25 Ekim 2010

TRABZON HURMASI / CENNET ELMASI

Trabzon hurması / Cennet elması- meyvesi
( Diospyros kaki )
Yurdumuzda Trabzon hurması veya Cennet  elması gibi adlarla bilinen Diospyros kaki, abanozgiller ( Abenaceae ) familyasından,  kışın yaprağını döken, 12 metre  kadar boylanabilen, geniş tepeli  bir ağaçtır.  Çin ve Japonya'da doğal olarak yetişmektedir. İpek yolu ile Karadeniz bölgesine  gelen bu meyve ilk defa Trabzon çevresinde, Artvin'de ( Artvin eskiden Trabzon'a bağlıdır. ) yetiştirildiği için adına 'Trabzon hurması' denir.  Bir başka görüşe göre ise; Latince adından  ( Diospyros kaki / Tanrıların yiyeceği )  dolayı adının  'cennet hurması veya elması' konduğu şeklindedir.  Ancak, Trabzon hurmasının  ( Diospyros ) gerçek hurma ( Phoenix ) ile hiç bir alakası  yoktur. 

Trabzon hurması, subtropikal iklimlerde yetişen bir meyvedir. Yurdumuzun Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleri başta  olmak üzere bütün kıyı bölgelerimizde yetişmektedir ( En çok Hatay ilimizde  yetiştirilir ). Güneşli yerleri sever, toprak ayırt etmez. Islah edildiğinde ( İsrail gibi / daha dayanıklı ), bazı yörelerde alternatif  ürün olarak yetiştirilebilir.  

Cennet elması, tohumla ve  bir tür yabani hurma / kara hurma  (  Diospyros lotus ) fidanlarına aşı yapılarak üretilmektedir. Kara hurma ( Diospyros lotus ), Doğukaradeniz Bölgesi'nde oldukca yaygın bir ağaçtır,  doğal olarak da yetişmektedir. Fındık büyüklüğünde, kahverengi meyveleri olmaktadır. Dalında  kuruduktan sonra toplanır ve kışın  çerez olarak yenir, ya da pekmez yapılarak değerlendirilmektedir.
Trabzon hurması çiçeği ( Diospyros kaki )
Cennete elması, ilkbaharda açık sarı renkli çiçekler açar. Bu çiçekler erkek, dişi ve  erdişi olmak üzere üçe ayrılır. Meyve dişi çiçeklerden oluşur.

Cennet elması'nın yaprakları kaynatıldığında, elde edilen su deterjan özelliği gösterir. Bir başka özlliğide, vücuda tokluk hissi veren 'tanen' taşımasıdır. Bu nedenle  zayıflamak isteyenler içinde iyi bir besindir.
Cennet elması meyveleri,  ağaç yaprağını döktükten sonra da uzun süre dalda kalabilir. Elma şeklinde ve  turuncu renkli bu meyveler,  bu haliyle son derece göze hoş  görünürler. Bu nedenle süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Ayrıca sonbaharda yaprakları dökülmeden önce kırmızı bir renk alır. 
Trabzon hurması'nın bazı çeşitleri  sertken yendiği halde, bazıları  yumuşamadan yenmez, buruk (kekremsi) bir tadı vardır.
Cennet elması, kaynar suya batırıldıktan sonra  bütün olarak ( asılarak ) veya  dilimlenerek kurutulabilir. 
 Trabzon hurması ağacı ( Diospyros kaki )
Bir çeşit cennet elması ( Diospyros kaki )
Kuruması için asılmış cennet elmaları  ( Lübbey / Ödemiş )

Olgunlaşmış cennet elması / hurması meyveleri
( Diospyros kaki )
Trabzon hurması ağacı ( Diospyros kaki )
Sonbahar, Bahçeköy / Seferihisar  
Kaynaklar: Wikipedia. Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu

12 yorum:

  1. En çok sevdiğim meyvelerden biridir. Geçen yıl daha boldu ama bu yıl pazarda pek fazla göremedim. Umarım bundan sonra bollaşır. Harika bir meyve.

    YanıtlaSil
  2. Çocukluğumda mahallemizde cennet elması ağaçları vardı. Bir türlü meyveleri yeterli olgunluğa ulaşamazlardı. Merak ederdim bu kekremsi tat nasıl oluyor da cennet elması oluyor diye. Sonra Trabzon hurması adıyla tezgahlarda görünmeye başladı ve ben adını hakettiğini anladım.

    YanıtlaSil
  3. Teşekkürler Begonvilli Ev.Bu meyveyi alırken dikkat etmek gerek,kakaolu denilen içi kahverengi olanlar iyi olmaz.İçi sarı ve tek renk olanlar daha lezzetli olur.

    Teşekkürler Sarkaç.Cennet Elması bana da hep Adem ile Havva'nın cennetten çıkarılışını anımsatıyor

    YanıtlaSil
  4. Doğanın bize sunduğu harika tatlar...

    YanıtlaSil
  5. Teşekkürler sevgili Güven.

    YanıtlaSil
  6. A.Kadir Bekçi sevgili arkada sim,ziyaretiniz için tesekkürve benim blog da yorum.
    Saygilar.
    boscolysilver.
    26/10/2010.

    YanıtlaSil
  7. Ne de güzel olur, olsa da yesem şimdi. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  8. Teşekkürler arkadaşım Boscolysilver.

    Hoş geldiniz sevgili Lütfi Mutluer.İzleyici olmanız ve yorumunuz için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  9. A.Krdir Bekçi tesekkürler dostum,benim duygularimi alegre.Perdão üzüntü olmak alma.Não icinde derin oldugu zarar.
    Saygiler.
    boscolysilver.
    28/010/2010
    02h56min.

    YanıtlaSil
  10. Sevgili Hocam,(S.Gencal)
    Öğretmenlerle ilgili yaptığınız çalışmalar için teşekkür ederim.Yararlı olmasını dilerim.
    Öğretmenler Gününün yurdumuzda da bütün Dünya ülkeleri ile birlikte Birleşmiş Milletler tarafından 1994 yılında kabul edilen 5 Ekim tarihinde kutlanmasının daha anlamlı ve yararlı olacağına inanıyorum.
    Sevgi ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
  11. Selamlar, Trabzon hurmasının içi kahverengi olanlarına çikolatalı hurma diyorlar. Çikolatalı huralar olmadan da yenilebilir, içi sarı olanı olmadan yiyemesizniz.Hoşça kalın.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Ali Bey,
      Sert yenen dayanıklı türlerin ticari değeri daha çok,bizimde bu tür hurma türleri araştırıp yetiştirmeliyiz,İsrail gibi.Selamlar,sevgiler.

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.