30 Nisan 2014

GÜLER YÜZLÜ BİR ÇİÇEK / GODETYA

Godetya çiçeği ( Clarkia amoena )
Bu yıl yolu İzmir'e düşenleri, cadde ve meydanlarda renge renk açmış güzel bir çiçek karşılıyor.  Koça şehrin çehresini değiştirip adeta  gülümseten bu güzel  çiçeğin adı, godetya. Halk arasında Ankara çiçeği olarak bilinen godetya, İzmir'i  de çok sevmiş.  Yurdumuzda çok fazla bilinmeyen godetya  son yıllarda  kolay yetişmesi, fazla bakım istememesi gibi nedenlerden dolayı özellikle belediyelerin gözdesi haline gelmiş. 

Çiçekleri açelyaya  benzediği için,  halk arasında  godetya çiçeğine 'yer açelyası' denmektedir. Ancak,  bu çiçeğin çalı formunda bir bitki  olan gerçek açelya çiçeği  ( azalea ) ile bir ilgisi yoktur.  Godetya adı, İsviçreli botanikçi  C. H. Godet'ın adına izafeten verilmiştir.

Botanik adı 'Clarkia amoena' olan godetya,  yakıotugiller ( onagraceae ) familyasından, tek yıllık ve otsu bir bitki türüdür.  Anavatanı Kaliforniya'dır.  İlkbahar ve  yaz mevsimlerinde kırmızı, pembe, eflatun, mor, beyaz renklerde, ipeksi görünüşlü  çiçekler açar.  Gelinciğe benzeyen çiçeklerin ortasında lekeler vardır, bazı çeşitleri ise  katmerlidir. Boylu ve bodur olmak üzere iki çeşidi  vardır. Boylu olanlar kesme çiçek olarak da yetiştirilir. Mevsim çiçeği olarak yetiştirilir, yaz sonuna doğru sökülür.

Godetya, bol güneşli  ve serin yerleri sever, soğuuğa dayanıklıdır, verimsiz topraklarda daha bol çiçek açar, fazla su istemez, toprağı geçirgen olması gerekir.  Dökülen tohumlarından ertesi yıl kendiliğinden bitebilir. Toplu halde ve öbekler  halinde dikilirse  daha hoş görünür.   Saksı çiçeği olarak  da  yetiştirilir.  Güneş gören  pencerelerin  önlerinde ve balkonlarda çok güzel durur.

Godetya şaşırtmayı sevmiyor, bu nedenle tohumlarını yetiştirilecek yere ekmek ve sıkını almak gerekiyor.  Daha çok çiçek açması için ( tohum alınmayacaksa ), solan çiçekler kesilmelidir.

Kolay yetişen, fazla bakım gerektirmeyen bu çiçeği özellikle bahçesi olan herkese  tavsiye ederim.  Bahçenizin havasını değiştirecek, adeta  size gülümseyecektir. 

Godetya  çiçekleri:

Godetya ( Clarkia amoena )

Godetya çiçeği

Bir adı da bahçe açelyası olan godetya çiçekleri
( Clarkia amoena )
Godetya / Yer açelyası 
Ankara çiçeği olarak da  bilinen godetya, son yıllarda İzmir'de de
çok fazla yetiştirilen bir çiçek haline  gelmiştir.  
Godetya çiçeği ( Clarkia amoena )
Clarkia amoena 

Godetya ( Clarkia amoena )
İzmir Doğal Yaşam Parkı'nı süsleyen godetya çiçekleri


22 Nisan 2014

PİTTOSPORUM / YILDIZ ÇALISI

Pittosporum / Yıldız çalısı  ( Pittosporum tobira )
 bitkisinin genel görünümü.
Pittosporum ya yıldız çalısı ( Pittosporum tobira ), Pittosporaceae familyasından yaz - kış yapraklı, çalı ya da ağaç formunda, dekoratif bir süs bitkisidir.  Pittosporum adı, latince cins adından uyarlanmıştır. Çiçekleri şemsiye şeklinde bir kurul oluşturur. Yıldız şeklinde, beyaz ( daha sonra  sarıya döner )  renkli ve güzel kokuludur.  Anavatanı Güneydoğuasya ve Avustralya kıtasıdır. Tropokal ve subtropikal iklimlerde yetişir. Yurdumuzda park ve bahçe düzenlemelerinde ( peyzaj ) kullanılan. 

