8 Nisan 2018

KAVACIK ŞELALESİ DOĞA YÜRÜYÜŞÜ

Kavacık Şelalesi ( Kavacık Mah.  Karabağlar / İzmir ) 

Teos Doğa Sporları Grubu'nun hafta sonları düzenlediği  doğa yürüyüşlerine, bu pazar günü ( 01. 04. 2018 ) Kavacık -  Kavacık Şelalesi doğa yürüyüşü ile devam ettik. 

Kavacık Şelalesi, Efemçukuru ( Menderes ) ile  Kavacık ( Karabağlar ) arasındaki  'Tüprag Altın Madeni' sahasına çok  yakın bir yerde bulunuyor. Şelale, altın madeninin çıkarıldığı yerden  gelen  dere üzerinde oluşmuş.  İzmir'in içmesuyu  kaynaklarının büyük ölçüde bu bölgeden  besleniyor olması ise  düşündürücü. Şelaleye, Efemçukuru üzerinden,  altın madeni yolu ile  gidilebiliyor, ancak biz  şelalenin bulunduğu yere  Seferihisar'dan geldiğimiz araçları  Kavacık'ta bırakarak,  yürüyerek yapıyoruz 
 
                                                         İşte detaylar ve fotoğraflar. 

Efemçukuru Tüprag Altın Madeni
( Menderes / İzmir )
Efemçukuru Mah. Menderes / İzmir
( Sağ üst köşe altın madenin çıkarıldığı yer  )
Çamtepe Mah. ( Seferihisar )  ve Efemçukuru Mah. ( Menderes ).
Seferihisar'dan gelirken, İzmir Meteoroloji Radarı'nın bulunduğu Çatalkaya mevkiinde , anıt niteliğindeki iki yaşlı  karaçam ağacının  bulunduğu yerde kısa bir mola veriyoruz. Ağaçlardan biri rüzgardan yatmış, diğer ağaç ise daha görkemli duruyor, 540 yaşında olduğu söyleniyor.  Ağaçların altında piknik yapanlar sorumsuzca  ateş yakmış. Umaraz bu ağaçlar en kısa zamanda,  Anıt ağaç olarak tescil edilerek koruma altına alın.  Fotoğraf çektikten sonra  buradan ayrılıyoruz. 

Anıt ağaç sayılması gereken Karaçam ağacı ( Pinus nigra ).
Arkadaki yapı İzmir Meteoroliji Radarı. 

Altında ateş yakılan  karaçam  ağacı
 ( Pinus nigra ).

Teos Doğa Sporları Grubu, Efemçukuru / Menderes

Ayni ağacın başka bir açıdan  görünüşü.
Sağ üst köşede radar görünüyor.

Ağacın bu kısmına yıldırım düşmüş olabilir.

İkinci karaçam ağacı rüzgardan  yan yatmış. 

Teos Doğa Sporları Grubu, Efemçukuru / Menderes


Yaşımızı unutup çocuklar gibi eğleniyoruz.

Teos Doğa Sporları Grubu, Efemçukuru / Menderes

 İzmir Meteoroloji Radarı
( Efemçukuru yakınları, Menderes )

İzmir Körfezi
Daha sonra   yürüyüş yapacağımız, parkurunun bulunduğu  Kavacık'a gitmek için tekrar araçlarımıza biniyoruz. Yol boyunca yabani erik,  ahlat  ve bademler ağaçları çiçek açmış. Papatyalar, uzaktan kar yağmış gibi görünüyor. Doğa bütün güzelliği ile  bizi karşılıyor. Keyifli  bir yolculuktan sonra  Kavacık'a varıyoruz.
İzmir'in çatısı kabul edilen Efemçukuru'ndan ( rakım. 700 ) İzmir Körfezi 

Yol kenarlarındaki  badem  ağaçları çiçek açmış. 

Zeytin bahçelerinin altında çiçek açan papatyalar, 
uzaktan kar yağmış gibi görünüyor. 

