31 Ocak 2022

Benim adım TESPİH AĞACI

Tespih ağacı ( Melia azedarach ) çiçeği ve meyesi 

Türkiye'de daha çok tespih ağacı adı ile bilinirim. Ayrıca  'hint leylağı' ve 'esenbil' de denir. Bilimsel adım Melia azedarach, meliaceae ( tespihağacıgiller )  familyasına mensubum. Anavatan'ım Çin'dir. Asya ve Avustralya da, süs bitkisi olarak yetiştirildiğim bir çok  ülkede ve Türkiye'de naturalize oldum.

İlkbahar ve yaz aylarında demet halinde, yıldız şeklinde. leylak renkli ve güzel kokulu çiçek açarım. Bileşik yapraklarımın boyu yarım metreyi bulur, ezilince kötü kokar. Kışın yapraklarım döküldükten sonra, meyvelerim uzun bir süre daha  dallarımda durur.

Melia azedarach çiçeği

Hızlı büyürüm, boyum 15 m. bulur, seyrek dallı ve geniş tepeliyim. Güneşli yerlerde ve  ılıman iklimlerde yetişirim. Toprak bakımından seçici olmamakla bereber, derin  geçirimli ve nemli toprakları severim. Kerestem değerlidir, nefesli müzik aleti yapımında kullanılır. Tohumlarımdan tespih, kolye gibi süs eşyaları yapılır, bu nedenle adıma tespih ağacı denir. Meyvelerimden elde edilen yağ ( melia ) ahşap eşyaları parlatmak da  ve ilaç olarak kullanılır. Ancak zehirli olduğumu da hatırlatayım. Bütün dünyada süs bitkisi ,  yol ve park ağacı olarak yetiştirilirim. Tohumla ve çelikle üretilirim. Beni tanımak istediğiniz için teşekkür ederim. 

Yaprakları dökülmüş tespih ağacı ( Melia azedarach )
Tespih ağacı ( Melia azedarach )  meyveleri 

Kaynaklar: Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( H.  Tuncay Güner ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Ersin Yücel ). Vikipedi 

15 Ocak 2022

SÜS BAKOPA ( Bacopa )


Beyaz çiçekli bacopa (Chaenostema cordatum ya da Sutera cordata)

Hemen belirteyim bakopa ( bacopa )  adlı iki bitki  bulunmaktadır. Bunlardan bilimsel adı Bacopa monnieri, Hindistan ve Asya'nın bir çok yerinde yetişen  tıbbi bir bitkidir. Çok eski çağlardan beri Hindisdan'da geleneksel halk tıbbında kullanılmıştır. Gösterişsiz, çok yıllık, daha çok pirinç tarlalarında ve sulak yerlerde yetişen, sürünücü bir ottur. 

Bilimsel adı Sutera cordata ( ya da Chaenostema cordatum ) ise sıracaotugiller ( Scrophulariaceae ) familyasından, bütün dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilen gösterişli yapraklı ve  güzel çiçekli otsu bir bitkidir. Chaenostema ya da Sutera cinsini oluşturan çok sayıdaki bitki türünden biridir. Güney Afrika kökenlidir. Bahçelerde yer örtücü olarak ya da saksıda, asma saksılarda yetiştirilir. Bu nedenle süs bacopa denir. ( Neden baccop'a dendiği ise bilinmemektedir.). Yıl boyu sarı merkezli, huni şeklinde, beş parçalı,  parlak renkli beyaz, mavi ve pembe çiçekler açar. Çok fazla kültür çeşidi vardır.   

Bakopa ( Sutera cordata ya da Chaenostema cordatum )

Süs bakopa ( bacopa ) herdem yeşildir, çok yıllık olmasına rağmen soğuk iklimlerde tek yıllık olarak yetiştirilir. Hızlı büyür ve fazla bakım gerektirmez. Güneşli ( ya da hafif gölge ) yerleri ve humus bakımından zengin, nemli ve dreneji iyi toprakları sever. 

Bakopa nemli toprakları sever, düzenli olarak sulamak gerekir.  Donu ve fazla kuraklığı sevmez. Tohumla, katmanlama ( Ana bitki kullanılarak bir bitkinin farklı tekniklerle çoğaltılması )  ile  ve  çelikle üretilir. 

                                                          

Beyaz çiçekli bacopa 
( Chaenostema cordatum ya da Sutera cordata  )

 
 
 
 
Kaynaklar: Vikipedi.