Pittosporum tobira ya 'Japon Pittosporum tobira' da denir.  Halk arasında ise daha çok  'Pitos' ya da ' Yıldız çalısı' olarak bilinir.  ( Prof.Dr. Ersin Yücel, Ağaçlar ve Çalılar - I  kitabında, 'Yapışkan tohum' adını kullanmıştır.)

Pittosporum, ilkbaharda portakal çiçeği  gibi çok güzel kokan beyaz / krem renginde  çiçekler  açar. Ancak, pittosporum  daha çok herdem yeşil  olan kenarları içe kıvrık parlak  yaprakları  için yetiştirilir. 

Alaca yapraklı pittosporum  ( Pittosporum tobira ' Variegatum' )

Pittosporum tobira 'Variegatum', alaca yapraklıdır ve çok populerdir.  Ayrıca  saksıda yetişen ve yer örtücü bodur ve  cüce formları da vardır. Taflan gibi daha çok bahçe düzenlemelerinde kullanılır, Form vermeye  uygun değildir.

Pittosporum cinsinin, süs bitkisi olarak yetiştirilen bir başka  türü de 'Pittosporum tenuifolium' dur. Bu bitkinin  çiçeği  erguvan  rengindedir. Varyetelerinden 'Piıtosporum tenuifolium 'Variegatum' un yapraklarının kenarı krem renginde, 'pittosporum tenuifolium 'Purpureum'un ise,  ilk önce yeşil olan yaprakları daha sonra kırmızıya döner.

Pittasporum, önce yeşil renkli olan  tohum kapsülleri daha sonra krem rengini alır ve çatlayan tohum kapsullerinin içinden kırmızı renkli çok sayıda  yapışkan  tohum ortaya çıkar. Bitki  bu hali ile de çok güzel görünür.

Pittosporum, ılıman iklimlerde yetişir, kuraklığa, soğuğa (-10 ) ve tuzlu topraklara  dayanıklıdır. Bu nedenle daha çok kıyı bölgelerimizde, özellikle deniz kıyılarında yetiştirilmektedir. Nemli toprakları ve güneşli / yarı gölge  yerleri sever, toprak bakımından seçici değildir.
Pittosporum, tohumdan ve çelikle üretilmektedir, fazla bakım istemez, kolay yetişen bir peyzaj bitkidir.

Pittosporum tobira /  Yıldız çalısı  ile ilgili resimler.

Bir adı da yıldız çalısı olan pittosporum.
Pittosporum tobira'nın olgunlaşmış tohum kesesi
Pittosporum tobira zehirli bir bitki olmasına rağmen arılarıda kendine çekiyor.
Pittosporum tobira daha çok  herdem yeşil olan yaprakları için yetiştirilmektedir.
Pittosporum tobira bitkisinin  çiçeği yıldız şeklinde olup beş taç yapraklıdır.
Pittosporum tobiranın olgunlaşmamış tohum keseleri


Pittosporum / Yıldız çalısı ( Pittosporum tobira )
Kaynaklar:
Aksa Tarım
Vikipedi
Ağaçlar ve Çalılar I ( Prof.Dr.Ersin Yücel )
Türkiye!nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Editor; Prof. Dr. Ünal Akkemik ) 

