Sabır otu / Sabırlık / Agave ( Agave americana ) ( Fotoğraf için, Sadet Uslu hanıma teşekkür ederim. ) |
Bugün sizlere yurdumuzda sabır otu, sabırlık ve yüzyıl bitkisi gibi adlarla tanınan 'agave americana' dan ( kısaca agave deniyor ) söz etmek istiyorum. Benim bu bitkiye tanışmam 5 yıl önce oldu, kaktüs türü olduğunu sanıyordum.
Gelin çoğumuzun kaktüs sandığı ve yurdumuzda doğal olarak da yetişmeye başlıyan, bu ilginç bitkiyi tanımaya çalışalım.
.
Anavatanı Meksika olan Agave bir çöl bitkisidir. Sıcak iklimlerde yetişmektedir. Gövdesi ve dalları yoktur, rozet halindedir. En ilginç özelliği ise, çiçek açtıktan sonra ölmesidir. Benim agave henüz çiçek açmadı. Bu bitki en erken 10 - 20 yılda çiçek açıyormuş. Bu nedenle agave'ye yurdumuzda, 'sabır otu', 'yüzyıl bitkisi' gibi adlar verilmiştir ( Yüzyıl biraz abartılmış.).
Agave çiçeği ( Fotoğraf için, Sadet Uslu hanıma çok teşekkür ederim. ) |
Agave çiçek açacağı zaman, daha doğrusu öleceği zaman 7 - 8 m. uzunluğunda bir sap ( çiçek sapı ) oluşturmaktadır. Bu sırada bitki bütün enerjisini harcadığı için, daha sonra kurumaktadır. Ancak bitki yine de yok olmamaktadır, kökünden çıkan çok sayıdaki yavrularla ( piç ) neslini sürdürür.
Agave kuşkonmazgiller ( Asparagaceae ) familyasına mensup olup sukulent bir bitkidir ( Eski familyası nergisgiller / amaryllidaceae dir. ). Çok fazla türü bulunmaktadır.
Agave meyvesi |
Sabır otu ( agave ) ile sarısabır ( Aloe vera ), ayni familyadan olmamalarına karşı birbiriyle karıştırılır.
Agave americana bitkisi |
Meksika'nın ünlü içkisi olan 'Tekila', mavi agave ( Agave tequilana ) dan elde edinmektedir. Bazı agave türleri ise sabun, gıda, dokumacılık ve tatlandırıcı şurup yapımında kullanılmaktadır.
Alacalı agave americana ( Agave americana 'marginata' ) |
Mavi ve alacalı agave americana |
Ağaç görünümündeki agave amerikana bitkisinin çiçeği ( Fotoğraf için Sonad Pelit Beye teşekkür ederim.) |
Agave kolay ürüyen, bakım istemeyen bir bitkidir. Dibinden çıkan yavrulardan kendi kendine çoğalmaktadır. Agave dikilirken yerinin dikkatli seçilmesi gerekir, zira yapraklarının ucunda bulunan dikenleri çok tehlikeli olabilmektedir.
Agave yurdumuzun Akdeniz iklimi görülen kıyı kısımlarında doğal olaraktan ( naturalize ) yetişmektedir. Ayrıca, park ve bahçelerde süs bitkisi olarak da dikilmektedir. Tropikal, yarı tropikal iklimleri ve güneşli yerleri sever, kuraklığa dayanıklıdır. Geçirimli, kumlu topraklarda yetişir, Eksi 10 derecenin altında yaşamaz. Tohumla ve ayırma ile üretilir.
Agave americana, Konak meydanı / İzmir |
Agave americana ( Çekildiği yer: Uzbaş Tarım Ürünleri / Urla ) |
( Not: Bu yayın son olarak 15. 09. 2019 tarihinde güncellenmiştir. )