolyos, ballıbabagiller ( lamiaceae )  familyasından,  yaz - kış yapraklı, çok yıllık ve  otsu bir  bitki türüdür.  Halk arasında daha çok 'Yaprak güzeli' denmektedir. Diğer adları 'Koleus', 'Solenostemon', Boyalı ısırgan otu', ve  'Yaprağı güzel' dir.

Kolyoz ( coleus ), renkli ve desenli yaprakları nedeniyle  süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. 120 kadar türü vardır.  Çiçekleri güzel değildir.  Anavatanı Asya ve Afrika kıtasının tropikal bölgeleridir. Sıcak ve ılıman iklimlerde  yerlerde yetişen bir bitkidir.
Kolyoz, ayni zamanda uskumrugiller familyasından  bir balığın da  adıdır.

Kolyoz çiçeğinin botanik adı 'Plectranthus scutellarioides' ya da  'Solenostemon scutellarioides' dir.  Coleus blumei de denmektedir.
Yaprak güzeli çiçeğinin  yaprakları, iki zıt renkli ve  desenlidir. Bazı çeşitlerinin yaprak biçimleri de  ilginçtir. Susuz  ve gölgede kaldığında yaprakları dökülür.
Güneş bu bitki için çok önemlidir, yapraklarının rengi güneşe  göre renk değiştirir.  Gölge yerlerde yaprakların rengi yeşile döner ve güzelliğini  kaybeder.

Yaprak güzeli çiçeği fazla bakım istemeyen bir çiçektir. Buna rağmen yetiştirenlerin özellikle şu iki hususa   dikkat etmesinde yarar vardır.
- Kolyoz çiçeği, direk güneşi ve gölge yerleri  sevmez, yarı gölge yerler bu çiçek için daha uygundur. Öğlen güneşi  yapraklarına zarar verir. Yazın yapraklarına sık sık su serpilmelidir.
- İkinci husus ise;  Tohum almak dışında  çiçek açmasına izin vermemek gerekmektedir.  Zaten  sürgünlerinin ucunda açan,  mavi renkli  çiçekleri güzel değildir. Bunlar bitkiye zarar vermeden bir makasla kesilmelidir. Bu şekilde gençleşen bitki daha çok  dallanarak yeni  yapraklar açmaya başlar.  Aksi takdirde bitkinin yapraklar küçülür, güzelliğini kaybeder ve ölür. Bu arada, kesilen  dallardan yeni bitkiler de üretebilirsiniz.

Yaprak güzeli, çok yıllık bir bitki olmasına rağmen, bahçeye dikilmişse  mevsim çiçeği  muamelesi yapılır. Sonbaharda havaların serinlemesiyle,  bitki sökülerek kaldırılır. İç mekanlarda olanlar bir kaç yıl yaşayabilir. İlkbaharda derin budama yapılmalıdır. Sıcağı,  güneşi ve suyu  seven kolyoz çiçeği  soğuğa karşı son derece hassastır. Toprak bakımından ise fazla seçici değildir, humuslu ve geçirimli  toprakları sever.

Yaprak güzeli, tohumdan yada gövde çeliği ile üretilir. Özellikle çelikle üretmek çok kolay ve çabukdur.  Kesilen dal suya konarak ya da doğrudan toprağa dikilerek çoğaltılır.

Yaprak güzeli ( coleus / solenostemon )  çiçekleri.

Yaprak güzeli çiçeği.  ( Plectranthus scutellarioides )

Kolyoz ya da kolyos çiçeği. Nam-ı diğer yaprak güzeli.
Bir adı da yaprak güzeli olan kolyoz çiçeği
Yaprak güzeli ( Solenostemon scutellarioides / Plectranthus scutellarioides  )
Solenostemon / Yaprak güzeli çiçeği 
Yaprak güzeli ve  çiçeği 
( Bu yayın son olarak  20. 06. 2020  tarihinde güncellenmiştir. )

32 yorum:

  1. Ben çok severim bu güzel yapraklı bitkiyi ama yeni edinebildim. Öğle güneşini de bolca alan bir yerdeydi. Şimdi özelliklerini okuyunca öğrendim, hemen yarı gölge bir yere alıyorum. Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Sarkaç,
      Kolyoz çiçeği güneşi çok sevmesine rağmen yazın öğle güneşinden korunması ve zaman zaman yapraklarına su püskürtülerek nemlendirilmesi gerekmektedir.Kışın ise en fazla güneş gören bir yer tercih etilmelidir..Selamlar,sevgiler.

      Sil
  2. Teşekkürler, yararlandığım bilgiler için.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Ali Bey,
      Ben bildiklerimi öğretmeyi,paylaşmayı çok seviyorum, bu biraz da öğretmen olmamdan gelen bir alışkanlık.Umarım yazdıklarım yararlı oluyordur. Selamlar,sevgiler.

