BAHAR DALİ / JAPON AYVASI

 

Bahar dalı ya da Japon ayvası 
 ( Chaenomeles speciosa )

Bahar dalı ya da  Japon ayvası ( chaenomeles ), gülgiller ( Rosaceae ) familyasından, erken ilkbaharda gösterişli çiçekler açan, dikenli bir çalıdır. Yurdumuzda doğal olarak yetişmez.  Park ve bahçelerde ( Yurdumuzda 2 türü yetiştirilmektedir ) süs bitkisi olarak yetiştirilir.  Erken çiçek açtığı için, baharın müjdecisi kabul edilir.  Yapraklar yumurta şeklinde, yeşil renkli ve kenarları dişlidir. Çiçek açtıktan sonra yapraklanır.  Çiçekler, genel olarak kırmızı renkli ve  gösterişlidir.  Meyve ayvaya benzer, yuvarlak, yeşilimsi - sarı renkli ve güzel kokuludur. Tadı  güzel değildir, reçel, likör ve marmelat yapılır.  

Japon ayvası / meyve ( Chaenomeles japonica  ) 

Japon ayvasının ( chaenomelas ) yurdumuzda;  ayni adla bilinen iki türü,  bazı melezleri  ve kültüvarları  yetişiştirilir.

  - Chaenomeles japonica:  Dikenli ve yayvan dallıdır, çok fazla büyümez, kışın yaprağını döker.   Anavatanı Japonya'dır. Yumurta şeklindeki yaprakların kenarı kaba  dişlidir. Yaprak açmadan önce, mart - nisan aylarında,   demet halinde,  kırmızı ve pembe  renkli  çiçek  açar. Bu nedenle adına bahar dalı denir.

Bahar dalı ( Chaenomeles japonica ) 

Chaenomeles speciosa:  2 -3 m. kadar boylanır, dikine olarak büyür, sık dallıdır. Anavatanı Çin'dir. Yapraklarının kenarı testere gibi  dişlidir. Bu özelliği ile C. japonica'dan ayrılır. Çiçekleri parlak kırmızı, pembe ve nadiren beyaz renklidir. Meyve küresel, sapsız, kokulu  ve sarımtırak yeşil renklidir.

Japon ayvası ılıman iklimlerde yetişir, soğuğa ve sıcağa  dayanıklıdır. Güneşli - yarı gölge yerleri ve nemli, verimli ve geçirimli  toprakları sever. Daha çok peyzaj bitkisi olarak kullanılır. Yetiştirilmesi kolaydır, fazla bakım istemez. Tohumla, çelikle ve daldırma ile üretilir. 

Bahar dalı / Japon ayvası ( Chaenomeles speciosa)

 ) 

Japon ayvası  / meyve (  Chaenomeles japonica )

Bahar dalı / çiçek  ( Chaenomeles japonica ) 

Bahar dalı / yaprak  ( Chaenomeles japonica ) 

Kaynaklar; Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof.Dr. Ünal Akkemik ) 

SARI TROMPET ÇİÇEĞİ ( Tecoma stans )

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Türkce adı sarı trompet çiçeği olan Tecoma staans, katalpagiller ( Bignoniaceae ) familyasından, yaz - kış yapraklı, çalı formunda, trompet şeklinde  çiçekleri olan  bir bir süs bitkisidir.  Anavatanı Orta ve Güney Amerika'nın tropikal ve subtropikal  iklim görülen yerleridir. Süs bitkisi olduğu için dünyaya yayılmıştır.  Bazı ülkelerde dökülen tohumları ile  tarım alanlarını  ve meraları istila ettiği için,  zararlı otlar arasında  kabul edilmiştir.  Virgin Adaları'nın resmi çiçeğidir.

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Tecoma stans, sıcak iklimlerde bütün yıl yurdumuzda ise ilkbahardan donların başlamasına  kadar çiçek açar. Trompet ya da çan şeklindeki çiçekler, parlak saru renkli olup, dallarının ucunda küme halinde bulunur ve hafif kokuludur.  Arı, kelebek ve sinek kuşlarını kendine çeker. Yeşil renkteki  yaprakların  kenarları  tırtıllıdır. Hızlı büyür, boyu 6 - 9 m. bulabilir, ancak  budayarak istenilen form verilebilir. Tıbbi bir bitkidir, hayvanlar yapraklarını yer, ağacı değerlidir. 

