ALACALI SÜTLEĞEN ( Üçüz Çiçeği )

Alacalı sütleğen / Üçüz çiçeği  ( Euphorbia marginata )
Bitkinin Genel görünümü 

Alacalı sütleğen,  adından da anlaşılacağı gibi bütün dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilen otsu bir sütleğen türüdür. En büyük bitki ailelerinden olan Sütleğengiller ( Euphorbiaceae ) çoğu otsu olmak üzere çalı ve ağaçlardan oluşan  209 cins  ve 6482  türle bitki dünyasında  temsil edilir.  Bunlardan  bazıları ( E.  ingens / Ağaç kaktüs,  E. milii / Noel yıldızı , E. pulcherrima / Atatürk çiçeği, E. tirucalii / Kalem kaktüs,  vs. ),  aynı zamanda  süs bitkisi olarak yetiştirilirler. Bu bitkilerin ortak özelliği; toksit ve allerjik, beyaz, sütsü ( lateks ) bir sıvı taşımalarıdır. Bazı türleri ise kaktüsler gibi sukkulenttir 

Botanik adı  Euphorbia marginata olan alacalı sütleğen, tek yıllık ve otsu bir bitkidir. Anavatanı Kuzey Amerika'dır. Ancak süs bitkisi olarak dünyaya dağılmış ve bazı ülkelerde doğallaşmıştır. 

E. marginata, oldukca gösterişli ve dekoratif bir bitkidir. Yapraklarının  kenarları dantel gibi beyaz bir kuşakla kaplıdır. Bitki bu haliyle uzaktan bakılınca üzerine kar yağmış bir dağı andırır. Nitekim İngilizce adı  'Dağ üzerinde kar'  anlamına gelir. 

Alacalı sütleğen- tohum kapsüllerü 

Alacalı sütleğen, çiçeklenmeden önce  yeşil yapraklı, gösterişsiz bir bitkidir. Çiçeklenmeye başlayınca;  çiçek saplarında yeşil-beyaz, alacalı yaprakçıklar ortaya çıkar,  brakte ( çiçek sapı yaprağı )  adı verilen bu oluşumlar  çiçek kabul edilir.  Değişik şekil ve renklerdeki bu  yaprakçıklar tozlayıcılarını ( böcekleri )  cezbetmeye yarar. Dalların uçlarında bulunan  esas çiçekler ise beyaz renkli, çan şeklinde ve  gösterişsizdir. 
Sütleğen cinsi ( euphorbia ) bitkiler,  koparılınca  beyaz renkli  bir özsuyu salgılarlar. Genel olarak "süt" denilen bu sıvı zehirli ve allerjiktir. Bu nedenle bu bitkilerle fazla temas etmekten  kaçınmak gerekir, bazı kişilerde alerji yapabilir.
Alacalı sütleğen dikine büyür, belli bir yüksekliğe ulaşınca devamlı  üçe ayrılarak  dallanmaya başlar ve  fıstık çamı gibi  bir taç oluşturur. Yine  tohum kapsülleri üç odacıklıdır. Bu nedenle  bitkiye  'üçüz çiçeği' de denir. Ak sütleğen, 'dağda kar' adı ile de  bilinir.   

Alacalı sütleğen, hem bahçe  hem saksı çiçeği olarak yetiştirilir. Güneşli ya da yarı gölge yerleri sever, kuraklığa dayanıklıdır.  Toprak bakımından seçici değildir, geçirimli, kuru  ve  verimsiz toprakları sever. Fazla sulama ve gübreleme bitkiyi olumsuz etkiler ve  güzelliğini kaybetmesine neden olur.  Kesme çiçek olarak da kullanılır.  Vazo ömrünün daha uzun olması için, kesilen sapların ucu sıcak  suya sokulur veya yakılır. 

Üçüz çiçeği  ya da alacalı sütleğen tohumdan yetiştirilir, çoğu zaman toplanmayan, dökülen  tohumlarından kendiliğinden biter. Fazla bakım istemez. 

Alacalı sütleğen, en güzel hali
 ( Euphorbia marginata ) 

Alacalı sütleğen çiçeğinin genel görünümü.

Üçüz çiçeği ( Euphorbia marginata )

Brakte adı verilen bu yaprakçıklar aslında bitkinin değişime uğramış
 çanak yapraklarıdır.

Alacalı sütleğen bitkisinin çiçeği ( Yakın çekim ) 

Kaynaklar: Vikipedi.