HİNT YAĞI BİTKİSİ ( Ricinus )

Hintyağı bitkisi - çiçeği ( Ricinus communis )

Bilimsel adı Ricinus communis olan hint yağı bitkisi, sütleğengiller ( Euphorbiaceae ) familyasının hintyağı ( ricinus )  cinsinin tek türüdür. Ülkemizde yaprakları  güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilir.  Anavatanı Hindstan'dır. Doğal olarak Afrika'nın tropikal iklim görülen yerlerinde ve Akdeniz havzasında  yetişir. Kene çiçeği, Hint baklası, Afrika harika ağacı, köstebek fasulyesi,  Japonika, dedemene, castor oil gibi adlarla da bilinir. Tek veya çok yıllıktır; doğal olarak yetiştiği bölgelerde  10 - 12 metreye kadar  boylanarak ağaç halini alırken, soğuk iklimlerde tek yıllık, 1,5 m - 2,5 m boylarında,  otsu bir bitki halinde kalır. Hindistan, Brezilya gibi bazı  ülkelerde tohumlarından yağ elde etmek için yetiştirilmektedir.  

Hint yağı, sanayide sabun, mürekkep ve boya üretiminde, kolay ısınmadığı için motor yağı olarak ( Castor oil ) kullanılır. Eskiden issiz olduğu için kandillerde kullanılmıştır. Geleneksel tıpta, cilt bakımından saç bakımına kadar pek çok alanda kullanılan doğal bir üründür. Kabızlık tedavisinde müsil olarak kullanılır. Yağı zehirsiz olmasına rağmen mutfakta kullanılmaz. Tohumlarından süs eşyası yapılır.  

Hint yağı bitkisi hızlı büyür, kırmızı renkli ve dallı bir gövdesi vardır, sıcak iklimlerde gövde kalınlaşarak  ağaç haline gelir.  Yurdumuzda ve  yetiştirildiği  ülkelerde  naturalize ( doğallaşmıştır )  olmuştur. Bazı ülkelerde istilacı sayılır. Bitki 'risin' adlı çok zehirli  bir madde taşıdığı için, dikilecek yerin  dikkatli seçilmesi gerekir.  

Cins adı olan ricinus, Latince kene anlamına gelir. Tohumları keneye benzediği için bu ad verilmiştir. Epitet ( tür adı ) adı olan communis, yaygın anlamına gelir. Doğal olarak yetiştiği yerlerde  yaygın  olduğunu işaret eder. 

Hintyağı bitkisi - genel görünümü 
( Ricinus communis )

Çiçekler dik salkımlarda toplanmıştır, taç yaprakları yoktur ve sarımsı - yeşil renklidir.  Üst tarafta dişi, alt kısımda erkek çiçekler bulunur. Yaz aylarında ve sonbaharda  çiçek  açar. Meyve içinde çok fazla tohum bulunan dikenli bir kapsüldür. Yapraklar uzun saplı, tüysüz, büyük ve el şeklinde olup,  7- 12 parçalıdır. 

Sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir. Güneşli yerleri ve geçirimli, nemli, verimli toprakları sever. Donlara karşı duyarlıdır, yazın düzenli sulanması gerekir.  Destek ister, budanarak form  verilir. Park ve bahçelerde peyzaj bitkisi olarak kullanılır. Tohumla üretilir, çoğu zaman dökülen tohumlarından biter. 

Hintyağı bitkisi ( Ricinus communis )

Hintyağı bitkisi ( Ricinus communis )

Kaynaklar: Wikipedia. Extension Gardener.