Alfonsa üzümleri ( Kavacık üzümü )  ile meşhur Kavacık Mah.
(  Karabağlar / İzmir. ) 
Kavacık Mah. ( Payamlı'dan göünüşü  )

Kavacık Mah.  Meydanı ( Karabağlar / İzmir )
Eski  bir taş ev  ( Kavacık Mah. Karabağlar /  İzmir. )

Kavacık, İzmir'in merkez ilçelerinden Karabağlar'a bağlı, eski bir yerleşim yeri.  Daha önce köy iken, Büyük Şehir yasası kapsamında mahalle yapılmış. Etrafı ormanlık, Kızıldağlar'ın eteklerinde kurulmuş, eski bir yörük köyü olduğu belirtiliyor.   Halkın geçim kaynaklarının başında bağcılık geliyor. Anavatanı Fransa olan alfonsa  ( Alphonse lavoillee ), İzmir'de  'Kavacık üzümü'  adı ile tanınıyor.  Her yıl burada  Kavacık Festivali ( üzüm )  yapılmaktadır.

Kavacık üzümü ( Alphonse Lavoillee )

Kavacık Festivali, Karabağlar / İzmir.
( Not: Bu fotoğrafları daha önce, festival sırasında çekmiştim.)

Yürüyüşe başlamadan önce,  köy meydanında  çay içip alışveriş yapıyoruz. Bazı arkadaşlarımız organik olarak  yetiştirilen kuru üzüm, kuru incir ve badem alıyor. Daha sonra da  köyün yakınındaki ulu bir çınar ağacını görmeye gidiyoruz. Yolunuz düşerse görmenizi tavsiye ederim.  Ancak ağacın olduğu yere zor ulaşılıyor, dikkatli olmak gerekiyor.   Umarım bu  ağaç  en kısa zamanda anıt ağaç olarak tescil edilır ve çevre düzenlenmesi yapılılır. 
Ağacın olduğu yere, yol olmadığı için zor ulaşıyoruz. 

Bu da  ayni  ağacın geçen yıl sonbaharda çektiğim fotoğrafı 

Teos Doğa Sporları Grubu
  ( Kavacık Mah. Karabağlar / İzmir )

Ulu  çınar ağacı  ( Kavacık mah.  Karabağlar / İzmir )


Mürver ağacı, Kara mürver ( Sambucus nigra )
Çocukluğumda 'düdüklük' dediğimizbu ağaçtan 'patlak' dediğimiz  bir oyuncak yapardık.
Çınar ağacını arkamızda bırakarak, rotamızı buraya yaklaşık 5 km. mesafede bulunan  Kavacık Şelalesi'ne çeviriyoruz.  Kavacık'tan  şelaleye  ( altım madeni ) toprak bir  yoldan gidiliyor. Yolun bazı kısımları yağan yağmurlar nedeni ile bozulmuş, zor geçiyoruz. Burada bitkiler daha  erken  çiçek açmış. Yol, şelaleden gelen dereyi takip ediyor. Ağaçlar ve çiçekler ve su sesleri arasında ilerliyoruz.  

Acı bakla ( Lupinus pilosus ) çiçek açmış. .

Keçiboğan ( Calicotome villosa )
Yaprak açmadan önce güzel kokulu  çiçek açan dikenli bir çalı.


Taşan dereden zor geçiyoruz. 

Kavacık Şelalesi Doğa Yürüyüşü
( Teos Doğa Spor Grubu )

Havacıva otu ( Alkanna tinctoria ).
Eskiden köklerinden kırmızı boya yapılırmış.

Şelaleye yaklaşıyoruz. 

Karakafes otu ( Symphytum sp. )
 Hodangillerden, çok yıllık  ve otsu bir bitki.
Şelale, Efemçukuru ile Kavacık arasında bulunuyor. Şelaleye Efemçukuru üzerinden de gidilebiliyor. 

