27 Ocak 2010

AYVA AĞACI

Ayva ağacı (  Cydonia oblonga ) ve olgunlaşmış meyveleri.

Gülgiller ( rosaceae ) familyasından, kışın yaprağını döken bir ağaç olan ayva (Cydonia oblonga ), yurdumuzun geleneksel meyvelerinden birisidir.  Anavatanı Orta ve Güneybatı Asya'dır.  Daha çok mutedil iklim görülen  kıyı bölgelerimizde yetişmektedir. Az da olsa iç bölgelerimizde de yetiştirilir. İri ve mayhoş meyveleri sonbaharda sararak olgunlaşır. 
Geç çiçek açar, bu nedenle ayvanın çiçek açması yazı çağrıştırır.

Ayva güneşli yerleri  ve derin, verimli toprakları sever. Çoğu bölgemizde farklı çeşitleri yetiştirilir.  
Yurdumuz, dünyada en çok ayva yetişen ülkelerden biridir. En çok ise  Marmara bölgemizde yetiştirilmektedir. Ülkemizde yetiştirilen en tanınmış ayva çeşitleri arasında; eşme ayvası,  ekmek ayvası, limon ayvası, bardak ayvası  bulunmaktadır. Ayvalık ( Balıkesir ) ve Ayvacık ( Çanakkale ) ilçelerimiz  ismini bu meyveden almıştır.

Ayva meyvesi ( Cydonia oblonga )

Ayva sadece bir meyve olmayıp komple bir şifa kaynağıdır.Yaprağı, meyvesi, çiçeği, hatta çekirdeği dahi çeşitli hastalıklara karşı ilaç olarak da kullanılmaktadır.

Ayva yenmesi zor bir meyvedir. Dikkat edilmezse boğazımıza alır ve tehlikeli olabilir. Bu nedenle halk arasında kötü giden işle için  "Ayvayı yedik" sözü sıkça kullanılmaktadır. Ayrıca kompostosu ve çeşitli tatlıları olur. 
Ayva çelikle, kökten ayırma ile ve  aşı ile üretilmektedir.

Ayva çiçek açmış yaz mı gelecek 

Ayva sarı nar kırmızı, sonbahar

Ayva ağacı ve sararmış meyveleri

Ayva ağacı / sonbahar. 

26 Ocak 2010

HER DERDE DEVA BİR MEYVE NAR

Nar ağacı ve meyveleri  ( punica granatum )
Nar ( Punica granatum ), kınagiller ( Lythraceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken,  çalı / ağaç formlu  bir bitkidir. Anavatanı İran olduğu sanılmaktadır. Sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir.
Nar  hem bir meyve hem de güzel çiçekleri ve dekoratif görünüşü  nedeniyle, park ve bahçelere dikilen bir süs bitkisidir. Genel olarak  çalı formunda olan nar ağacı fazla büyümez ve  hafif  dikenlidir. Suyu ve güneşi sever, soğuğa  dayanıklıdır.

Nar ağacı ( Punica granatum )

Halk arasında "cennet meyvesi" olarak adlandırılan nar, taze olarak tüketildiğinde çok yararlıdır. Kalbi korur, tansiyonu düzenler, enfeksiyona karşı vücudun direncini artırır. Nar en çok meyve suyu ve nar ekşisi yapımında kullanılmaktadır.

Nar çiçeği
Hicaz narı. iri ve kırmızı renkli olup hafif ekşidir.
Nar, eskiden beri yetiştirilen geleneksel meyvelerimizden biridir. Çok fazla çeşidi bulunmaktadır.  Yazları sıcak, kışın ise ılıman geçen iklimleri ve güneşli, sulak yerleri sever. En çok Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde yetiştirilmektedir.

Cüce nar ( Punica granatum " nana" ), süs bitkisi olarak, saksıda yetiştirilir. Ayrıca,  çiçeği için yetiştirilen narı çeşitleri de vardır.
Nar bahçesi ( Kavakdere, Seferihisar ) 
Nar ağacı ( punica granatum )
Nar
Nar
Süs narı ( cüce nar / punica granatum "nana" )
Nar çiçeği ve meyvesi
Yarılmış narlar
Nar, daha çok çelikle üretilir. Tohumdan yetişen fidanların aşılanması gerekir, aksi takdirde geç meyve verirler.