15 Nisan 2014

NOSTALJİK BİR ÇİÇEK LEYLAK

Adi leylak ( Syringa vulgaris )
İthal ve kültür bitkilerin  her gün biraz daha artmasıyla beraber, bazı geleneksel çiçeklerimiz eskisi gibi yetiştirilmiyor,  hatta bazıları  unutulmaya  başlanmıştır. Ama yaşınız benim gibi altmışı geçmişse sokaklardan geçerken yine de gözleriniz,  çocukluktan  bildiğiniz bazı çiçekleri  arar. İşte leylak  da bu çiçeklerden biridir. Gerçi bu çiçek günümüzde de yetiştiriliyor ama,  bunların çoğu  eskiden yetiştirilen doğal  leylak  deyil.  Günümüzde leylak çiçeğinin daha çok kültür formları tercih ediliyor.  Nitekim, bu bitkinin 800 kadar bahçe formu olduğu belirtilmektedir. Bunların çiçekleri beyaz, sarı, pembe, kırmızı renkli, katmerli ve çok daha güzeldir.

Eskiden sadece mor renkli / adi leylak' ( Syringa vulgaris ) çeşidi  yetiştirilirdi. Bu çiçeğin 'adi leylak' olarak adlandırılmış olması ise, doğrusu beni rahatsız ediyor.  Yabani leylak demek sanırım daha iyi olur. Balkan Yarımadası'nın doğal bitkisidir.
Bu bitkinin adi leylak ( Syringa vulgaris ) ve  melez bir tür olan doğu leylağı  ( Syringa  x laciniata ) olmak üzere iki türü  bulunmaktadır.

Bu yıl yine baharın gelmesiyle beraber,  eskisi kadar olmasa da sokaklarda leylak kokmaya başladı. Hele eski  mahallelere giderseniz, bu güzel kokuyu daha fazla  hissedersiniz.  Bir an çocukluk yıllarınıza gider,  bir nostalji yaşarsınız. Sevdikleriniz, arkadaşlarınız  bir film şeridi gibi gözünüzün önünden bir bir geçerler...
Leylak, fazla bakım istememesi, kolay üremesi, her yerde yetişmesi,  özellikle fakir mahallelerde daha çok  yetiştirilmesine ve  sevilmesine  neden olmuştur. Anlayacağınız, sardunya gibi leylak da fakir mahallelerin  çiçeğidir.

Neyse sözü daha fazla uzatmadan, gelin şimdi de  bu rengi ve koksu ile meşhur  çiçeği biraz daha yakından  tanıyalım.

Beyaz çiçekli leylak ( Syringa vulgaris )

Leylak ( Syringa vulgaris ), zeytingiller ( oleaceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken, çalı ya da küçük bir  formunda,  güzel kokulu çiçekleri olan  bir süs  bitkidir. Anavatanı Balkanlar ve Uzak Doğu Asya'dır. Yurdumuzda da doğal olarak yetişmektedir. Yaprağını döktüğü için soğuğa karşı oldukça dayanıklıdır. Bu nedenle,  yurdumuzun hemen hemen bütün  bölgesinde yetiştirilebilmektedir. Çok sıcak ve kurak yerleri  sevmez.

Yabani leylak çiçeğinin kendine has eflatun bir rengi vardır. 'Leylak rengi'  bütün dünyada adını bu çiçekten almıştır.
Leylak, rengi kadar güzel kokusu ile de ünlü bir çiçektir.  Bu nedenle leylak, sabun, parfüm ve kozmetik sanayinde de kullanılmaktadır.  Ayrıca uzun ömürlü olduğu için kesme çiçek olarak da kullanılır.

Leylak, güneşli ve yar gölge  yerleri sever. Toprak bakımından pek seçici değildir, kireçli toprakları ve nemli yerleri sever.  Bol çiçek vermesi  için zamanında budamak gerekir. Çiçeklenmeden sonra, derin bir şekilde budanır.  Geç budamalarda çiçek tomurcukları kesileceği için  çiçek açamaz.
Leylak üretilmesi çok kolaydır. Yayılıcı olduğu için,  kökten verdiği piclerden   daha çok üretilir.  Ayrıca çelikle, aşı ile, daldırma ile  ve tohumdan da üretilmektedir.

