ÇOCUK VE DOĞA

Çocuklarımızın mutlaka  doğayı tanıyarak, severek büyümesini sağlamalıyız. Onları her fırsatta doğal ortamlara götürerek kontrollü bir şekilde  serbest bırakmalıyız. Toprakla, suyla, hayvanlarla, çiçeklerle  oynamasına, onları sevmesine, dokunmasına, tanımasına izin vermeliyiz.

Unutmayalım ki; doğa sevgisi, bütün sevgilerin kaynağıdır. Doğa sevgisi olmadan sağlıklı bir kişilik oluşamaz. Doğayı sevmek ayni zamanda  kendimizi sevmektir.

Doğa  sevgisi çocuklukta başlar

Çiçek ve çocuk

Suyla oynayan çocuk.

Kedi ve çocuk

Toprak ve çocuk

Tavuk ve çocuk

Civciv ve çocuk

Çocuk ve kediler

Doğada oynayan çocuklar

Çiçek toplayan çoçuklar.

TEKOMARYA ( Tecomaria )

Tekomarya çiçeği ( Tecomaria capensis )

 Tekomarya (Tecomaria capensis), katalfagiller ( bignoniaceae ) familyasından,  çok yıllık, çalı formlu, tırmanıcı ve  sarılıcı bir süs bitkidir. Eskiden  Acem borusu ( campsis radicans ) ile ayni cinsten sayıldığı için, halk arasında daha çok  'acem borusu' denmektedir.  Ancak, tekomarya'nın  ( tecomaria )  çiçekleri acem borusuna göre daha küçüktür ve meşale / huni biçimindedir.

Acem borusu  çiçeği( Campsis radicans )

Anavatanı, Güney Afrika'nın 'cape' bölgesidir.  Bu nedenle  'Kap boru çiçeği', 'Kapa hanımeli' de  denmektedir. Bir başka adı ise ' huni çiçeği'dir ( Ağaçlar ve çalılar-Ersin Yücel).

Tekomarya, tropikal ve sıcak iklimlerde yetişir.  Soğuk bölgelerde kışın yaprağını döker ve çoğu zaman toprak üstü kısmı kurur. Yılda iki defa,  ilkbahar  ve sonbaharda birleşik, boru şeklinde, kırmızı renkli, kokusuz  çiçekler açar. 

Tekomarya, güneşli ya da  yarıgölge yerleri ve geçirimli, humusça zengin  nemli toprakları sever. Kuraklığa dayanıklıdır, ancak kışın dondan  korunması gerekir. Akdeniz ve Ege bölgelerinde, daha çok  park ve bahçelerde yetiştirilir.

Tekomorya, tohumla ve çelikle üretilir.  Yetiştirilmesi kolaydır, fazla bakım istemez. 

Tekomarya çiçekleri ( Tecomaria capensis ):

Tekomarya ( tecomaria capensis ) 

 Tekomarya ( Tecomaria capensis ) 

Tekomarya çoğu zaman acem borusu ile karıştırılmaktadır.

Tekomarya çiçeği ya da Kap ( cape ) boru çiçeği

Tekomarya  çiçeğinin bir adı da 'Capa Hanımeli'dir.

Tecomaria capensis ). 

LİMON AĞACI

Limon ağacı ( citrus limon )

Bir turunçgil ( rutaceae )  türü olan  limonun ( citrus limon) anavatanın  Asya kıtası olduğu sanılmaktadır. Yurdumuzun Akdeniz iklimi görülen kıyı kısımlarında,  eskiden beri yetiştirilmektedir.
Herdem yeşil ve dikenli bir ağaç olan limon bütün yıl çiçek açar. Soğuğa karşı diğer narenciye türlerine göre daha  hassastır. Bu nedenle limon ağacı dikilirken fazla rüzgar almayan kuytu yerler tercih edilmelidir. Güneşli aydınlık yerleri ve humusça zengin toprakları sever.

Limon meyvesi son derece ekşi olup C vitamini bakımından çok zengindir. Limonun  yemeklerde suyu kullanılmaktadır.
Limon çiçeği çok güzel kokuludur,  esansı kolonya yapımında kullanılmaktadır.

Limon ağacı iç mekanlarda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Daha çok tohumdan yetişen turunç fidanlarına  göz aşısı yapılarak  üretilmektedir.