Linki tıklayarak 'nar çiçekleri' ile ilgili  bir diğer yazımı da okuyabilirsiniz. http://kadirbekci53.blogspot.com/2012/06/nar-çiçekleri.html

23 Ocak 2010

ZEYTİN AĞACI ( Olea Europaea )

Zeytin ağacı meyvesi
Akdeniz ikliminin  tanıtıcı bitkilerden olan zeytin ( Olea europaea ), Oleaceae / zeytingiller familyasından, herdem yeşil, 10 m kadar boylanan, yaygın tepeli  bir ağaçtır. Anavatanı Türkiye ve Akdeniz çevresidir.  Hiç bir ağacın yetişmediği çorak, kurak ve  engebeli yerlerde dahi yetişir. Çok uzun ömürlüdür, 2000 -3000 yıl  yaşayabilir. Bu nedenle 'Ölmez ağaç' da denir.

Olgunlaşmış zeytin meyveleri 
Bitkinin meyvelerinden elde edilen zeytin yağı ve yaprağı sağlık açısından çok yararlıdır. Meyvesi hem  yeşil, hem de  siyah olarak yenir, önemli bir besindir. Çok eski çağlardan  beri tarımı yapılmaktadır. Ayrıca barışın simgesi kabul edilir. Nuh peygamberin gemisine aldığı üç ağaçtan  biri olduğu söylenir. Üç semavi dinde de adı geçer.    Çekirdeği süs eşyası yapımında kullanılır. Odunu tabak, kaşık, masa gibi eşya yapımında ve yakacak olarak kullanılır. 

Topiary sanatı ( Ağaç budama sanatı ) ile budanmış bir zeytin ağacı 
Sığacık / Seferihisar  
Zeytin ağacı, topiary sanatı  ( Ağaç budama sanatı ) uygun olduğundan peyzaj uygulamalarında da sıkca kullanılmaktadır. 
Yaşlı bir zeytin ağacı
Zeytin ( olea ),  Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya'nın sıcak ve tropikal iklim görülen yerlerinde yetişmektedir,  35 kadar türü vardır. Bunlardan Olea europaea   yurdumuzda  doğal olarak yetişir ve çok eskiden beri kültüre alınmıştır. Doğal yetişenlere   delice, oleaster, yabani zeytin ( Olea  europaea var. sylvestris ) denir. Ayrı bir tür değildir, varyetedir ( çeşit ).   Meyveleri aşılı zeytine göre daha küçüktür ve dalları dikenli olur. Aşılanarak ıslah edilir ve  kültür bitkisi ( Olea europaea var. europaea ) haline  getirilir.

Zeytin çekirdekleri sert bir kabuğa sahip olduğu için kolay çimlenemez, çoğu zaman  karatavuk denilen bir kuşun ( Turdus merula )  sindirim organlarından geçtikten sonra, inceldikten sonra  biter. Zeytin ağacı kuraklığa çok dayanıklı olmasına karşı  fazla soğuğu sevmez.  Güneşli yerleri ve kuru toprakları  sever. Yurdumuzun en çok Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde yetiştirilmektedir. Tohumla, çelikle ve aşı ile üretilir.

Zeytinin yapraklarında bulunan "oleuropein" maddesinin insan ömrünü  uzatabileceği düşünülmektedir.
Zeytin ağacı ve  meyveleri ( Bahçemden ).

Zeytinlik ( İzmir ) 

Zeytin ağacı 

Zeytin ağaçı çiçeği 

Olgunlaşmış zeytin meyveleri

Delice zeytin ( Yabani zeytin -  Olea  europaea var.sylvestris  )

İzmir - Karaburun'da bir zeytin bahçesi

Zeytin hasatı, Ovacık, Çeşme / İzmir. 

Zeytin ağacı  ( Olea europaea ) çiçeği 
( Makro çekim )

( Bu yayın en son 30. 10. 2023 tarihinde güncellenmiştir. )