Cittaslow Botanik Park

1 Şubat 2012

NERGİS ÇİÇEĞİ VE HİKAYESİ

Nergis çiçeğinin genel görünümü
( Narcissus tazetta ' Double Roman' )

Nergis ( narcissus ), Amaryllidaceae ( Nergisgiller ) familyasının narcissus cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ortak bir addır. 30 kadar türü vardır ( Yurdumuzda 9 türü yetişir. ). Anavatanı Avrupa ve Asya kıtasıdır. Çok yıllık, soğanlı, otsu ve güzel çiçeklidir. Bu nedenle, bazı nergis türleri süs bitkisi olarak yetiştirilir. Çok fazla kültür çeşidi vardır. .

Nergis, ilkbaharda ilk önce çiçek açan bitkilerden birisidir. Kışın bittiğini, doğanın uyanmaya başladığını bize müjdeler. Hatta, İzmir ve bazı illerimizde daha erken, kışın çiçek açar. İzmir'in Karaburun ilçesinde, her yıl ocak ayında Nergis festivali yapılmaktadır.

Nergis çiçeği ( Narcissus tazetta ' Double Roman' )

Nergis çiçeği ile ünlü İzmir'in Karaburun ilçesi

Dünyanın en güzel kokulu nergisleri ( Narcissus tazetta 'Double Roman' ), yurdumuzda İzmir'in Karaburun ilçesinde yetiştirilmektedir.

2018 - Karaburun Nergis Festivali.

Karaburun Nergis Festivali.

Bir nergis tarlası, Salman / Karaburun.

Nergis hasatı, Bozköy / Karaburun.

Nergis çiçeği satan bir üretici, Yeniliman / Karaburun.

Nergis, üretilmesi ve yetişmesi kolay bir bitkidir. Ancak her yerde güzel çiçek açmaz. Lodosun bu bitki üzerinde etkisinin olduğu belinmektedir. Güneş alan yerleri ve humusça zengin, geçirgen, nemli toprakları sever. Soğanlarını dikmeden önce; iki - üç ay kadar buzdolabında tutmak ( soğuklama ) ve fazla derine dikmemek gerekir.
YURDUMUZDA YETİŞTİRİLEN BAZI NERGİS TÜRLERİ:

Nergis çiçeği ( Narcissus tazetta )

- Nergis ( Narcissus tazetta ) : 60 cm. kadar büyüyen, beyaz - sarı çiçekli bir bitkidir. Çiçek kurulu şemsiye şeklinde, 2 ile 10 çiçekten oluşur. Kokuludur. Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerimizde yetişir. Katmerli çiçek açan formları vardır.

Zeren ya da zerrin ( Narcissus pseudonarcissus )

- Zeren, zerrin ( Narcissus pseudonarcissus ): Yurdumuzda son zamanlarda daha çok yetiştirilmeye başlanan bir nergis türüdür. Yalancı nergis, altınkadeh de denilir. Çiçekleri trompet şeklinde, sarı renkli ve güzel kokuludur. Her sapta tek çiçek açar.

Fulya ( Narcissus jonquilla )

- Fulya ( Narcissus jonquilla ): En tanınmış nergis türlerinden biridir. Çok güzel kokuludur. Çok başlıdır, gec çiçek açar. Diğer nergis türlerine göre daha küçüktür.

Sim / Mısır gülü ( Narcissus papyraceus )

- Mısır gülü, Sim ( Narcissus papyraceus ): Beyaz çiçekli, keskin koklu, kağıt gibi çiçekli bir nergis türüdür. Erken çiçek açar. İzmir - Karaburun civarında yetiştirilir.

Nergis aynı zamanda tıbbi bir bitkidir ( Ateş düşürücü ve yatıştırıcıdır. ), kurutulmuş çiçeklerinden çay yapılır. Ancak, bitkinin soğanı zehirlidir yenmez. .

Bahçemdeki nergis çiçekleri

KENDİNE AŞIK NARKİSOS'UN HİKAYESİ

Nergis, mitolojik hikayesi olan bir çiçektir.

