|
Yaz kasımpatı / Gümüşdüğme / Kartopu
( Tanacetum parthenium ya da Chrysanthemum parthenium )
|
Tanacetum parthenium, papatyagiller ( Asteraceae ) familyasından, 80 cm kadar boylanabilen, keskin kokulu, çok yıllık, beyaz çiçekli ve otsu bir bitkidir. Yurduuzda doğal olarak yetişir. Tanacetum parthenium, daha önce krizantem, yani kasımpatı ( Chrysanthemum parthenium ) türü kabul ediliyormuş.
Tanacetum, latince 'ölümsüz' anlamına gelmektedir. Antik çağlarda bu bitkilerden elde edilen suyun ( Ab - ı hayat ) ölümsüzlük suyu olduğuna inanılırmış. Bu nedenle, bu sudan içenlerin sonsuza kadar yaşayacağı kabul edilmekteymiş.
Tanasetum ( tanacetum ) cinsinin yurdumuzda, yarısı endemik olmak üzere 44 türü doğal olarak yetişmektedir. Beyaz papatya, Pire otu, gümüşdüğme, krizantem .... gibi adlarla bilinmektedir. Şifalı bir bitkidir, ateş düşürücüdür, migren ağrılarına karşı kullanılır. Ayrıca sinek ilacı ( insektisit ) yapımında kullanılmaktadır.
Tanacetum parthenium ( gümüşdüğme ) türünün, süs bitkisi olarak yetiştirilen çok fazla hibrit ve varyetesi vardır. Eski cinsinden dolayı ve yazın çiçek açtığı için, halk arasında yaz kasımpatı denir.
|
Gümüşdüğme ( Tanacetum parthenium ) (Doğadan ) |
Yaz kasımpatı ( Tanacetum parthenium ), dallanarak dikine büyür, yaprakları dantellidir. Çiçeklenme süresi oldukca uzundur, ilkbahardan sonbahara kadar sürer. Ponpon şeklinde, beyaz ( kartopu ) ve sarı ( altın top ) renkli çiçek açan iki çeşidi vardır. Kendine has güzel bir kokusu vardır. Çiçeleri uzun saplı ve uzun ömürlü oldduğu için, kesme çiçek olarak da yetiştirilir.
Yaz kasım patı ( Tanasetum parthenium ), ılıman iklimlerde yetişir. Hem bahçe, hem de saksı çiçeği olarak yetiştirilir. Güneşli yerleri ve humusça zengin, nemli, geçirimli toprakları sever. Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır, fazla bakım istemez. Solan çiçek başları budandıkca, dallanarak daha bol çiçek açar. Sonbaharda, kasımpatı gibi derin bir şekilde budanır. Yaz kasımpatı, tohumla, çelikle ve kökten ayırma ile üretilir.
Yaz kasımpatı / Tanasetum ( Tanacetum parthenium ) çiçekleri.
|
Tanacetum parthenium / Kartopu |
|
Tanacetum parthenium / Altın top. |
|
Tanacetum parthenium / Kartopu ve altın top. |
|
Tanacetum parthenium / Kartopu (Açtığı zaman beyaz olan çiçekleri daha sonra pembeleşir.) |
|
Tanacetum parthenium / Altın top. |
|
Tanacetum parthenium ve kedim. |