Yaşlı bir çınar ağacı ( Platanus orientalis )




Yaklaşık bir saat süren zevkli  bir yürüşten  sonra şelalerin bulunduğu mevkiye geliyoruz. Bazı gruplar araçları ile piknik yapmak için gelmişler. 

İzmir'den gelmiş gruplar.  
Burada küçük bir şelale daha var. Önce  burada giderek,   karşısındaki  kaynın üzerinde bir süre dinlenip fotoğraf çektiriyoruz. Daha sonra da esas şelalenin  bulunduğu yere hareket ediyoruz.

Küçük Kavacık Şelalesi ( Karabağlar / İzmir )

Küçük Kavacık Şelalesi  (  Karabağlar / İzmir )

Teos Doğa Sporları Grubu
Burada  bir süre dinleip manzaranın tadını çıkarıyoruz. 

Teos Doğa Sporları Grubu
Küçük Kavacık Şelalesi ( Karabağlar / İzmir ) 

Teos Doğa Sporları Grubu
Küçük Kavacık Şelalesi 

Teos Doğa Sporları Grubu
Küçük Kavacık Şelalesi 
İki şelale arasında bitki örtüsü bakımından oldukca  zengin, geniş bir kanyon var. Doğacılar  kamp kurmuşlar.  Küçük bazı  mağaralar var.  Arkadaşlarım  manzaranın tadını çıkarırken, ben bir taraftan da aşağıda tanıttığım bitkilerin fotoğrafını çekiyorum.  

Kaplan otu ( Doronicum orientale )
Gölge ve nemli yerleri seven bir bitki. 
Kalkan eğreltisi ( Asplenium opopteris ) 

Dalakotu ( Asplenium ceterach )

Saçak otu ( Asplenium trichomanes )

Kedi otu, ya da çobanzurnası ( Valeriana dioscorides )
Göbekotu / Kalaba  ( Umbilicus horizontalis ) 

Acı sarmaşık  / Avronyes Dolanbaç  (  Tamus communis  ).
Taze filizleri  yenen bir  bitki.

Kazteresi ( Arabis alpina ), turpgillerden, beyaz çiçekli otsu bir bitki.
Mor kaztere ( Arabis verna )
Kanarya otu ( Senecio vernalis  ), papatyagillerden.

Mayasıl otu ( Ajuga reptans ), ballıbabagillerden tıbbi bir bitki.

Kısa bir yürüyüşten  sonra ( 500 m. kadar ), ağaçların arasından şelale  görünüyor. Şelale doğal değil,  altın madenin işlendiği yerden gelen  suların  yüksek bir uçurumdan  çağlayarak düşmesi ile oluşmuş.  Beni çok fazla etkilediğini söyleyemem.  Yine de görmeye değer.  

Sonunda ağaçların arasından şelale görünüyor.
Kavacık Şelalesi ( Kavacık Mah. Karabağlar / İzmir )

Kavacık Şelalesi ( Karabağlar / İzmir. ) 
Kavacık Şelalesi

Kavacık Şelalesi ( Karabağlar / İzmir )

Kavacık Şelalesi ( Karabağlar / İzmir )

Yemeğimizi  şelaleyi seyrederek yiyoruz. 
Mağaralar. 

Kavacık şelalesi ( Karabağlar / İzmir )


Teos Doğa Sporlar Grubu / Kavacık Şelalesi Doğa Yürüyüşü 
 ( Karabağlar / İzmir ) 

Teos Doğa Sporlar Grubu
( Kavacık Şelalesi, Karabağlar / İzmir.)

Teos Doğa Sporlar Grubu / Kavacık Şelalesi Doğa Yürüyüşü 
 ( Karabağlar / İzmir ) 

İçinde insanların yaşadığı sanılan bir mağara.   
  