Narkisos ( Narcisus ), kimseyi sevmeyen, çok yakışıklı olduğu için bütün kadınların aşık olduğu bir avcıdır. Ancak kendi de bunun farkında değildir.
Ekho ( Zeos'un kızı ), Narkisos'un aşkını reddetmesine üzüldüğü için ölünce, Olimpos dağının tanrılarının gazabına uğrar. Tanrılar, kimseyi sevmeyen Narkisos'u cezalandırmak için harekete geçerler.

Narkisos, cemalini ( yüzünü ) görmediği sürece yaşayacaktır. Bu yüzden Narkisos'a bir tuzak kurarlar, Mimas ( Mordoğan )* yakınlarında bir dereden geçerken suda yüzünü görmesini ve kendine aşık olmasını sağlarlar. Kendi cemaline aşık olan Narkisos, su da gördüğü yüzüne dokunmak isteyince, uçurumdan düşer ve orada ölür.

Ancak Narkisos'u görmek için gelenler; güneş gibi parlak, mis gibi kokan, boynu bükük bir çiçekle karşılaşırlar. Tanrılar, Narkisos'u çiçeğe dönüştürmüştür. Bu nedenle bu güzel çiçek bütün dünyada Narkisos'un adı ile bilinir. Ve nergis çiçeğinin onun yaşadığı yer olarak kabul edilen, Mimas'dan dünyaya yayıldığına inanılır.

*Bura, bugünkü adı ' Dilek Pınar ( Narcissus ) olan, İzmir'in Karaburun ilçesine bağlı Mordoğan beldesi ( Mimas ) yakınlarında bulunmaktadır.

Yine bir tür büyüklük, kendini beğenmişlik şeklinde görülen 'narsizmin' de, Narcisus'tan geldiği kabul edilir.

Nergis çiçekleri ( Narcissus ):

Nergis çiçeği ( narcissus tazetta 'Double Roman' )

Nergis çiçekleri / Seferihisar

Doğayı korumak çiçekleri sevmekle başlar.

Nergis çiçeği - Seferihisar

Nergis çiçeği ( Narcissus )

Bir tür beyaz nergis çiçeği
Mısırgülü, Sim ( Narcissus papyraceus )

Nergis çiçeği ( Narcissus )

Mısırgülü, Sim ( Narcissus papyraceus )

Nergis çiçeği ( narcissus tazetta 'Double Roman' )

Nergis / Zerrin ( Narcissus pseudonarcissus )

( Bu yayın son olarak 20. 08. 2023 tarihinde güncellenmiştir. )

16 Ocak 2012

BEYAZ SÜRPRİZ ( Seferihisar'da kar )

Bu sabah kalktığımızda, doğanın hoş bir sürpriziyle karşılaştık, Seferihisar'a kar yağmış, her yer beyaza bürünmüştü, gözlerimize inanamadık. İzmir'de yaşayanlar bilir, buraya çok nadir kar yağmamaktadır. Nitekim, ben de Seferihisar'a kar yağdığını ilk defa bu sabah gördüm. Sanırım burada doğmuş olan çocukların çoğu, karı yakından bu sabah gördüler.
.
Seferihisar'a gece yağan kar, sabahleyin güneş açtığı için hızla erimeye başladı ve iki saat gibi bir zamanda yok oldu, erken kalkmayanlar beyaz sürprizi kaçırdı.

İşte bu sabah, Bahçeköy ve bahçemden çektiğim kar manzaraları.

Mandalinalar karda daha güzel görünüyor.

Limon ağacı

Altın çilek şaşırmış.

Güller

Seferihisar'a kar yağması en çok da erken çiçek açan badem ağaçlarını etkiledi. Anlayacağınız tam Aziz Nesin'lik oldular.
( Arkadaşım Badem Ağacı ;http://kadirbekci53.blogspot.com/2010/02/badem.html )

Mor menekşeler karı seviyor.

Isırgan otları karda daha lezzetli oluyor.

Kartopu çiçek açmış gibi

Kütük.