TAVŞANMEMESİ ( Ruscus )

Tavşanmemesi ( Ruscus aculeatus ) 

Türkçede yaygın adı tavşanmemesi olan Ruscus aculeatus, Kuşkonmazgiller ( Asparagaceae ) ailesine bağlı, herdem yeşil, rizomlu ( toprak altı gövdeli ), bodur bir çalıdır.  Avrasya ve Kuzey Afrika'ya özgüdür ancak süs bitkisi olarak dünyanın diğer bölgelerine de yayılmıştır. Dünyada yedi, yurdumuzda ise tavşanmemesi ( Ruscus aculcatus )  ile birlikte dört türü  ( Ruscus colchicus /  zernek, Ruscus hypoglossum / atdili  ve Ruscus hypophyllum / tavşan kirazı ) yetişmektedir. Tavşanmemesi, gelinküpesi, tavşan elması, fare dikeni, emir, herdemtaze, sıçan dikeni, tavşantopuğu, dikenli mersin, ruskus, kasap süpürgesi, çalı süpürgesi ....  adları ile  bilinir. 

Cins adı eski Yunanca  'gaga' anlamına gelir. Yapraksı gövdenin ucunun kuş gagası şeklinde olduğunu ifade eder. Türkçe adı olan tavşanmemesi  ise,  bitkinin meyvesinin tavşan memesine benzediğini işaret etmektedir. Epite ( tür adı )  dikenli demektir, yapraksı gövdedisinin ucunun, sert ve batıcı olduğunu belirtir. İki evciklidir, yani erkek ve dişi çiçekler ayrı bitkilerde yer alır. Meyveleri sonbaharda olgunlaşır. 

Bitkinin çiçek ve meyvesi 

Dikine büyür ( 20 - 60 cm ), mersine ( myrtus ) benzer, bu nedenle dikenli mersin, yahudi mersini  olarak da  bilinir,  kışın yaprağını dökmez.  Bitkinin dalları değişime uğrayarak  yaprak şeklini almıştır,  ucu sert ve  batıcıdır.  Gerçek yapraklar ise bunların  üzerindedir,  pulsu ve mızrak şeklindedir.  Çiçeklerini   yaprakların koltuğundan  çıkan  bir sap üzerinde açar,  yeşilimsi beyaz renklidir.  Meyve,  üzümsü,  küre şeklinde, parlak kırmızı renkli ve tek çekirdeklidir.Yurdumuzun Marmara, Asıl Ege ve Karadeniz ve Akdeniz  bölgelerinde, ormanlık yerlerde yetişir.

Bitkinin genç sürgünleri eski çağlardan beri sebze olarak kullanılmıştır. Ayrıca tohumlarından bir tür  kahve yapılır. 

Eski çağlardan beri bitkinin dalları,  kurutulmuş kök ve rizomları tıbbi amaçlarla kullanılmıştır. ( idrar söktürücü ve taş düşürücüdür, kan dolaşımını harekete geçirir, ödemi azaltır, meyvesi müshil etkilidir. )

Bitkinin dalları,  Avrupa'da süpürge olarak kullanılmıştır, kasap süpürgesi denir. Günümüzde ise süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  Daha çok peyzaj çalışmalarında  kullanılır. Dallarından  kesme çiçek aranjmanlarında yararlanılır.  Dikenucu ( Smilax excelsa ) meyvesi ile tavşanmemesi dalları kombine edilerek,  'kokina' adı ile özellikle yılbaşında çiçekcilerde satılır. Bulunduğu  yere bereket ve şans getirdiğine inanılır. 

Yetiştirilmesi oldukca kolaydır, fazla bakım istemez. Direk güneşi sevmez, gölge ve yarı gölge yerleri ve geçirimli, nemli toprakları sever. Soğuğa ( - 20 kadar ) ve kuraklığa dayanıklıdır. Bahçelerde ve  büyük saksılarda da  yetiştirilir. Tohumla ve bölünerek çoğaltılır. Tohumları kuşlar tarafından dağıtılır. 