Çiçekli dişbudak ( Fraxinus ornus )

Eşek gevreği ( Sanchus asper )

Dakka otu ( Geranium lucidum )

Arap sümbülü, Morbaş ( Muscari comosum )

Lohusa otu ( Aristolochia clematitis )

Geyik göbeği ( jurines consanguines )

Memek, Lir biçimli çançiçeği ( Campanula lyrata )

Gelintacı, Peygamber çiçeği ( Cyanus segetum )
Kavacığa geldiğimiz yoldan geri dönüyoruz. Havalar yeterince ısınmamış olmasına rağmen, yolumuza  küçük bir yılan çıkıyor. Yokuş  aşağı olduğu için, dönüşümüz daha kısa sürüyor. Kavacık'ta yorgunluk  çaylarımızı içtikten sonra, Payamlı - Küçükkaya - Güzelbahçe üzerinden Seferihisar'a dönmek üzere hareket ediyoruz. ( 01. 04, 2018 )
Dönüşümüz daha kısa sürüyor. 

Yılan kaçmakta acele etmeyince bize de fotoğrafını çekmek kalıyor. 

Kavacık'ta, Seferihisar'a hareket etmeden önce çay içerek bir süre dinleniyoruz.  
Teos Doğa Sporları Grubu adına, bu yürüyüşe katılan ve  güzel bir gün geçirmemize ortak olan bütün arkadaşlara teşekkür ederim. Sürçü lisan ettiysem affola. 
Bir başka doğa yürüyüşünde buluşmak umudiyle, hoşçakalınız sevgili doğa severler. Bizi izlemeye devam ediniz. 

25 Ocak 2018

İNCİ ÇALISI ÇİÇEĞİ ( Symphoricarpos )

Beyaz inci çalısı ve meyveleri ( symphoricarpos albus )

İnci çalısı ( symphbricarpes ), hanımeligiller ( caprifoliaceae ) familyasından,kışın yaprağını döken, çalı formlu  bir bitki cinsidir.  Onaltı  kadar türü bulunmaktadır, bunlardan biri hariç  ( Symphoricarpos sinensis / Çin ) diğerleri Kuzey Amerika ve Meksika'ya  özgüdür. Çiçekleri küçük, çan şeklinde, pembemsi beyaz renkli  olup gösterişsizdir. Bazı türleri ve melezleri, meyveleri gösterişli  olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.   

Beyaz inci çalısı (Symphoricarpos albus ).

 - Beyaz inci çalısı / Kar taneleri  ( symphoricarpos albus ): Kar taneleri de denilen  beyaz inci çalısı,  bahçe ve parklarda süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.  İyi bir çit bitkisidir. Yaz ve sonbahar aylarında açan  pembemsi, küçük, çan şeklinde ve kokulu olan çiçekleri fazla dikkat çekmez.  Daha çok, kümeler  halinde  bulunan inci şeklindeki üzümsü meyveleri için yetiştirilir. Sonbaharda olgunlaşan meyveleri  beyaz renklidir.  Yaprakları döküldükten sonra da, uzun bir  süre dalında kalır. Yaban hayvanları açısından önemli bir besin kaynağıdır. Ancak, zehirli olduğundan insanların yememesi gerekir.  Amerikalı yerliler sabun, ilaç ve yiyecek olarak kullanmıştır. 

Melez bir tür olan pembe inci çalısı
( symphoricarpos x  doorenbosii )

- Pembe  inci çalısı, Mercan üzümü ( Symphoricarpos x doorenbos  ): Melez bir türdür. ( Symphoricarpos albus ile Symphoricarpos chenaultii türlerinden elde edilmiştir.). Olgunlaşan meyveleri pembemsi beyaz renklidir. 

Pembe inci çalısı çiçeği ( Symphoricarpos x  doorenbos )

İnci çalısı, güneşli ya da  yarı gölge yerleri seven, soğuğa dayanıklı bir bitkidir. Toprak bakımından fazla  secici olmamakla beraber humuslu, geçirimli, killi ve kuru toprakları daha çok  sever. Ayrıca toprağı erozyona karşı korur, çit bitkisi olarak da  yetiştirilir. Sonbahar ya da ilkbaharda budamak gerekir. 

