13 Ocak 2019

AĞAÇ BAMYASI ( Araujia )

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
Yurdumuzda  ağaç bamyası olarak tanınan  Araujia sericifera, zakkumgiller ( Apocynaceae ) familyasının  arujya ( araujia ) cinsine mensup,  çok yıllık, sarmaşık formlu  bir bitkidir. Anavatanı Güney Amerika'dır ( Peru, Arjantin, Brezilya ve Uruguay ). Çan şeklinde, beyaz ya da soluk pembe renkli çiçek açar.  Çiçekleri gece güzel koktuğu için, dünyaya süs bitkisi olarak yayılmıştır.  
Ağaç bamyası bitkisi  ve çiçeği 
Ağaç bamyasının, bildiğimiz bamya ile uzaktan yakından bir ilgisi yoktur.  Ancak armut şeklindeki meyveleri bamyayı andırır ve tam olgunlaşmadan, ceviz büyüklüğüne gelince toplanarak sebze olarak yenilir. Özellikle etli dolması ve kızartması  yapılır.  Bitkinin diğer kısımları  zehirli olduğu için yenmez.
Ağaç bamyası ( arujya )  meyveleri
Bamya  bitkisi ( Abelmoschhus esculentus ).
( Ebegümecigiller ( Malvaceae ) familyasından, tekyıllık  ve otsu bir bitki olan bamya ( Abelmoschhus esculentus ) ile   ağaç bamyası ( Araujia sericifera ) arasında, isim dışında bir yakınlık yoktur. ) 
 
Aslında kendi kendini tozlayabilen bir bitki olan ağaç bamyasının ( araujia ) tozlaşmasında, güveler de önemli rol oynar. Bu nedenle arujya  'güve otu', 'güve asması' adları ile de tanınır.  Mesane çiçeği, zalim bitki, bu bitkiye verilen diğer adlarından bazılarıdır.
Ağaç bamyasının  tozlaşması çoğu zaman  güveler tarafından olmaktadır. 
Ağaç bamyasının tohumları kanatlıdır,  meyvesi tam olgunlaştığı zaman çatlar ve içindeki çok fazla  tohum uçarak hızla etrafa yayılır. Bu nedenle, bazı ülkelerde araujia zararlı ve istilacı bitkiler arasında kabul edilmiştir.
Ağaç bamyası meyvesinin iç kısmı. 
Arujya ( araujia ), ılıman iklimlerde yetişen bir bitkidir. Güneşli veya yarı gölge yerleri ve organik madde bakımında zengin, nemli toprakları sever.  Soğuğa kısmen  dayanıklıdır ( - 7, 8 derece ).  Boyu 10 metreye kadar uzayabilir ve sarıldığı ağaçları kurutabilir. Çiçekleri, böcek kapan gibi bazı böcekleri hapsederek ölümüne neden olduğu için adına zalim zalim asma denir. Genel olarak tohumdan yetiştirilenler ikinci yıldan itibaren meyve vermektedir,  yerini severse  ilk yılda meyve verir. 
Ağaç bamyası, tohumla ve çelikle  üretilmektedir.
Ağaş bamyası ( Araujia sericifera )  tohumu 

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
  meyvesi ve olgunlaşmış tohumları 
Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyası bitkisinin  çiçek tomurcuğu. 

Ağaç bamyası kelebekleri kendine çeker. 

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyasına konan  kelebekleri yakalamaya çalışan  kedim. 

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyası bitkisinin  üçgen şeklindeki yaprağı. 

Güve ve ağaç bamyası.

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )

Ağaç bamyası ( Araujia sericifera )
Kaynaklar: Wikipedia 

17 yorum:

  1. Teşekkürler yıllar önce bu sarmaşığı görmüş merak etmiştim. Aydınlatıcı bilgiler ve güzel fotoğraflar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de bu bitkiyi ilk defa bu yıl yetiştirdim. Türkiye'de fazla bilinmiyor, bu nedenle tanıtmak istedim. Umarım yararlı olur. Sevgiyle kalınız.

      Sil
  2. Hiç duymamış, okumamıştım.
    Allah, neler yaratıyor. Kün fe yekun...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, Türkiye'de çok bilinen bir bitki değil. Sevgiyle kalınız, selamlar.

      Sil
    2. Alanya'da oturuyorum. Kıyıdan 11 km. içeride. Küçük bir fidem var. Yaprak vermeye başladı. Şimdi serada. Dışarı mı dikmem gerekiyor?

      Sil
    3. Sarmaşık formunda bir bitki çok büyüyor asma gibi, güneş alan bir yere dikmeniz gerekir. Selamlar.

      Sil
  3. Merhaba tohumunu bir türlü bulamıyorum sizde varsa gönderirseniz duacınız olurum mehtap_ruzgar@hotmail.com e mail adresim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. https://www.cimri.com/tohum/en-ucuz-tohhum-agac-bamyasi-tohumu-araujia-sericifera-tohumu-fiyatlari,35071923

      Sil
  4. Atolyemizin bahçesinde kendiliğinden büyütüldü. Nerden geldi nasıl oldu anlamadik.iki tane meyve vermiş.kuruyunca gördük. Tohumunu ekecem çoğaltmayi düşünüyorum . Neye faydası olduğunu bir türlü bulamadım .bilgisi olanlar yazabilir mi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olgunlaşan meyveleri açılıyor ve içinde bulunan çok sayıdaki tohumu ipeksi kanatlı olduğu için rüzgarla çok kolay, uzak yerlere kadar yayılıyor. Bu nedenle de sazı ülkelerde istilacı kabul ediliyor. Dünyaya süs bitkisi olarak yayılmış, zehirli bir bitki olmasına rağmen, meyvelerinin yenmesi yüzünden sebze olarak da öne çıkmıştır. Selamlar.

      Sil
  5. Teşekkürler kadir bey . Ama benim merak ettiğim hangi vitamin ve mineraller var. Birde gıda olarak bize ne faydası var onu bilmek istiyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sebze olarak yendiğini biliyorum, daha fazla bilgim yok. İlginiz için teşekkür ederim. Selamlar.

      Sil
  6. Merhabalar,
    Bu bitkinin yurtdışında yenildiğine dair herhangi bir makale yada bir kaynak var mı? Eğer elinizde böyle bir kaynak var ise paylaşır mısınız? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  7. Bu bitkinin fidanı .Almanya'daki baldızım getirdi bahçeye diktim.sarmasik gollerden.iki yıl sonra meyve verdi.yalnız kelebek çok geliyor.kapı ve pencere önüne dökmeyin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Güve olmalı, tozlama yapmasını sağlıyor. Bu nedenle adına 'güve asması' da deniyor. Selamlar.

      Sil
  8. Ağaç bamyasi meyvesini kopardiniğizda sapindan çok süt akıyor bununla ilgili bilginiz varmi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu süte benzeyen bu maddeye lateks deniyor, hava ile karşılaşınca katılaşır. Bunu bitki özsuyu ile karıştırmamak gerekir. Bilindiği gibi doğal kaucuk, kaucuk ağacınının lateksinden elde edilmektedir. Alerjik olduğu için dikkat etmek gerekir. Selamlar.

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.