Tavşanmemesi ( Ruscus aculeatus ) 

 

Kokina 

Kaynaklar: Türkçe Bitki Adları Sözlüğü ( Turhan Baytop ). Türkiye'nin Ağaçları  ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi ( Oktay Mete ). Wikipedia 

CENNET AĞACI ( Ailanthus )

Cennet ağacı / Kokar ağaç  ( Ailanthus altissima )
Kapadokya / Nevşehir  

Botanik adı Ailanthus altissima olan cennet ağacı kokarağaçgiller ( Simarubaceae ) familyasından,  kışın yapraklarını döken, 20 -  25 m kadar boylanan, geniş tepeli bir ağaçtır. Anavatanı Çin'dir. Hindistan, Asya ve  Avustralya'da yetişen 6 tür vardır. Türkiye'de ve Avrupa'da  Ailanthus altissima türü doğallaşmıştır. bütün bölgelerimizde yetişir, soğuğa dayanıklıdır. Çok hızlı büyür ancak uzun ömürlü değildir ( en fazla  50 yıl yaşar ) ve gövdesinin içi çürür.  Koyu yeşil renkli, tüysü ( bileşik )  yapraklıdır  ( 13 - 25 yaprakçıkdan oluşur ).  Erkek çiçekleri ve  yaprakları ezilince  kötü bir koku yayar bu nedenle kokar ağaç, osuruk ağacı denir. Ayrıca Yabani ceviz, yalangoz adları ile de bilinir.

Haziran - temmuz aylarında çiçek açar. Çiçekler, küçük, sarımsı beyaz renkli olup büyük salkımlar oluşturur. Genellikle erkek ve dişi çiçekler ayrı ağaçlarda bulunur. Kanatlı meyveleri önce yeşilken sonbahara doğru kızarır. 

Çin'de kutsal sayıldığı için adına cennet ağacı denir. Cins adı ( ailanthus ) 'cennet yolu' anlamına gelir.  

Yaprakları ipek üretiminde kullanılan bir güve olan 'ailanthus' için besin kaynağıdır. Bazı kaynaklarda yapraklarının pişirilerek yendiği belirtilmiş. Reçine, tanen ve C vitamini bakımından zengindir, sarı boya elde edilir, böcek kovucusu olarak  kullanılır. Bataklıkların ıslahında ve sivrisinekle mücadelede kullanılır.   

Ailanthus diğer bitkilerin engelleyen 'ailanthon' adlı bir kimyasal madde salgılar.

Cennet ağacı / kokar ağaç - meyvesi 
( Ailanthus altissima ) 

Güneşli yerlerde ve ılıman iklimlerde yetişir.  Her tür toprakta yetişir, su isteği azdır. Özellikle derin ve nemli toprakları sever. 

Kötü kokmasına rağmen her yere kolay uyum sağlaması ve genel görünümü  nedeniyle park, bahçe ve yol boylarında süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Kesildiğinde daha güçlü bir şekilde filizlenir ve yayılır yok edilmesi zordur. Bu nedenle 'cehennem ağacı' olarak da adlandırılır. 

Yaprakları reçine, tanen ve C vitamini bakımından zengindir. İshal ve dizanteriye karşı kullanılır. 

Kötü kokması, ağacın kısa ömürlü olması ve  gövdesinin içiin çürüyerek  rüzgarda kolayca devrilmesi nedeniyle eskisi kadar popüller değildir.

Tohumla  ve kök sürgünleri ile üretilir. Ancak dikmeden önce istilacı bir bitki olduğunu untmak gerekir.

Cennet ağacı - meyvesi ( Ailanthus altissima )

Cennet ağacı - yaprağı  ( Ailanthus altissima )

Cennet ağacı / kokar ağaç ( Ailanthus altissima )

Cennet ağacı / kokar ağaç - meyvesi
( Ailanthus altissima )

Kaynaklar: Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları  Ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ). Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Wikipedia 

ALTIN YAĞMUR AĞACI ( Koelreuteria )

Altın yağmur ağacı / Güvey kandili ağacı ( Koelreuteria paniculata 

Ülkemizde güvey kandili adı ile  bilinen  Altın yağmur ağacı ( Koelreuteria paniculata ), Akçaağaçgiller ( Sapindaceae ) familyasından, 8 - 12 m. boylarında, kışın yapraklarını döken, dağınık dallı,  çalı veya  ağaç formlu  bir bitkidir.  Anavatanı Doğu Asya'dır ( Çin, Japonya  ve Kore ). 