İnci çalısı çiçeği  tohumla, çelikle ve kökten ayrılarak üretilir. Fazla bakım istemez.

Beyaz inci çalısı, çiçek ve meyve bir aradalar. 

Pembe inci çalısı meyvesi / Mercan üzümü ( Symphoricarpos x  doorenbos ). 

Beyaz inci çalısı

Pembe meyveli inci çalısı ( Symphoricarpos x  doorenbos ).

Yararlandığım Kaynaklar: Vikipedi, Ağaçlar ve Çalılar I - Prof. Dr. Ersin Yücel

( Bu yayın son olarak 02. 11. 2020 tarihinde güncellenmiştir. ).

20 Ocak 2018

İPEK ÇALISI ÇİÇEĞİ ( Asclepias )

İpek çalısı ya da kan  çiçeğinin ( Asclepias curassavica ) genel görünümü.
İpek çalısı ya da ipek otu ( Asclepias curassavica ),  zakkumgiller ( Apocynaceae ya da asclepiadaceae) familyasının 'asclepias' cinsine mensup, yarı çalı formlu bir bitkidir.  Çiçekleri güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.   Bir adı da 'kan çiçeği' dir. Anavatanı Güney Amerika'dır.

İpek çalısı çiçeği. ( Olgunlaşmış tohum kapsülü.)
İpek çalısının  yaprakları  zakkuma benzer, herdem yeşildir. Çok yıllık bit bitki olmasına rağmen, kışın soğuk olan  yerlerde  tek yıllık olarak yetiştirilir. Çiçekleri toplu halde bulunur,  yıldız şeklinde,  sarı - kırmızı renkli ve hafif kokuludur.  İklim şartlarının  elverişli olursa bütün  yıl  çiçek açar.
Bazı asclepias  türleri  ( asclepias tuberosa  ) 'tıbbi bitki' olarak yetiştirilmektedir.

İpek çalısı çiçeği  tohumu. Tutmasam uçacak.
İpek çalısı, kelebekleri ve arıları kendine çeker.  Tohumları oldukça  hafif ve ipeksi tüylüdür, uçarak etrafa  yayılır, bu nedenle bazı ülkelerde istilacı olarak kabul edilmiştir.   Bu nedenle, iğ şeklindeki tohum kapsülleri  açılmadan  koparılır.   Eskiden bitkisel  ipek  yapımında kullanılıyormuş. Bu nedenle  ipek çalısı veya ipek otu  denmiştir.

İpek çalısı çiçeği ( Aslepias curassavica )
İpek çalısı, tropikal ve suptropikal iklimlerde yetişir.  Güneşli ya da yarı gölge yerleri ve humusça zengin. drenajı iyi nemli toprakları sever. Kuraklığa ve soğuğa karşı hassastır. Yazın düzenli bir şekilde sulanması gerekir.  Hem bahçede, hem de saksıda yetiştirilebilir. Çiçekleri uzun ömürlü olduğu için kesme çiçek olarak da değerlendirilmektedir.  Bitkinin yaprakları ve dalları, zehirli ve alerjik bir süt ( lateks ) içerir.  Bu nedenle dikkatli olmak gerekir.

İpek çalısı,  yetiştirilmesi kolay bir çiçektir,  fazla bakım istemez. Tohumdan ya da  çelikle üretilir.

İpek çalısı  çiçekleri ( Asclepias )

Ve asistanım, o da en az benim kadar çiçeklere meraklı. 

Bir adı da  'kan çiçeği' olan ipek çalısı bütün yıl çiçek açabilen
 ender bitkilerden biridir.

İpek çalısının çiçekleri uzun ömürlüdür.
uzun süre bozulmadan durur.