Sarı trompet çiçeği bitkisinin  yaprağı 

Tecoma stans  sıcak ve ılıman iklimlerde yetişir,  güneşli ya da yarı gölge yerleri sever, donlara kısmen dayanıklıdır. Her tür toprakta yetişmekle beraber verimli, organik madde bakımından zengin, iyi drene edilmiş, nemli toprakları tercih eder. Değerli bir peyzaj bitkisidir, balkon ve verandalarda  büyük ve derin saksılarda da  yetiştirilir. Fazla bakım istemez, tohumdan  ve çelikle üretilir. 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans )

Tecoma stans'ın  yaprak ve meyvesi 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans ) 
Yakın çekim 

Sarı trompet çiçeği ( Tecoma stans ) 

Sarı trompet çiçeği  ve tohum kapsülü
 ( Tecoma stans ) 

Kaynaklar: Vikipedi. 

PİTTOSPORUM / YILDIZ ÇALISI

Pittosporum / Yıldız çalısı  ( Pittosporum tobira )
 bitkisinin genel görünümü.

Pittosporum ya yıldız çalısı ( Pittosporum tobira ), Pittosporaceae familyasından yaz - kış yapraklı, çalı ya da ağaç formunda, dekoratif bir süs bitkisidir.  Pittosporum adı, latince cins adından uyarlanmıştır. Çiçekleri şemsiye şeklinde bir kurul oluşturur. Yıldız şeklinde, beyaz ( daha sonra  sarıya döner )  renkli ve güzel kokuludur.  Anavatanı Güneydoğuasya ve Avustralya kıtasıdır. Tropokal ve subtropikal iklimlerde yetişir. Yurdumuzda park ve bahçe düzenlemelerinde ( peyzaj ) kullanılan. 

Pittosporum tobira ya 'Japon Pittosporum tobira' da denir.  Halk arasında ise daha çok  'Pitos' ya da ' Yıldız çalısı' olarak bilinir.  ( Prof.Dr. Ersin Yücel, Ağaçlar ve Çalılar - I  kitabında, 'Yapışkan tohum' adını kullanmıştır.)

Pittosporum, ilkbaharda portakal çiçeği  gibi çok güzel kokan beyaz / krem renginde  çiçekler  açar. Ancak, pittosporum  daha çok herdem yeşil  olan kenarları içe kıvrık parlak  yaprakları  için yetiştirilir. 

Alaca yapraklı pittosporum  ( Pittosporum tobira ' Variegatum' )

Pittosporum tobira 'Variegatum', alaca yapraklıdır ve çok populerdir.  Ayrıca  saksıda yetişen ve yer örtücü bodur ve  cüce formları da vardır. Taflan gibi daha çok bahçe düzenlemelerinde kullanılır, Form vermeye  uygun değildir.

Pittosporum cinsinin, süs bitkisi olarak yetiştirilen bir başka  türü de 'Pittosporum tenuifolium' dur. Bu bitkinin  çiçeği  erguvan  rengindedir. Varyetelerinden 'Piıtosporum tenuifolium 'Variegatum' un yapraklarının kenarı krem renginde, 'pittosporum tenuifolium 'Purpureum'un ise,  ilk önce yeşil olan yaprakları daha sonra kırmızıya döner.

Pittasporum, önce yeşil renkli olan  tohum kapsülleri daha sonra krem rengini alır ve çatlayan tohum kapsullerinin içinden kırmızı renkli çok sayıda  yapışkan  tohum ortaya çıkar. Bitki  bu hali ile de çok güzel görünür.

Pittosporum, ılıman iklimlerde yetişir, kuraklığa, soğuğa (-10 ) ve tuzlu topraklara  dayanıklıdır. Bu nedenle daha çok kıyı bölgelerimizde, özellikle deniz kıyılarında yetiştirilmektedir. Nemli toprakları ve güneşli / yarı gölge  yerleri sever, toprak bakımından seçici değildir.
Pittosporum, tohumdan ve çelikle üretilmektedir, fazla bakım istemez, kolay yetişen bir peyzaj bitkidir.

Pittosporum tobira /  Yıldız çalısı  ile ilgili resimler.

Bir adı da yıldız çalısı olan pittosporum.

Pittosporum tobira'nın olgunlaşmış tohum kesesi

Pittosporum tobira zehirli bir bitki olmasına rağmen arılarıda kendine çekiyor.

Pittosporum tobira daha çok  herdem yeşil olan yaprakları için yetiştirilmektedir.

Pittosporum tobira bitkisinin  çiçeği yıldız şeklinde olup beş taç yapraklıdır.

Pittosporum tobiranın olgunlaşmamış tohum keseleri

Pittosporum / Yıldız çalısı ( Pittosporum tobira )

Kaynaklar:
Aksa Tarım
Vikipedi
Ağaçlar ve Çalılar I ( Prof.Dr.Ersin Yücel )

Türkiye!nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Editor; Prof. Dr. Ünal Akkemik )