İlginç bir limon

Limon meyvesi  olgunlaşmadan önceki hali

Limon çiçekleri

Limon ağacı üzerinde çiçek ve meyvenin birlikte olması olağandır.

Limon çiçeği

Olgunlaşmış limon meyveleri

DUT AĞACI ( Morus )

Dut ağacı, Bahçeköy / Seferihisar

Dut ( morus ), çok eski çağlardan beri meyvesi ve yaprağı (  ipekböcekciliği ) için yetiştirilen, kışın yapraklarını döken  bir ağaç cinsidir. Dünyda 18 türü vardır.  Kerestesi de değerlidir,  müzik aletleri yapımında kullanılır. Farklı iklim ve toprak koşullarına  adaptasyonu yüksektir. Zeytin gibi uzun ömürlü bir ağaçdır, incirle ( ficus ) beraber dutgiller  ( moraceae ) familyasının en önemli cinslerini  oluştururlar.  Çoğu türünün anavatanı Çin'dir.
Dut ( morus ), kendi kendini tozlar ( döller ), çiçeklerinin taç yaprakları yoktur, meyvesi üzümsü, sulu ve bileşiktir. Bazı çeşitleri sık ve büyük yapraklı olduğu için, park ve yol kenarlarına  gölge ağacı olarak dikilir. 

- Beyaz dut ( Morus alba ): Yurdumuzda en çok beyaz dut / ak dut  çeşitleri yetiştirilmektedir. Anavatanı Çin'dir. Yurdumuzda doğallaşmıştır. İpek böceği  beyaz dut yaprağı ile beslenmektedir. Bunu ilk defa Çinliler keşfetmişler ve yurt dışına çıkarılmasını yasakladıklarından, ipek uzun yıllar bütün dünyaya Çin'den taşınmıştır ( İpek Yolu ile ). Beyaz dut meyveleri çeşidine gör beyaz,  pembe ve siyah renkli olur ve  tatlıdır. Kurutulur, pekmez ve pestil yapımında kullanılır.  

- Karadut / ekşi kara dut  ( morus nigra ): Anavatanı İran'dır. Uzun ömürlü bir ağaçtır, yavaş büyür. Meyveleri çok lezzetli olup, hafif mayhoştur.  Bütün çeşitleri siyah renklidir. reçel, jöle ve  şerbet yapımında kullanılır. Ağız yaralarına iyi gelir.  Hasadı zordur.

- Mor ya da kırmızı dut ( Morus rubra ): Anavatanı Amerika'dır. Bu nedenle Amerikan dutu da denir.   Meyvesi tatlı,  mor / kırmızı ve siyah renkli olur. Daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilir.  

Sarkık dut ( morus alba-Pendula ):  Çok dekoratiftir, süs bitkisi olarak yetiştirilir.   

Mor dut, kırmızı dut ( Morus rubra ).

Parmak dut / Avustralya Kara dutu ( Morus laevigata ): Yurdumuzda son yıllarda seralarda  yediveren olan  'Avustralya Karadudu'  yetiştirilmektedir.  Meyveleri uzun, kırmızı - siyah  olan bu dut, meyve verdikten sonra budanırsa  yeniden dut verebilmektedir.  Saksı içinde de yetiştirilen Avustralya karadutu  çoğu zaman dikildiği yıl meyve vermektedir. 

Kırmızı ya da mor dut ( Morus rubra )

Kırmızı yada mor dut ( Morus rubra ).

Dut, ılıman ve suptropikal iklimlerde yetişir.  Soğuğa karşı dayanıklı bir ağaçtır, derin, nemli toprakları ve güneşli yerleri sever, suyunu kendi bulur. Dut göz aşısı ve daldırma yöntemi ile çoğaltılır

Dut, ilk yaz meyvelerinden biridir. Tamamen organik olarak yetişmektedir. (Hastalanmadığından tarım ilacı kullanılmaz ).
Dut aynı zamanda şifalı bir meyvedir, özellikle ekşi karadut, kalp,şeker ve kansere karşı  iyi geldiği bilinmektedir. Pekmezi, şurubu, reçeli, pestili yapılan dutun yapraklarından da sarma olur. Ayrıca beyaz dut kurutularak çerez olarak yenir.

Bit çeşit ekşi karadut, Urmu dutu (  Morus nigra  )*

Bir çeşit kara dut ( Morus nigra )

Dut, üzümsü ve   bileşik bir meyvedir.