Leylak çiçekleri ( Syringa vulgaris )

Leylak çiçeği

Leylak çiçeği

Leylak çiçeği

Leylak çiçeği

Beyaz renkli leylak çiçeği

Pembe renkli leylak çiçeği


8 Nisan 2014

İZMİR DOĞAL YAŞAM PARKI

İzmir Doğal Yaşam Parkı, Sasalı / Çiğli.
İzmir'in Çiğli ilçesinin Sasalı Beldesi yakınlarında bulunan İzmir Doğal Yaşam Parkı, 2008 yılında 425 dönüm bir alan üzerinde kurulmuştur. 1937 Yılında Kültür Park içinde kurulmuş olan Fuar Hayvanat Bahçesi, 2008 yılında buraya taşınmış ve yurt dışından getirilen hayvanlarla zenginleştirilmiştir.
Burada bulunan hayvanlar  kendi doğal ortamlarına uygun bir şekilde yaşamaktadırlar.
Park alanı içinde 1500 hayvan ( 120 tür ) ve 3000 ağaç ( 250 tür ) bulunmaktadır.


Avrupa'nın en büyük doğal yaşam parklarından biri olan  'İzmir Doğal Yaşam Parkı', tehlike altındaki hayvan türleri ile ilgili çalışmalar yapan Avrupa Hayvanat Bahçeleri ve Akvaryumlar Birliğine'de (EAZA ) üyedir.
Kaynak: İzmir Büyük Şehir Belediyesi

İzmir Doğal Yaşam Parkı bütün doğa severlerin ve özelikle de  çocuklarımızın mutlaka gezip görmesi gereken bir yer.  Bu konuda ailelere ve okullara  büyük sorumluluk düşmektedir.
Doğayı koruyabilmemiz için; önce çocuklarımıza doğayı tanıtıp sevdirmemiz gerekir. Bu nedenle,  İzmir Doğal Yaşam Parkı çoçuklarımızın doğayı, hayvanları, bitkileri  tanıması ve koruması bakımından çok önemli bir yer.  Emeği geçenlere ne kadar  teşekkür etsek azdır. Özellikle çoçuğu olan aileler boş zamanlarında buraya gelerek, çoçuklarına hayvanları ve bitkileri tanıtabilirler. 
Ben de fırsat buldukca  burayı geziyorum, bir kaç kez torunumu da getirdim.   İşte bu gezilerimiz sırasında çektiğim fotoğraflarla  İzmir Doğal Yaşam Parkı. Buyurun gezmeye başlıyalım.


İzmir Doğal Yaşam Parkı  Planı
( Gezmeye başlamadan önce, girişte bulunan bu panoların incelenmesinde büyük yarar var.)
İzmir Doğal Yaşam Parkı Planı
Park alanındaki bu panolara bakarak nerede olduğunuzu görebiliyorsunuz.
Mısır kazı 

İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir köşe 
( Kuğulu havuz )
Çayınızı içerken minik serçe  yanınıza kadar sokuluyor.
Flamingolar
Ördekler ( Yeşilbaş veya Roen ördeği ) 
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir başka  köşe
( Beyaz kuğular )
Mirketler ve yer sincapları
Kangurular

Gravilya  çalısı ( Grevillea rosmarinifolia )
Koati
Koati
Koati
Madalyon çiçeği / Yıldız papatya
( Melampodium paludosum )
Tavus kuşu
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir başka  köşe
Ak pelikan kuşları
Kül çiçeği ( Senecio cineraria )


Fırça çalısı ( Callistemon citrinum )
Ak pelikan

Afrika Savanı
Zürafalar 
Deve kuşu
Beçtavuğu 
Zürafa


Zebra ve deve kuşları
Zebra
           
Tek hörgüçlü develer. 
                             