      Sil
  3. Benimki surwklibuzuluyor nedeni ne acaba gerekli her bakimi yapmama ragmen

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslında kolyoz fazla bakım gerektirmeyen bir çiçek olarak tanınır. Bu konuda dikkat etmeniz gereken bazı hususları yazayım, umarım faydalı olur. Hava almayan ağır toprakları sevmiyor, toprağının geçirgen,humuslu olması gerekir. Gölge ve az ışık alan yerlerde yaprakları güzelliğini kaybeder, bu hususa mutlaka dikkat edilmelidir.Çiçek tomurcukları kesinlikle koparılmalıdır. Yazın toprağını nemli tutulmalıdır, sabahleyin ve akşamleyin yapraklarına su serpilirse iyi olur ( Güneşte su serpmeyiniz ).Yazın öğle güneşinden koruyunuz.

      Sil
  4. bu bitkinin çay dökünce yapraklarının renk değiştirdiğini duydum.. bu konuda bilgisi olan var midir..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Duymamıştım, denemek lazım. Sevgiyle kalınız.

      Sil
  5. son görseldeki mavi renkli çiçeğin adı nedir ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kolyos, bitkisinin çiçek açmış hali.Yazımda da belirttiğim gibi çiçeği güzel değil, yaprakları güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

      Sil
  6. Bende de ayni cicekten var ve baya buyudu ama simdi hastalik bulasti beyaz pamuk gibi bisey ne yapabilirim lutfen cevap yazarmisiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Külleme veya küf olabilir. Küllemeye karşı üzüm asmaları için kullanılan mantar ilaçlarından ( fungisit ) kullanabilirsiniz. Ya da bir litre suya 10 gram kadar karbonat koyarak atınız.

      Sil
  7. Sadece kırmızı yapraklı olanı bulsam yeterli olacak. Ne bulacağım hakkında bilgisi olan varsa ve yardımcı olabilirse sevinirim. Teşekkür ediyorum..

    YanıtlaSil
  8. https://www.fidedeposu.com/Karisik-Renkli-Kolyos-Coleus-Yaprak-Guzeli-Cicegi-Tohumu700-tohum,PR-1971.html?gclid=EAIaIQobChMIm5Kny7q

    YanıtlaSil
  9. Merhabalar, yaprak güzeli çiçeğimin, bazı yerlerinde delikler oluştu, ucunda mavi açmış bir dal var ondan olabilir mi, veya yapraklarının bu şekilde olmasının nedini hakkında yardımcı olur musunuz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Günaydın Nejla hanım, siteme hoşgeldiniz.
      Böceklerden olmuş olmalı, organik ya da böcek ilacı kullanmalısınız.Delik yaprakları koparınız. Bunun çiçek açmış olması ile bir ilgisi yok, ama çiçek tomurcuklarını devamlı koparırsanız çok iyi olur. Aksi halde bitki gücünü çiçeğine verdiği için yaprakları küçülür ve bir süre sonra güzelliğini kaybederek kurur, zaten çiçekleri güzel olmuyor. Bir de havalar soğumaya başladı artık, bu bitkinin en büyük düşmanı soğuk dolayısiyle yavaş yavaş eski güzelliğini doğal olarak kaybedecektir. Onun için bu bitkiyi her yıl küçük poşetlerde alarak yetiştirmek en iyisi. Tabi soğuk olmayan aydınlık bir yeriniz varsa kışında olur. Selamlar.

      Sil
  10. Iç mekanda bir kaç yıl derken ? Daha uzun olmaz mı.

    YanıtlaSil
  11. Otsu bitkilerin çoğu bir yıllıktır, tohum verdikten sonra ölürler. Bazı otsu bitkiler ise ikinci yıl çiçek açar ve tohum verdikten sonra ölür. Bunların dışında, bazı otsu bitkiler tohum verdikten sonra da yaşarlar, yani çok yıllıktır. Kolyoz ( coles ), kışın soğuktan korunursa uzun ömürlü olabilir.

    YanıtlaSil
  12. Merhaba bu çiçek kışın gövde çeliği ile çoğaltılır mı ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Coleus soğuğa dayanmadığıdan genel olarak tek yıllık ve mevsim çiçeği olarak yetiştirilmektedir. Ama güneş gören kapalı yerlerde olursa bir kaç yıl yaşıyabiliyor.Güneş alan sıcakbir yerde her zamanki gibi çelikle üretebilirsiniz. Ancak baharı bekleseniz daha iyi olur. Selamlar.

