 |
| Sabunotu çiçeği ( Saponaria officinalis ) |
Sabunotu ( saponaria), karanfilgiller (caryophyllaceae ) familyasından otsu bir bitki cinsinin ortak adıdır. Saponaria latince sabun anlamına gelir. Avrupa ve Asya'ya özgüdür. Yurdumuzda, bazıları endemik olmak üzere 20 kadar türü yetişir.
Saponaria officinalis, çiçekleri güzel ve hoş kokulu olduğundan süs bitkisi olarak yetiştirilir. Halk arasında sabun çiçeği, kartopu, kargasabunu, köpürgen, tahdik otu gibi adlarla bilinir.
 |
| Sabunotu çiçeği ( Saponaria officinalis ) |
Sabunotu, içerdiği 'saparin' nedeniyle suda köpürür. Bu nedenle eskiden yünlü kumaşların yıkanmasında kullanılmıştır. Halen antika halıların temizlenmesinde kullanılmaktadır. Bitkinin yaprakları doğranıp kaynatıldıktan sonra elde edilen sıvı, sabun olarak kullanılır. Bu durum bitkiye verilen yerel isimlere de yansımıştır ( kargasabunu, köpürgen, sabunotu v.s. ). Bazı yörelerde ise çöven otu denir ( Ancak gerçek çöven otu gypsophila türlerine denir. ).
Saponaria officinalis, tür adından da anlaşılacağı gibi ( Officinalis, tıbbi ve şifalı bitkiler için kullanılmaktadır. ) şifalı bir bitkidir. Kurutulmuş köklerinden yapılan sabunotu çayı bazı hastalıklara karşı iyi geldiği bilinmektedir ( İdrar söktürücü, cilt hastalıkları v.s. ). Ayrıca bitkiden bir tür zamk elde edilir, tahin helvası yapımında kullanılır.
Sabunotu çiçeği ilkbahardan sonbahara kadar yalancı şemsiye şeklinde, demet halinde, katlı, güzel kokulu, pembemsi beyaz renklerde çiçek açar. Rizomludur ( yer altı köksaplı ), etrafına yayılır. Yarı gölge yerleri ve nemli, gübreli toprakları sever, soğuğa dayanıklıdır. Tohumla, çelikle ve kök sürgünleri ile üretilir. Yetiştirilmesi kolay, zahmetsiz bir çiçektir.
 |
| Sabunotu çiçeği ( Saponaria officinalis ) |
 |
| Sabunotu çiçeği ( Saponaria officinalis ) |
 |
| Bir adı da köpürgen olan sabunotu çiçeği |
 |
| Kargasabunotu ( Saponaria glutiosa ). ( Yurdumuzda doğal olarak yetişir ) |
 |
| Kaya sabunotu ( Saponaria calabrica ). ( Yurdumuzda doğal olarak yetişir.) |
( Bu yayın son olarak 19. 06. 2022 tarihinde güncellenmiştir. )