Tek hörgüçlü deve 
                
Hint fili 
        
Hint filleri 
       
Zebralar 
Sırtlanlar

Beneki sırtlanlar
                                                                        Kurtlar

Gri kurt
Kurt

                                                                 
Yengeç elması ( Malus prunifolia )

Mahonya veya Sarıboya çalısı ( Mahonia japonica ) 
Kapibora / Göbekli domuz ( Capybara  ) 

Kartal.
2007 Yılında ölen fil  Pak  Bahadur'un heykeli ve anıt  mezarı.  

Torunum Asya ve arkadaşi burayı çok sevdiler. 


Vaşak
Vaşaklar
Alev çalısı (  Photinia fraseri )
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir başka köşe
Pembe ılgın ( Tamarix sp.)

Su kaplumbağaları

Makak / Maymun 
Maymunlar ( Siyah makak )
Tavus kuşu
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir başka köşe
Maymun adası
Alev çalısı ( photinia fraseri  ) 
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından güzel bir  köşe
                                       Geyik                                 
Ceylanlar

Yaban keçileri
                                        
                                                                          Tropik Merkez

Tamamı kapalı olan Tropik Merkez 2345 m2 büyüklüğünde ve  tropikal bir iklime sahip. Tropik Merkez'de yılanlar, kertenkeleler, timsahlar, kaplumbağalar, papağanlar, koi balıkları, yarasalar ile tropik bitkiler buluyor. 

                                                                          Hayvanlar

Yılanlar
Piton

Burma pitonu 


Kaliforniya kral yılanı 

Mısır yılanı / Kırmızı sıçan yılanı 
( Pantherophis guttatus ) 


Kertenkeleler

Yeşil iguana 

Kraliyet pitonu 
                                         

Halka kuyruklu lemur ( Bir tür maymun )
                                                                                    Amerikan papağanı                                                                      
Papağan
Dev kaplumbağa
Timsah
Koi  balıkları
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir köşe
Aslan
Ona boşuna ormanlar kralı dememişler
Aslanlar
Aslan

Aslan
İzmir Doğl Yaşam Parkı
( Acem halısı )
Erguvan ağacı ( Cercis siliquastrum )


Sofora ( Sophora japonica )
Kaplan

Kaplan


Kırmızı okaliptüs ağacı
 ( Eucalyptus camaldulensis  ) . 
Tesbih ağacı, Esenbil (  Melia azedarach )
Bu leylek ne yapıyor  dersiniz ?

İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir köşe
Godetya çiçekleri veya Yer açelyası
( Clarkia amoena )
Puma ( Dağ aslanı ) 
Sosyete sarımsağı ( Tulbaghia violaceae )
Afrika zambağı ( Agaponthus africanus )
                                                                         Ayılar


Boz ayı
Boz ayı
Boz ayı
İspirya ( Spirea japonica  )
Kordilina ( Cordyline australis )
Mısır kazı 

Su aygırı ( Hipopotam )
( Fotağrafını  çekmek için, yarım saat  su yüzeyine çıkmasını  bekledim )

Ördekler
                                                         Tropik Merkez ( Bitkiler )

Muz ( Musa acuminata )
Tropik bitkiler
Spatifilyum, Barış çiçeği, Yelken çiçeği ( Spathiphyllum wallisii )

İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir köşe
Tropik orkideler
Bu orkidelerin çoğu başka bir bitkiye tutunmuş olarak yaşar.
Asalak olmayan bu tür bitkilere  epifitik denir.
İzmir Doğal Yaşam Parkı'ından bir köşe
Yırtıcı kuşlar.

Kaya kartalı
                                             İzmir Doğal Yaşam Parkı çoçuklarıda unutmamış.

At
Cüce keçiler
Keçi, at ve koyunlar
                                         
                                                                         Leylekler

Leylekl
Leylekler

Siyah kuğu
Su kaplumbağaları
Pampas otu ( Cortaderia selloana )
Küçük akbaba 


Kızıl akbaba 


Lama 

Kutsal aynak 

Kırmızı ördek 

Kanguru

Gümüş martı 

Sevimli kobay 

Oklu kirpiler

Geyik