Bahçeme ilk defa bu yıl kar yağdı

Kerevizler

Bezelyelerde kar altında kaldı.

Bahçeköy'den Seferihisar

Bahçeköy / Seferihisar

30 Aralık 2011

AÇELYA ÇİÇEĞİ VE BİR ŞİİR

Açelya ya da açalya çiçeği ( Rhododendron simsii )

Bugün, yılbaşı dolayısıyla hediye alırken kendime de bir açelya çiçeği aldım. Çiçeklerin benim hayatımda önemi bir yeri var. Çiçeksiz bir hayat düşünemiyorum. Özellikle kır çiçeklerine karşı özellikle kır çiçeklerini çok seviyorum. Doğayı korumak için özellikle kır çiçeklerini korumamız gerekmektedir.

Çiçek, sevdiklerimize verebileceğimiz en güzel hediyedir. Çiçek almak ve vermek çok güzel bir şey, bunu geleneksel hale getirdiğimiz zaman toplum olarak daha mutlu olabiliriz. Çiçek, doğanın insanlara bir armağanıdır. Bunun değerini bilelim ve doğayı koruyalım.
Gelin şimdi de, yılbaşı dolayısıyla kendim için aldığım açelya çiçeği'ni tanıyalım.

. AÇELYA / AÇALYA ( Rhododrndron simsii )

Açelya ( azalea ), fundagiller ( Ericaceae ) familyasının ormangülü ( Rhododendron ) cinsinden bazı bitki türlere verilen ortak bir adıdır. Yarım metre kadar büyür, çalı formludur, kışın yaprağını dökmez, fazla türü yoktur. Anavatanı Asya ve Amerika kıtasıdır. Doğal olarak ormanlarda, akarsu kıyılarında, bataklık ve göllge yerlerde yetişir. Humuslu toprakları sever.

Bunlardan Rhododrndron simsii, süs bitkisi olarak yetiştirilir. Bir adı da 'Hint açelyası' dir. Çok fazla kültür çeşidi ve formu vardır.

Açelya, kış aylarında kırmızı, pembe, sarı, beyaz, ebruli renklerdedir çiçek açar. Ayrıca yalınkat ve katmerli çiçek açan kültür formlarıda vardır.

Açelya, kumlu, asitli, humusça zengin nemli toprakları ve gölge yerleri sever. Yazın bol su ister, fazla soğuk ve sıcaktan olumsuz etkilenir. Doğrudan güneş almayan aydınlık yerlerde yetişir. Çelikle ve kökten ayrılma ile üretilir.

Açelya Çiçekleri ( Rhododenron simsii )

Yalınkat çiçekli açelya
( Rhodondendron simsii ' Glaser Typen' )

Açelya çiçeği ( Rhododendron simsii )

Kırmızı ve katmerli açelya çiçeği

Ebruli açelya çiçeği ( Rhododendron simsii)

Kırmızı ve pembe renkli açelya çiçekleri

Beş liraya kendime yılbaşı hediyesi olarak aldığım açeyya çiçeğim.

Ve bir şiir, seveceğinizi umuyorum.
AÇELYA ÇİÇEĞİ ( Şiir )

Beni görmekten sıkılıpta
Gidersen
Tek bir söz söylemeden göndereceğim seni.

Yongbyon'daki Yoksan dağından
Açelya çiçeklerini
Kucak kucak toplayıp yoluna sereceğim.

Adım adım giderken
Yoluna serdiğim o çiçeklere
Hafifce basıp gidin.

Beni görmekten sıkılıpta
Gidersen
Ölsem de gözyaşı dökmeyeceğim.
Gim So-Vol

4 Aralık 2011

KOCA YEMİŞ'İ EN ÇOK KİM SEVER ?

Bu yıl, İzmir'de aralık ayına girmemize rağmen havalar hala pek soğumadı. Biz de ailecek, pazar günü (04.12.2011), Seferihisar'da bir doğa gezisine çıkarak bu güzel havaların tadını çıkıyoruz.

İşte bu doğa gezimizden notlar ve fotoğraflar.