Üç türü vardır: 

- Koelreuteria paniculata:   Altın yağmur / fener ağac 

- Koelreuteria bipinnata: Çin fener ağacı

- Koelreuteria elegans.  Tayvan fener ağacı  

K.  paniculata, Çin  feneri şeklindeki meyveleri ve salkım halinde, parlak sarı renkli çiçekleri nedeniyle ılıman ıklim görülen bölgelerde ve yurdumuzda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Dalından döküen çiçekleri yerde çok güzel bir manzara oluşturur;  bu nedenle adına  dünyada  'Altın  yağmuru ağacı' denmektedir.  

Bitki ayrıca  sabun ağacı, fener ağacı, altın ağacı, vernik ağacı olarak da bilinmektedir.  

Çin'de, antik çağdan kalan beş ağaçdan  biri kabul edilmektedir.  Koelreuteria, bilginlerin mezarının başına  dikilmiştir. 

Yurdumuzda peyzaj bitkisisi olarak kullanılmaktadır. Yol kenarlarına, refujlere, parklara  dikilmektedir,  gölge ağacı olarak da kullanılır.  

Cins adı, 1723 - 1806  tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Joseph Gottlieb KOELREUTER' a ithaf  edilmiştir.  Tür adı, 'Bileşik salkım' anlamına gelir, çiçek kurulunun yapısını işaret eder.

Güvey kandili ağacı / Altın yağmur ağacı   ( Koelreuteria paniculata 

Çiçekleri dalların ucunda ( terminal ), parlak sarı renkli, hafif kokuludur ve yaz aylarında çiçek açar. Bal arılarını kendine çeker. Uzun salkımlarda yoğun kümeleri oluşturmaktadır. Bileşik yapraklıdır, 15 kadar  yaprakcıktan oluşur.  Yapraklar ilk açınca   pembemsi - mor, yazın yeşil, sonbaharda sarı - turuncu bir renk alır.  Meyve, çin feneri şeklinde  üçgensi bir kapsüldür. İçinde üç tohum bulunur. Yapraklar döküldükten sonra da, uzun süre ağaç üzerinde kalarak hoş bir görüntü oluşturur.  Tohumlar sert, yuvarlak ve siyah renklidir. kolye ve süs eşyası  yapımında kullanılmaktadır. 

Günşli ve ılıman iklimlerde yetişir. Kuraklığa ve  soğuğa ( - 15 derece )  dayanıklıdır. Bu nedenle iç bölgelerimizde de yetişir.   Toprak bakımından seçici değildir, asitli, drenajlı, kuru  toprakları sever. Daha çok yurdumuzun kıyı bölgelerinde park ve yol kenarlarında yetiştirilmektedir. Bazı ülkelerde yaylıcı ve istilacı kabul edilmektedir.  Tohumla ve çelikle üretilir.

Altın yağmur ağacı / Güvey kandili ağacı
Mayvesi ( Koelreuteria paniculata ) 

Altın yağmur ağacı / Güvey kandili ağacı
Sonbahar ( Koelreuteria paniculata ) 

Altın yağmur ağacı / Güvey kandili ağacı
( Koelreuteria paniculata ) 

Güvey kandili ağacı ( Koelreuteria paniculata 

Kaynaklar: Britannica, Vikipedi, Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu. Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof.Dr. Ünal Akkemik. Ağaçlar ve çalılar 1 . (Prof. Dr. Ersin Yücel ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ). 

ALTIN ÇANAK / HOR ÇİÇEĞİ ( Forsythia )

Altın çanak ( Forsythia x intermedia ) 

Botanik adı 'Forsythia x intermedia' olan altın çanak ya da hor çiçeği, zeytingiller ( Oleaceae )  familyasından, kışın yapraklarını döken, 2 - 3 m. kadar boylanabilen, çalı formlu bir süs  bitkisidir.  Anavatanı Çin ve Güney Kore'dir. En erken çiçek açan çalılardan biridir, yaprak açmadan önce çan / trompet  şeklinde, tek veya demet şeklinde, parlak sarı renkli çiçekler açar. Meyve  kapsül halindedir,  içinde çok fazla kanatlı tohum bulunur.  Çok gövdelidir,  dikine olarak büyür, dalları  dört köşelidir.  Basit, yumurta şeklinde ve  mızraksı yapraklıdır.  Sonbaharda yaprakları dökülmeden önce  morumsu  bir renk alır. 

