AĞAÇ HATMİ ÇİÇEĞİ ( Hibiscus syriacus )

Ağaç hatmi ( Hibiscus syriacus ) 

Bilimsel adı Hibiscus syriacus olan ağaç hatmi, ebegümecigiller ( Malvaceae ) familyasının kerkede  (hibiscus ) cinsine mensup,  kışın yaprağını döken, güzel çiçekli  bir çalı türüdür. (  bazen de  küçük bir ağaç formunda olur ).  Suriye gülü, şeron gülü  gibi adlarla da bilinir.  Anavatanı Çin ve Hindistan'dır ancak,süs bitkisi olarak dünyanın  bir çok  bölgesine  yayılmıştır. Yurdumuzda eski cinsinden ( alcea  ) dolayı, ağaç hatmi veya  hatmi ağacı  denir.  Çiçekleri, otsu bir bitki olan   gülhatmi ( Hatmi çiçeği / Alcea rosea ) ye  benzer.  Cins adı ( hibiscus ) ebegümeci - hatmi   demektir.  Tür adı ( syriacus ) Suriyeli / Suriyeden gelen demektir ancak bu doğru değildir ( Avrupa'ya Suriye'den gittiği için bu ad verilmiştir)   

Hibiscus cinsinin tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen 241 kadar  türü vardır. Bunlardan Kerkede / yabani bamya  ( Hibiscuc trionum ) yurdumuzda doğal olarak yetişir,  otsu bir bitkidir. Ağaç hatmi  (Hibiscus syriacus ), Japon gülü / Çin gülü ( Hibiscus rosa-sinensis ) ve Hint gülü ( Hibiscus mutabilis) ise yurdumuzda  doğal olarak yetişmez, ağaçsıdır,  süs bitkisi olarak yetiştirilir.   

Ağaç hatmi ( Hibiscus syriacus ) peyzaj çalışmalarında kullanılır.  Park, bahçe ve yol kenarlarına  dikilir. Kışın don olan yerlerde büyük saksılarda yetiştirilir.  Mayıs - ekim ayları arasında   huni şeklinde pembe, eflatun, beyaz  ve kırmızı renklerde çiçekler  açar. Bazı kültür çeşitleri bodur, alacalı yapraklı ve katmerli çiçeklidir. Yaprakları yeşil renkli, üç loplu ve kenarları dişlidir.  Meyvesi yeşil renkli, yumurta biçiminde, sivri uçlu ve bol tohumludur. 

Çiçekleri zehirsizdir, yenebilir. Tıbbi bir bitkidir, çiçek ve yapraklarının bazı  hastalıkların tedavisinde kullanıldığı belirtilmektedir. ( diyabet, hepatit ve karaciğer hastalıkları ). 

Ağaç hatmi ( Hibiscus syriacus), dünyada en çok Kore ormanlarında yetişir ve 'Ölümsüzlük çiçeği / 'mugonghwa' denir. Koreliler için çok değerli ve anlamlı bir çiçektir. Güney Kore'nin ulusal çiçeği ve sembolüdür.  Ayrıca ulusal marşlarında da bu çiçekten  söz edilmektedir.

Şeron gülü ( Rose of sharon ) İncil'de;  'saf ve büyüleyici güzelliğin' sembolü olarak kullanılmıştır.    

Ağaç hatmi ılıman iklimlerde ve güneşli yerlerde yetişir,  dona karşı fazla dayanıklı değildir, sıcak iklimlerde yapraklarını  dökmez.  Yurdumuzun çoğu yerinde yetişir. Güneşli ya da yarı gölge yerleri ve kumlu - killi,  humusça zengin, geçirimli, nemli toprakları  sever. Yazın düzenli olarak sulanması gerekir.  Budanarak istenen form verilebilir.  Fazla bakım istemez, tohumla, çelikle ve daldırma ile  üretilir 

Ağaç hatmi çiçekleri ( Hibiscus syriacus ):  İyi seyirler. 

Ağaç hatmi çiçeği ( Hibiscus syriacus ) 

Ağaç hatmi çiçeği ( Hibiscus syriacus )

Pembe çiçekli ağaç hatmi ağacı 
( Hibiscus syriacus )

Katmerli ağaç hatmi çiçeği ( Hibiscus syriacus )

Ağaç hatmi çiçeği ve tohum kapsülü
( Hibiscus syriacus ) 

Bir adı da suriye gülü olan ağaç hatmi 
( Hibiscus syriacus ) 

Ağaç hatmi  ( Hibiscus syriacus )   
( Bahçeköy sitesi / Seferihisar )

Ağaç hatmi çiçeği /  Şaron gülü 
( Hibiscus syriacus ) 

Pembe renkli hatmi ağacı çiçekleri
( Hibiscus syriacus ) 

Ağaç hatmi çiçeği / Beyaz ve katmersiz çiçekli   
( Hibuscus syriacus )

Ağaç hatmi çiçeği - katmerli
Hibiscus syriacus )  

Beyaz çiçekli ağaç hatmisi 
( Hibiscus syriacus ) 

Ağaç hatmi  - yaprağı ( Hibiscus syriacus ) 

Kaynaklar: Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları  ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Petzaj Bitkileri ve Özellikleri ( eRDİ eKREN ). Wikipedia