Yurdumuzda 'datura' cinsinden olan süs bitkilerine, genel olarak datura / tatula ya da boruçiçeği denir. Patlıcangiller ( Solanaceae ) familyasından olan bu bitkilerin on kadar türü bulunmaktadır. Şimdi ayrı bir cins kabul edilen meleklerin trompeti ya da brugmansya (
brugmansia suaveolens ), daha önce datura türleri (datura suaveolens ) arasında yer almaktaymış.
Datura turlarındanİ Datura stramonium, Datura inoxia yurdumuzda doğal olarak yetişmektedir. Datura metel ise egzotik bir bitkidir, yurdumuzda doğal olarak yetişmez, süs bitkisi olarak yetiştirilir.
Datura çiçeği; Tatula, Abuzambak, Boru çiçeği, Şeytan elması, Eşek hıyarı, Dikenli elma, Deli otu, Dikenli ceviz, Kokar ot... v.b. adlarla da bilinmektedir.
|
Datura metel bitkisinin genel görünümü. |
Datura, yazın boru ( trompet ) şeklinde, beyaz, pembe ve mor renkli çiçek açar. Bazı kültür formlarının çiçekleri ise iki renkli ve katmerlidir.Yaprakları iri ve kötü kokulu dur ( Bu nedenle 'datura stramonium' ye kokar ot da denir. ). Meyve kapsülleri, ceviz şeklinde olup dikenlidir.
Çoğu zaman, yol kenarlarında kendiliğinden yetişir. Ayrıca, süs bitkisi olarak yetiştirilir, çok sayıda kültür çeşidi üretilmiştir.
Datura, sıcak iklimlerde yetişir, soğuğa karşı dayanıksızdır. Güneşli yerleri ve humusça zengin nemli toprakları sever. Kışın kuruyan gövdesi, ilkbaharda yeniden filizlenir. Datura, tohumdan üretilir. Yetiştirilmesi çok kolaydır, fazla bakım istemez.
Dikkat; Bütün datura türleri zehirlidir, bu nedenle çıplak elle tutulmalıdır. Bazı datura türlerinin yaprak ve meyveleri ilaç yapımında kullanılmaktadır. Ancak, bu bitkiler zehirli olduğundan kesinlikle uzman kontrolünde yapılması gerekir.
( Not: Bu yayın son olarak 27.8.2015 tarihinde güncellenmiştir. )