Bir adı da hor çiçeği olaran  Forsythia   

Cins adını  1737 - 1804 yılları  arasında yaşamış olan İskoç botanikci ve bahçivan William Forsyth'dan  almıştır.  Tür adı melez olduğunu işaret eder. 

Forsythia x  intermedia, yeşil saplı 'Forsythia viridissima'  ile sarkık 'Forsythia suspensa'  arasında bir melezdir. Dalları kahverengi kabuklu ve  kemerlidir.  

Forsythia'nın toplam  yedi türü vardır, yurdumuzda F. x intermedia ile F. viridissima türleri  park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  Bodur, alacalı yapraklı ve çok çiçekli çeşitleri de vardır.Altınçanı, altınçiçek, paskalya ağacı  olarak da bilinir.  

Forsythia, Güneşli ve yarı gölge yerleri ve drenajı iyi, gevşek,  nemli toprakları sever. Soğuga ( - 15 derece ) ve kuraklığa dayanıklıdır, bütün bölgelerimizde yetişir. Çiçeklenmeden hemen sonra  budamak gerekir. Sonbaharda budanırsa  çiçek açmaz.  Peyzaj bitkisidir. Park,  bahçe ve bariyerlere dikilir. Büyük saksılarda da yetişir. Fazla bakım istemez. Çelikle üretilir.  

Altın çanak ( Forsythia x intermedia 

Altın çanak çiçeği ( Forsythia x intermedia ) 

Kaynaklar: Britannica. Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları Ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Arş. Gör. Erdi Eken ). Vikipedi. İntenet Siteleri 

SARI ÇALI PAPATYASI ( Euryops )

Sarı çalı papatyası ( Europs pectinatus ) 

Sarı çalı papatyası, 1,5m. kadar boylanan, herdem yeşil, çalımsı görünüşlü otsu bir bitkidir. Anavatanı Güney Afrika'dır.  Uzun sapları olan,  papatya şeklinde,  parlak sarı renkli çiçekler açar. Yaprakları eğrelti otuna benzer, mavimsi gri renklidir ve  çiçekleri ile güzel bir uyum sağlar. Ilıman iklimlerde neredeyse yıl boyu çiçek açar. Diğer bazı adları da şöyledir: Güneş papatyası, sarı papatya, altın papatya,  öriyops ( europs ) 

Sarı çalı papatyası arıları kendine çeker. 

Sarı çalı papatyası, papatyagiller ( Asteraceae )  familyasının  'euryops'  cinsine bağlıdır. Cinsin  yüze yakın türü bulunmaktadır. Bunlardan Euryops pectinatus, çiçekleri ve yaprakları güzel olduğu için, bütün  dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Cins adı ( euryops ) latince  'iri gözlü' demektir, çiçeklerin büyük ve gösterişli  olduğunu işaret eder. Tür adı ( pectinatus ) ise taraksı demektir, yapraklarının şeklini ifade eder. 

Akdeniz iklimi görülen kıyı bölgelerimiz için uygundur. Daha çok park ve bahçelerde ve  peyzaj  bitkisi olarak yetiştirilir. Sıcağa,  kuraklığa ve kısmen soğuğa dayanıklıdır. Tam güneşli yerleri ve kumlu, drenajlı, derin toprakları sever. 

Fazla bakım istemez, budanarak form verilebilir. Çelikle ve tohumla üretilir.  

Sarı çalı papatyası ( Euryops pectinatus ) 

Sarı çalı papatyası ve  çiçeği ( Euryops pectinatus )

Sarı çalı papatyası  yaprağı
( Euryops pectinatus ) 

Sarı çalı papatyası  çiçeği ( Yakın çekim )

Sarı çalı papatyası ( Euryops pectinatus ) 

Sarı çalı papatyası - çiçeği (Euryops pectinatus )

Kaynaklar: Wikipedia. 

