25 Ocak 2018

İNCİ ÇALISI ÇİÇEĞİ ( Symphoricarpos )

Beyaz inci çalısı ve meyveleri ( symphoricarpos albus )

İnci çalısı ( symphbricarpes ), hanımeligiller ( caprifoliaceae ) familyasından,kışın yaprağını döken, çalı formlu  bir bitki cinsidir.  Onaltı  kadar türü bulunmaktadır, bunlardan biri hariç  ( Symphoricarpos sinensis / Çin ) diğerleri Kuzey Amerika ve Meksika'ya  özgüdür. Çiçekleri küçük, çan şeklinde, pembemsi beyaz renkli  olup gösterişsizdir. Bazı türleri ve melezleri, meyveleri gösterişli  olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.   

Beyaz inci çalısı (Symphoricarpos albus ).

 - Beyaz inci çalısı / Kar taneleri  ( symphoricarpos albus ): Kar taneleri de denilen  beyaz inci çalısı,  bahçe ve parklarda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  İyi bir çit bitkisidir. Yaz ve sonbahar aylarında açan  pembemsi, küçük, çan şeklinde ve kokulu olan çiçekleri fazla dikkat çekmez.  Daha çok, kümeler  halinde  bulunan inci şeklindeki üzümsü meyveleri için yetiştirilir. Sonbaharda olgunlaşan meyveleri  beyaz renklidir.  Yaprakları döküldükten sonra da, uzun bir  süre dalında kalır. Yaban hayvanları açısından önemli bir besin kaynağıdır. Ancak, zehirli olduğundan insanların yememesi gerekir.  Amerikalı yerliler sabun, ilaç ve yiyecek olarak kullanmıştır. 

Melez bir tür olan pembe inci çalısı
( symphoricarpos x  doorenbosii )

- Pembe  inci çalısı, Mercan üzümü ( Symphoricarpos x doorenbos  ): Melez bir türdür. ( Symphoricarpos albus ile Symphoricarpos chenaultii türlerinden elde edilmiştir.). Olgunlaşan meyveleri pembemsi beyaz renklidir. 

Pembe inci çalısı çiçeği ( Symphoricarpos x  doorenbos )

İnci çalısı, güneşli ya da  yarı gölge yerleri seven, soğuğa dayanıklı bir bitkidir. Toprak bakımından fazla  secici olmamakla beraber humuslu, geçirimli, killi ve kuru toprakları daha çok  sever. Ayrıca toprağı erozyona karşı korur, çit bitkisi olarak da  yetiştirilir. Sonbahar ya da ilkbaharda budamak gerekir. 

İnci çalısı çiçeği  tohumla, çelikle ve kökten ayrılarak üretilir. Fazla bakım istemez.

Beyaz inci çalısı, çiçek ve meyve bir aradalar. 

Pembe inci çalısı meyvesi / Mercan üzümü ( Symphoricarpos x  doorenbos ). 

Beyaz inci çalısı

Pembe meyveli inci çalısı ( Symphoricarpos x  doorenbos ).

Yararlandığım Kaynaklar: Vikipedi, Ağaçlar ve Çalılar I - Prof. Dr. Ersin Yücel

( Bu yayın son olarak 02. 11. 2020 tarihinde güncellenmiştir. ).

20 Ocak 2018

İPEK ÇALISI ÇİÇEĞİ ( Asclepias )

İpek çalısı ya da kan  çiçeğinin ( Asclepias curassavica ) genel görünümü.
İpek çalısı ya da ipek otu ( Asclepias curassavica ),  zakkumgiller ( Apocynaceae ya da asclepiadaceae) familyasının 'asclepias' cinsine mensup, yarı çalı formlu bir bitkidir.  Çiçekleri güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.   Bir adı da 'kan çiçeği' dir. Anavatanı Güney Amerika'dır.

İpek çalısı çiçeği. ( Olgunlaşmış tohum kapsülü.)
İpek çalısının  yaprakları  zakkuma benzer, herdem yeşildir. Çok yıllık bit bitki olmasına rağmen, kışın soğuk olan  yerlerde  tek yıllık olarak yetiştirilir. Çiçekleri toplu halde bulunur,  yıldız şeklinde,  sarı - kırmızı renkli ve hafif kokuludur.  İklim şartlarının  elverişli olursa bütün  yıl  çiçek açar.
Bazı asclepias  türleri  ( asclepias tuberosa  ) 'tıbbi bitki' olarak yetiştirilmektedir.

İpek çalısı çiçeği  tohumu. Tutmasam uçacak.
İpek çalısı, kelebekleri ve arıları kendine çeker.  Tohumları oldukça  hafif ve ipeksi tüylüdür, uçarak etrafa  yayılır, bu nedenle bazı ülkelerde istilacı olarak kabul edilmiştir.   Bu nedenle, iğ şeklindeki tohum kapsülleri  açılmadan  koparılır.   Eskiden bitkisel  ipek  yapımında kullanılıyormuş. Bu nedenle  ipek çalısı veya ipek otu  denmiştir.

İpek çalısı çiçeği ( Aslepias curassavica )
İpek çalısı, tropikal ve suptropikal iklimlerde yetişir.  Güneşli ya da yarı gölge yerleri ve humusça zengin. drenajı iyi nemli toprakları sever. Kuraklığa ve soğuğa karşı hassastır. Yazın düzenli bir şekilde sulanması gerekir.  Hem bahçede, hem de saksıda yetiştirilebilir. Çiçekleri uzun ömürlü olduğu için kesme çiçek olarak da değerlendirilmektedir.  Bitkinin yaprakları ve dalları, zehirli ve alerjik bir süt ( lateks ) içerir.  Bu nedenle dikkatli olmak gerekir.

İpek çalısı,  yetiştirilmesi kolay bir çiçektir,  fazla bakım istemez. Tohumdan ya da  çelikle üretilir.

İpek çalısı  çiçekleri ( Asclepias )

Ve asistanım, o da en az benim kadar çiçeklere meraklı. 

Bir adı da  'kan çiçeği' olan ipek çalısı bütün yıl çiçek açabilen
 ender bitkilerden biridir.

İpek çalısının çiçekleri uzun ömürlüdür.
uzun süre bozulmadan durur.

İpek çalısı çiçeği ( Ascleplas curassavica ).
Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi, Ağaçlar ve Çalılar - ı ( Ersin Yücel ), Türkiye'nin Bahçe Bitkileri ve Kent Çiçekleri ( Ertan Tuzlacı )