Dut ağacı ve olgunlaşmaya başlıyan meyveleri 

Beyaz dut ( Morus alba ).
 

Konu dut olunca olunca, yazımı hemşehrim ( Giresun ) Bedri Rahmi Eyüpoğlu'nun ünlü 'KARADUT ' şiirinden  bir kıta ile bitireyim dedim.

Karadutum, çatal karam, çingenem.
Nar tanem, nur tanem, bir tanem
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isen balımsın a gülüm
Günahımsın,vebalimsin.
             Bedri Rahmi Eyüpoğlu

*Bir tür ekşi karadut olan 'URMU DUTU' için tıkla :http://kadirbekci53.blogspot.com.tr/2011/07/urmu-dut-zaman.html
                                 

DOĞUKARADENİZ YAYLALARI ÇİÇEKLERİ ( 1 )

Yaz aylarında yolunuz Doğukaradeniz yaylalarına düşerse, sizi hoş bir sürprız karşılar. Bir an kendinizi cennete sanırsınız, rüyamı görüyorum acaba dersiniz.  Her yerde açmış, renga renk kır çiçekleri sizi büyüler.

Bu yaz kısa bir süre de olsa, çocukluğumun da geçtiği bazı Doğukaradeniz yaylalarını  gezme fırsatı buldum ( 25.06.2013 ). Bu sırada,  adeta doğal bir botanik bahçesi olan bu yaylaları gezerken  bol bol da çiçek ve doğa fotoğrafları  çektim. Bu fotoğraflardan bir kısmını  dört bölüm halinde yayınlayacağım, umarım az da olsa Doğukaradeniz yaylarının  florasının tanınmasına katkım olur. 

Camlı  gölü ( Karagöl Dağları.

                                                                 KARAGÖL YAYLASI  

Karagöl Yaylası, Doğukaradeniz  Dağları içinde yer alan Karagöl Dağı'nı oluşturan yüksek platolardan oluşmaktadır.  3095 metre yüksekliüindeki  Karagöl Tepesi'nin   eteklerinde yer almaktadır,  yeşil çimenlerle kaplı düzlükler halindedir.  Üzerinde 6 buzul gölü,  buzullar ve bir çok oba bulunmaktadır. Yayla adını,  burada yer alan en büyük göl olan  Karagöl'den almıştır. Karagöl dağları ve yaylası ayni zamanda zengin bir floraya da ev sahipliği etmektedir. Burada çektiğim  fotoğrafları beğeneceğinizi umarım. 

( Not: Bazı çiçeklerin  adını bilmediğim için yazmadım, yine bazı bitkilerin tür adından emin olamadığım için  sadece cins  adını yazmadım.  Bu konuda  yapacağınız her türlü   uyarı ve katkılarınız için şimdiden teşekkür ederim.)

Beşparmakotu ( Potentilla crantzii )

Kaf şifaotu ( Erigeron  caucasicus)

Bataklık yaban mersini (  Vaccinium uliginosum )

Gök kazgagası  ( Corydalis alpestris  )

Bir tür unutmabeni çiçeği / Boncukotu  ( Myosotis sp. )

Kesker otu ( Pedicularis sp.)

Mavişot, Mine  ( Veronica sp. )

Geven otu ( Astragalus sp. )

Altay menekşe ( Viola altaica )

Uğur böceği

Kandilçiçeği, Yaylakandili ( Veronica gentianoides  )

Kaztere ( Arabis sp. )

Taşkıran, Üçtaşkıran ( saxifraga tridactylites )

Hasır boynuzotu ( Cerastium banaticum  )

Beşparmakotu ( Potentilla crantzii )

Bitotu, Kesger otu ( Pedicularis sp.  )

Altay menekşesi ( Viola altaica

Yayla çan çiçeği ( Campanula aucheri  )

Kızıl meryemotu, Karanfilotu ( Geum coccineum )

Kandilçiçeği, Yaylakandili ( Veronica gentianoides  )

Uzun saplı çuha çiçeği, Felçotu ( Primula auriculata )

 Ümbülük çiçeği ( Tephroseris integrifolia )

Kazteresi ( Arabis sp. )

Yaylanın tadını çıkaran inekler.

Geven ( Astragalus sp. )

Belum otu , Kaçkar belumotu ( Asperula pontica )

  Karagöl Dağı  ve  sis ( duman ).

Uydu Haritası
http://www.haritamap.com/yer/aksu-koyu-yolu-dereli