BAHAR DALİ / JAPON AYVASI

Bahar dalı ya da Japon ayvası 
 ( Chaenomeles speciosa )

Bahar dalı ya da  Japon ayvası ( chaenomeles ), gülgiller ( Rosaceae ) familyasından, erken ilkbaharda gösterişli çiçekler açan, dikenli bir çalıdır. Yurdumuzda doğal olarak yetişmez.  Park ve bahçelerde ( Yurdumuzda 2 türü yetiştirilmektedir ) süs bitkisi olarak yetiştirilir.  Erken çiçek açtığı için, baharın müjdecisi kabul edilir.  Yapraklar yumurta şeklinde, yeşil renkli ve kenarları dişlidir. Çiçek açtıktan sonra yapraklanır.  Çiçekler, genel olarak kırmızı renkli ve  gösterişlidir.  Meyve ayvaya benzer, yuvarlak, yeşilimsi - sarı renkli ve güzel kokuludur. Tadı  güzel değildir, reçel, likör ve marmelat yapılır.  

Japon ayvası / meyve ( Chaenomeles japonica  ) 

Japon ayvasının ( chaenomelas ) yurdumuzda;  ayni adla bilinen iki türü,  bazı melezleri  ve kültüvarları  yetişiştirilir.

  - Chaenomeles japonica:  Dikenli ve yayvan dallıdır, çok fazla büyümez, kışın yaprağını döker.   Anavatanı Japonya'dır. Yumurta şeklindeki yaprakların kenarı kaba  dişlidir. Yaprak açmadan önce, mart - nisan aylarında,   demet halinde,  kırmızı ve pembe  renkli  çiçek  açar. Bu nedenle adına bahar dalı denir.

Bahar dalı ( Chaenomeles japonica ) 

Chaenomeles speciosa:  2 -3 m. kadar boylanır, dikine olarak büyür, sık dallıdır. Anavatanı Çin'dir. Yapraklarının kenarı testere gibi  dişlidir. Bu özelliği ile C. japonica'dan ayrılır. Çiçekleri parlak kırmızı, pembe ve nadiren beyaz renklidir. Meyve küresel, sapsız, kokulu  ve sarımtırak yeşil renklidir.

Japon ayvası ılıman iklimlerde yetişir, soğuğa ve sıcağa  dayanıklıdır. Güneşli - yarı gölge yerleri ve nemli, verimli ve geçirimli  toprakları sever. Daha çok peyzaj bitkisi olarak kullanılır. Yetiştirilmesi kolaydır, fazla bakım istemez. Tohumla, çelikle ve daldırma ile üretilir. 

Bahar dalı / Japon ayvası ( Chaenomeles speciosa)

Japon ayvası  / meyve (  Chaenomeles japonica )

Bahar dalı / çiçek  ( Chaenomeles japonica ) 

Bahar dalı / yaprak  ( Chaenomeles japonica ) 

Kaynaklar; Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof.Dr. Ünal Akkemik ) 

SARI TROMPET ÇİÇEĞİ ( Tecoma stans )

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Türkce adı sarı trompet çiçeği olan Tecoma staans, katalpagiller ( Bignoniaceae ) familyasından, yaz - kış yapraklı, çalı formunda, trompet şeklinde  çiçekleri olan  bir bir süs bitkisidir.  Anavatanı Orta ve Güney Amerika'nın tropikal ve subtropikal  iklim görülen yerleridir. Süs bitkisi olduğu için dünyaya yayılmıştır.  Bazı ülkelerde dökülen tohumları ile  tarım alanlarını  ve meraları istila ettiği için,  zararlı otlar arasında  kabul edilmiştir.  Virgin Adaları'nın resmi çiçeğidir.