      Sil
  13. Merhabalar,
    Yakın zamanda yaprak güzeli aldım ve alır almaz toprağını değiştirdim. Bir süre sonra tepesinden başlayarak yavaş yavaş kurumaya başladı. Kuruyan yeri kestim, fakat kestiğim yerden kurumaya devam etti. Ne yapabilirim, bir öneriniz var mıdır? Be

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kökünde bir proplem var sanırım, çok sudan çürümüş olabilir. Bu durumda iyi dallarından keserek suya koymak ve köklenince dikmekte yarar var. Göreceksiniz kısa zamanda köklenir ve gelişir.

      Sil
  14. iyi günler, sarmaşık tipi yaprağı güzelim vardıÖyleki adını rapunsel koymuştuk...kuru ve büyümeyen dallarını budadıktansonrasanki küstü...tümden pörsümeye başladı.....bundan öncede bazı dalları, köke yakın yerde kuruma, siyahlaşma varken uçlar canlı idi...çiçeğimi kurtarmak için ne yapmam lazım? şimdiden teşekkürler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eğer sağlam, yapraklı dalı kalmışsa keserek suda köklendirebilirsiniz. Zaten otsu bitkilerin ömrü iki yıl oluyor, yenisini almanızı veya yetiştirmenizi tavsiye ederim. Selamlar.

      Sil
  15. Merhaba. Benim yaprak güzeli bitkim kış ayından itibaren cam kenarında durmakta ve sabah güneşi almakta. Renginde bir değişme yok ama bazı yapraklarında çillenme ve kahverengi lekeler oluştu ardından dökülmeye başladı. Çıkan yavru yaprakların da çoğu büyüyemeden kuruyor. Sizce sorunu nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Köklerinde bir sorun olabilir, sağlıklı dallarını keserek kısa zamanda yeni bitkiler üretebilirsiniz. Selamlar.

      Sil
  16. Merhaba öncelikle bilgiler için teşekkürler. Bu bitkiden hediye gelmişti işyerime. Bir parçasını da eve getirdim ve büyük bir saksıya diktin. Bahsettiğiniz gibi yarı gölge bir yerde. Ancak çiçek çok uzadı ve üstteki yaprakları çok büyüdü anormal bir şekilde. Bambu çıtalarla destek yaptım. Abartısız boyu 1.5 metreye ulaştı. Çiçek sağlıklı fakat alt kısımları yapraksız kaldı üstteki yaprakları da aşırı irileşti. Çiçeklerin koparılması gerektiğini bilmiyordum şimdi koparacağım çiçeklerini. Acaba bunu yaptıktan sonra alt dallarında yapraklanma olur mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kolyoz ya da kolyos, yeterince ışık ve güneş almazsa güzelliğini kaybediyor. uzuyor, yapraklarının rengi bozuluyor, bu nedenle daha iyi ışık ve güneş alacak şekilde devamlı budanması gerekiyor, yani makasınız her zaman elinizde olmalı. Bitkinizin her yerinin ışık ve güneş alacak şekilde derin bir şekilde budarsanız daha güzelleşir. Ayrıca kestiğiniz dallarını da değerlendirip yeni bitkiler yetiştirebilirsiniz. Selamlar.

      Sil
  17. İyi günler. Sayfayı yeni gördüm. Güzel bilgi paylaşımı var. Benim yaprak güzeli çiçeklerimin bazılarında yaprakların ortasında kahverengimsi lekeler oluşuyor ve yapraklar dökülmeye başlıyor. Acaba saksı dibinde su birikmesinden mi oluyor bunlar? İnstagram hesabım alperismet ( Alper İsmet Güngördü ) Ordan resimleri paylaşabilirim.Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu tür yaprakları koparın, uzayan dalları keserek gençleştirin. Hatta kestiğiniz dallardan yeni, genç bitkiler üretmenizi tavsiye ederim. Bu bitkinin yapraklarında yaşlandıkca bu tür mantar hastalıkları oluyor, fazla gölgede de kalmış olabilir. Selamlar.

      Sil
  18. Merhaba ben arkadasimdan koparip getirdim cogaltmak icin 3 gundur suda bekliyor ama koklenmemis direk topraga eksem koklenir mi acaba yoksa biraz daha beklesin mi suda

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Üç gün az kökleninceye kadar suda dursun. Bulunduğu yer ışık alsın ve suyunu arasıra değiştiriniz ( İçme suyu / kireçsiz ile ). Direk dikerseniz toprağı nemli tutmanız gerekir. Her iki halde de yapraklarının bir kısmını ve uc filizini koparın ki, enerjisini köke versin. Kolay gelsin, selamlar.

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum göndermemenizi rica ederim. Bitki, çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.