23 Ekim 2012

KARA HURMA ( Diospyros lotus )


Kara hurma ağacı ( Diospyros  lotus ) ve olgunlaşmış meyveleri.
( Cumalıkızık / Bursa ) 
Kara hurma ( Diospyros lotus ), abanozgiller ( Abenaceae ) familyasından, kışın yapraklarını döken, yuvarlak tepeli ve  dik gövdeli bir ağaçtır. Yurdumuzun yanı sıra ( Artvin, Trabzon, Giresun, Kahramanmaraş ve Rize )  Kafkasya, İran, Çin ve Japonya'da doğal olarak yetişmektedir. 
Trabzon hurması'na  ( Diospyros kaki ) göre meyveleri daha  küçüktür. Bu nedenle küçük meyveli Trabzon hurması da denir. 
Kara hurma ( Diospyros lotus ) çiçeği 
( Dişi ağaç )
Kara hurma ( Diospyros lotus )  çiçeği 
( Erkek ağaç )
Meyveleri  olgunlaştığında da dalından düşmediği için, kışın kuşlar için önemli bir besin kaynağıdır. Tohumları kuşlar sayede geniş bir çevreye yayıldığı için, doğada daha çok görülmeye başlamıştır.
Kara hurma ( Diospyros lotus )  iki evcikli bir bitkidir ( Erkek ve dişi çiçekler ayrı bitkidedir ). Erkek ve dişi ağaçları vardır. Erkek ağaçlar tozlaşma yapar, meyve vermez. 
Kara hurma ağacı ( Diospyros lotus ) meyveleri 
Kara hurma ağacı, fındık  büyüklüğünde, turuncu renkli bir  meyve verir, buruk bir tadı vardır.  Tam olgunlaştığı zaman buruşur ve turuncu olan rengi koyu  kahve rengine döner. Şeker bakımından çok zengin olduğundan, kışın üşümeyi önler. Meyveleri hem yaş, hem de  kuru olarak olarak tüketildiği gibi, pekmez yapılarak da değerlendirilir. Diospyos lotus'a; halk arasında çok  gaz yaptırdığı için 'osuruk hurması' da denir. Olgunlaşan meyveleri kurutulunca  siyak renkli olduğu için adına 'Kara hurma' denir. Ayrıca hırnık, hırniyh  'yahudi hurması' da denir. 
Diospyros lotus ağacı ve olgunlaşmamış  meyveleri. 
Kara hurma, ılıman iklimlerde yetişir, soğuğa Trabzon hurması'na göre daha dayanıklıdır. Abanoz ağacına ( Diospyros ebenum ) benzer, kerestesi değerlidir. Doğal hayat  için değerli bir  bitkidir. Kış aylarında dalda kuruyan  meyveleri, kuşlar için önemli bir besin kaynağı oluşturur.  Çiçekleri  arıcılık için önemlidir. Yapraklarından bazı hastalıklara karşı çay yapılır.  Fidanları, Trabzon hurması ( cennet elması ) için anaç olarak kullanılır. Tohumdan üretilir. 
Henüz olgunlaşmamış kara hurma ( Diospyros lotus ) meyveleri
Giresun'dan getirdiğim  kara hurma fidanı  ( Seferihisar / İzmir  ). 
Kara hurma  ağacım  çiçek açtı  ( 15 . 05. 2016 , Seferihisar. )

Çerez olarak tüketilen kurumuş kara hurma meyveleri.

Not: Bu yayın  son olarak 01. 05.2024  tarihinde güncellenmiştir.


29 yorum:

  1. I have noticed persimmons offered for sale at our local farmers' markets the past few weeks. I love the term "fart palm". Too funny! I'm not sure I understand the translation, but are you saying persimmons have naturalized in your area of Turkey?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Katie,
      Ziyaretiniz ve yorumunuz için teşekkür ederim.Maalesef çeviriler çok kötü, yinede doğru anlamışsınız.
      Selamlar,sevgiler.

      Sil
    2. Hi Katie; this type of persimmon naturally grows in northern Turkey and named as "fart persimmon" by locals. This is a wild type of persimmon fruit. When it is raw it has a sour taste however the ripe ones has dark color and they taste delicisious. Despite the great taste it has a disadvantage, it makes you fart:)

      Sil
    3. Merhaba blog okuyucum, keşke adınızı da yazsanız.
      Açıklamanız Katie ve İngilizce bilenler için yararlı olacaktır.Teşekkür ederim,selamlar.

      Sil
    4. Merhaba Abdulkadir Bey; kusura bakmayin adimi yazmamisim, Amerikali bayan arkadas cennet meyvasinin karadeniz bolgesinde dogal olarak yetisip yetismedigini sormustu, ben de sizin yazdiklarinizi kisaca ozetledim, slmlar.
      Ozgur/Kanada

      Sil
    5. Merhaba Özgür Bey,çok naziksiniz tekrar teşekkür ederim.Kanada'ya sevgiler,selamlar.

      Sil
    6. Yabani hurma kardeniz bölgesinde Giresunda bolca gene bulunur buruk hoş Bi tadı var

      Sil
  2. Çİçekleriniz kadar güzel bir bayram dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İnanın çok mutlu oldum.Bende sizin ve tüm bitki dostlarının bayramını kutlar sevgilerimi sunarım.