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Tecoma stans, sıcak iklimlerde bütün yıl yurdumuzda ise ilkbahardan donların başlamasına  kadar çiçek açar. Trompet ya da çan şeklindeki çiçekler, parlak saru renkli olup, dallarının ucunda küme halinde bulunur ve hafif kokuludur.  Arı, kelebek ve sinek kuşlarını kendine çeker. Yeşil renkteki  yaprakların  kenarları  tırtıllıdır. Hızlı büyür, boyu 6 - 9 m. bulabilir, ancak  budayarak istenilen form verilebilir. Tıbbi bir bitkidir, hayvanlar yapraklarını yer, ağacı değerlidir. 

Sarı trompet çiçeği bitkisinin  yaprağı 

Tecoma stans  sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir,  güneşli ya da yarı gölge yerleri sever, donlara kısmen dayanıklıdır. Her tür toprakta yetişmekle beraber verimli, organik madde bakımından zengin, iyi drene edilmiş, nemli toprakları tercih eder. Değerli bir peyzaj bitkisidir, balkon ve verandalarda  büyük ve derin saksılarda da  yetiştirilir. Fazla bakım istemez, tohumdan  ve çelikle üretilir. 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Tecoma stans   yaprak ve meyvesi 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans ) 
Yakın çekim 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans ) 

Kedi ve sarı trompet çiçeği ( Tecoma tromper )

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Sarı trompet çiçeği  ve tohum kapsülü
 ( Tecoma stans ) 

Kaynaklar: Vikipedi. 

TESPİH AĞACI ( Melia )

Tespih ağacı / Zanzalak ağacı  ( Melia azedarach )
Seferihisar / İzmir 

Türkiye'de tespih ağacı adı ile bilinirim. Ayrıca  hint leylağı, esenbil, şeytan zeytini ve zangalak ağacı da denir  Bilimsel adım Melia azedarach ( Meliaceae / Tespihağacıgiller ).  Anavatan'ım Çin'dir, ancak süs bitkisi  olarak yetiştirildiğim bir çok  ülkede ve Türkiye'de naturalize oldum. İki türüm vardır. 

İlkbahar ve yaz aylarında demetler  halinde, yıldız şeklinde. leylak renkli ve güzel kokulu çiçek açarım. Bileşik yapraklarımın boyu yarım metreyi bulur, ezilince kötü kokarım. Kışın yapraklarım döküldükten sonra, meyvelerim uzun bir süre daha  dallarımda durur.

Melia azedarach, çiçeği

Hızlı büyürüm, boyum 15 metreyi bulur, seyrek dallı ve geniş tepeliyim. Güneşli yerlerde ve  ılıman iklimlerde yetişirim. Soğuğa ve kuraklığa dayanıklıyım.  Toprak bakımından seçici olmamakla beraber, derin  geçirimli ve nemli toprakları severim. Kerestem değerlidir, nefesli müzik aleti yapımında kullanılır. Tohumlarımdan tespih, kolye gibi süs eşyaları yapılır, bu nedenle adıma Türkiye'de tespih ağacı denir. Meyvelerimden  'melia' adı verilen uçucu bir yağ elde edilmektedir.  Ahşap eşyaları parlatmak için ve ilaç olarak kullanılır. Ancak zehirli bir bitki olduğumu söyleyeyim.  

Yol boylarında,  park ve bahçelerde beni görebilirsiniz. Tohumla ve çelikle üretilirim. Beni tanımak istediğiniz için teşekkür ederim. 

Yazımı Saffet Nezihi Şener'in mısraları ile bitiriyorum.

Sevda derdi dedikleri

Bir zanzalak ağacı kadardır

Zangaldak ağaçlarının altında

Siz yoksunuz gölgeniz vardır. 

Tespih ağacı / Zanzalak ağacı  ( Melia azedarach ) çiçeği ve meyesi 

Tespih ağacı, meyvesi ( Melia azedarach )

Tespih ağacı, meyveleri  ( Melia azedarach )

Yaprakları dökülmüş tespih ağacı ( Melia azedarach )

Kaynaklar: Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( H.  Tuncay Güner ). Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Ersin Yücel ). Vikipedi