İpek çalısı çiçeği ( Ascleplas curassavica ).
Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi, Ağaçlar ve Çalılar - ı ( Ersin Yücel ), Türkiye'nin Bahçe Bitkileri ve Kent Çiçekleri ( Ertan Tuzlacı )

27 Aralık 2017

TESPİH ÇİÇEĞİ ( Senecio rowleyanusum )

Senecio rowleyanusum  bitkisinin genel görünümü.
Yurdumuzda tespih çiçeği,* inci tanesi, boncuk dizisi, timsah gözü gibi  adlarla tanınan  'Senecio rowleyanusum', papatyagiller ( Asteraceae ) familyasından, çok yıllık, otsu bir bitkidir. Tür adını İngiliz botanikci Gordon Douglas Rowley'den  almıştır.  Çiçeklerinden çok, tespih taneleri şeklindeki yaprakları nedeni ile süs bitkisi olarak yetiştirilir.  Anavatanı Güney Afrika'nın kurak kısımlarıdır.  Yaprakları bezelye taneleri şeklinde yuvarlak, ucu sivri ve  etli ( sukulent ) dir.  Sarkarak ya da sürünerek büyür, boyu  bir metreyi bulur. Yapraklarındaki yarık görünümündeki  şeffaf kısım,  güneş ışınlarının  girmesine ve fotosentez yapmasını yardımcı olur ve  su kaybını azaltır. Çiçekleri beyaz renkli, uzun saplı ve güzel kokuludur. Sonbaharda çiçek açar. 
Tespih bitkisi çiçeği (Senecio rowleyanusum )
Makro çekim 
Tespih çiçeği ( Senecio rowleyanusu / Curio rowleyans ), ılıman iklimlerde yetişir, aydınlık, havadar ve  yarı gölge  yerleri sever. Fazla güneş bitkinin yapraklarına zarar verir, çok gölge yerlerde ise cılız kalır.  Dondurucu olmamakla beraber  soğuğu sever. Tüm sukulent bitkiler gibi, kumlu geçirgen  toprakları yeğler.  Toprağı kurudukça, düzenli  sulanmalıdır.  Asma saksılarda çok güzel durur, ayrıca kaya bahçelerinde yer örtücü olarak yetiştirilir.  Sürünürken yeni kökler salarak güçlenir. Fazla uzayan dalları ara sıra budanmalıdır.  ( Kesilen dallar yeni bir bitki elde etmek için  kullanılabilir, yapraktan üremez.)

Senecio rowleyanusum'un  yaprakları
( Makro çekim )
Senecio rowleyanusum,  çelikle ve tohumdan üretilir. Yetiştirilmesi çok kolaydır ve  fazla bakım istemez. Özellikle sukulent sevenlerin  tercih edeceği, değişik  bir çiçek diyebilirim.

Süs bitkisi olarak yetiştirilen bir başka senecio türü ise;  'Senecio herreianus' dır.
Aslında bu iki bitkinin çiçekleri hemen hemen aynıdır, sadece gövde ve yaprakları biraz farklılık göstermektedir.  Senecio herreianus'un  yaprakları Senecio rowleyanusum'a göre biraz daha  iri, sivri uclu  ve desenlidir, gövdesi ise daha kalındır. Yetişme şartları ve üretilmessi  aynidir.

Tespih çiçeği ( Senecio rewleyanusum ) ve kurumuş tohum kapsülleri 

Senecio rowleyanusum, papatyagiller ailesinden olmasına rağmen sukulent bir bitkidir.
Yurdumuzda Tespih çiçeği, İnci tanesi  gibi adlarla daha çok tanınmaktadır. Bir adı da Timsah gözü dür.
.
*Yurdumuzda 'canna' çiçeğine de tespih çiçeği denmektedir.

Not Bu yayın son olarak 30. 05. 2020 tarihinde güncellenmiştir.