Gezimize Seferihisar Barajı'nın kıyısından başlıyoruz. Seferihisar Barajı, şehir merkezine 5 - 6 km mesafede bulunuyor. Virajlı bir yolda, zeytin bahçeleri ve makilerin arasından geçerek kıvrıla kıvrıla ilerliyoruz baraj gölünün kıyısında. Bu arada yol kıyısında ki ahlat ağaçlarından armut topluyoruz, bazı ağaçlarının meyveleri daha lezzetli. Manzara harika, yer, yer durarak manzaranın tadını çıkarıyoruz. Zeytin toplayanlara rastlıyoruz.

Baraj havzası bitince vadinin karşısına geçiyoruz, Beyler Köyü istikametinde yükselmeye başlıyoruz. Yükseldikçe Seferihisar Barajı çok daha iyi görünmeye başlıyor. Zeytin bahçeleri ve bağlar yerini çam ormanları ve makiliklere bırakıyor.

Yol kıyılarında koca yemiş ağaçlarını görünce, arabadan inip ormana dalıyoruz. Ben daha çok fotoğraf çekiyorum, fazla yenmemesi gerektiğini belirtmeme rağmen eşim ve kızım bol bol çilek toplayıp yiyorlar.

( Koca yemiş ( Arbutus unedo ), tür adı 'sadece bir tane yenilir' anlamına gelir. Fazla yenilince sarhaşluk ve baş ağrısı yaptığına atıfta bulunur. )

Halk arasında ayıların koca yemiş'i çok sevdiği ve bu yüzden orman da sarhoş ayılara rastlanıldığı şeklinde şehir efsaneleri anlatılır. Adına koca yemiş, ayı çileği denmesi de bu yüzdendir.
Arkadaşlarımıza da götürmek için de biraz çilek topladıktan sonra, yolumuz üzerindeki Beyler Köyü'ne varıtoruz.
Beyler Köyü, Kızıldağın eteklerinde kurulmuş şirin bir orman içi köyü. Tarihi su kemeri ve mezarlık çok eski bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor. Eskiden hayvancılıkla geçinen halk, şimdi zeytin ve bağcılıkla uğraşıyormuş. Köyde bir kaç tane de zeytin yağı fabrikası var.
Burada bir kahvehanede çaylarımızı içtikten sonra, bu defa Kavakdere Barajı'nın kıyısınından dolaşarak Seferihisar'a dönüyoruz.

Bu arada günümüze damgasını vuran koca yemiş ağacını da kısaca tanıtmak istiyorum.

KOCA YEMİŞ ( Arbutus Unedo )

Botanik adı 'Arbutus unedo' olan koca yemiş, fundagiller ( Ericaceae ) familyasından, çalı formlu bir bitkidir. Daha çok Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde yetişir, maki formasyonu içinde yer alır. Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerimizde yetişir. . Halk arasında; Dağ çileği, Ayı çileği, Enderek, Davulga, Çilek ağacı, Kocakarı yemişi, Kumarika, Mamıkile....gibi çok fazla adlarla bilinir. Defneye benzeyen yapraklarını kışında dökmez, herdem yeşildir. Meyveleri lezzetli olup çiğ olarak yenir, likör, reçel ve içecek yapımında kullanılır.
Meyvelerinin olgunlaştığı sonbahar ve kış aylarında, aynı zamanda çan şeklinde beyaz renkli çok güzel çiçekler açar. Meyveleri bir yılda olgunlaşır ve uzun süre ağaçta kalabilir. Bu nedenle park ve bahçelerde süs bitkisi olaraktan da yetiştirilmektedir.

Sıcağa ve soğuğa dayanıklı bir bitki olan koca yemiş geçirimli toprakları ve güneşli yerleri sever, çok yavaş büyür. Tohumla ve çelikle ürer.

Doğayı koruyalım, çünkü o bizim varlık nedenimizdir. Doğa biz olmadan da olur ama biz doğa olmadan olamayız!

Bu gezimizden görüntüler. İyi seyirler.