      Sil
  3. Abdulkadir bey trabzon hurmasının yabanı olanından fidan nasıl temşn edebilirim yardımcı olursanız çok memnun olurum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben Seferihisar'da yaşıyorum, Giresun'dan getirdiğim fidan henüz meyve vermedi, belki bu yıl verebilir.Çekirdeğinden ürüyor, meyve verirse ancak gönderebilirim.Doğukaradeniz'de tanıdığın varsa fidan ya da meyvesinden getirtebilirsininiz.

      Sil
    2. Tohumundan nasıl yetiştirdiniz tarif edebilirmisiniz

      Sil
    3. Merhaba Ümit Bey
      Ben Giresun'dan fidanını getirerek dikmiştim, tohumdan yetiştirmedim. Bu yıl çiçek açtı ama meyve tutmadı. Tohumdan yetiştirmek için, ya olgunlaşan meyveleri ( Her meyvede 2 - 10 tohum bulunur )toplayınca sonbahar da, ya da katlama yaparak ( geciktirme ) ilkbahar da ekebilirsiniz. Ayrıca daldırma yöntemi ile de üretmek mümkündür.

      Sil
  4. mükemmel bir çerz diyebilirim yılda ortalama15ila20kg.kuruta biliyorum.farklı bilgiler için şimdiden teşekkürler.gülyalı-ORDU

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İlkokula giderken ağaçlardan toplayıp yerdik.Sonra da sınıfta öğretmenimiz, yine o.hurması yediniz deyilmi diye bize kızardı. Gülyalı'ya selamlar.

      Sil
  5. Bilgiler için teşekkürler, bahçemizde var ama kimse bilmiyor ne olduğunu biraz araştırınca internette yeterli bilgi buldum.. Şimdi kaa hurma ğacına daha olgun bakabilrim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Maalesef ülkemizde yertişen, özellikle yabani bitkileri yeterince tanımıyoruz. Halbuki bu bitkiler ülkemizin zenginlik kaynaklları, bu nedenle onları tanımamız, sevmemiz ve korumamız lazım. Bu dilek ve duygularla selamlar, sevgiler.

      Sil
  6. Merhaba, Ankara da yetiştirebileceğim soğuğa dayanıklı hurma türü arıyorum (Virginiana, nikita, lotus vb). Sizde varsa fidan satışınız veya çelik satışınız mümkün mü?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben hobi olarak bitki yetiştiriyorum, hiç bir şey satmıyorum. Selamlar.

      Sil
  7. bu meyvenin ağacı oturduğum semtin camisinin bahçesinde var. İnanılmaz bereketli meyve veriyor bir kaç kere yemek nasip oldu çok hoşuma gitti..bir kaç yorumda belirtmişsiniz yetiştirmesi meyvenin çekirdeğinden sanırım birde büyükçe bir saksıya eksem fidan olur mu? Saygılar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yetiştirebilirsiniz, ben de yetiştirdim ama bir türlü meyve tutmuyor, sanırım tozlama yapamıyor. Selamlar.

      Sil
    2. Sizin ağacınız erkek olabilir. Erkek ağaçlar üçlü salkım şeklinde çiçek açar ama meyve vermez. meyve veren ağaçlardan aşı yapabilirsiniz.

      Sil

  8. Kocaeli kandıra da daki bahçeme bir tane kara hurma dikdim
    Çiçek açıyor ama meyve vermiyor nedeni ne olabilir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Diospyros lotus iki evcikli bir bitki, yani bir bitki üzerinde yalnız erkek çiçekler, diğer bir bitki üzerinde ise yalnız dişi çiçekler olur. Bu nedenle tozlama / dölleme olmadığı için meyve vermemektedir. Selamlar.

      Sil
  9. Bu yabani hurma gibi ülkemizde daha nice Alıç,Ahlat,Çördük,Kiren,Yabani erikler ve nice şifa dolu bitkiler var. Hepsi birer şifa kaynağı değerlerini bilene. Selamlar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yaban hayatını korumamız lazım, bugün kültür olarak yetiştirdiğimiz bitkiler aslında yabani bitkilerin ıslah edilmişidir. Yeni bitki türlerinin ortaya çıkması için yaban hayatının korunması gerekmektedir. Teşekkür ederim, selamlar.

      Sil
  10. İğde hurmasının bir diğer yönü yazılmamış veya eksik kalmış! İğde hurması: yaban hayatına, özellikle kuşlar; karatavuk, çirona (nesli koruma altında!!) başta olmak üzere besin kaynağıdır. Bilhassa Rize'de bilgisizlikten hurmalar katledilmiş! Oysa doğada bir zincir koparsa sonuçlarına hazır olmamız gerekir!
    Bir diğeri: her iğde fidanı hurma vermez! Nedeni; tozlaşma esnasindaki seçimdir. En iyisi kalem veya göz aşısı ile fidan yetiştirin. Başarılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim.

      Sil
  11. Bende meyve var çekirdeği olur ise gönderebilirim

    YanıtlaSil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.