KARANFİL ÇİÇEKLERİ ( Dianthus )

Karanfil çiçeği ( Dianthus caryophyllus )

Anavatanı Akdeniz havzası olduğu sanılan karanfil ( dianthus ), caryophyllaceae / karanfilgiller familyasından, güzel çiçekli, otsu bir bitki cinsinin ortak adıdır.  Bütün dünyada 80 kadar cinsi ve 2000 den fazla türü bulunmaktadır.  Bazı kır karanfili türleri yurdumuzda doğal olarak yetişir. Dünyada en çok yetiştirilen süs bitkilerinden birisidir.

Karanfil ( dianthus ),  hemen her  türlü iklimde ve toprakta  yetişir, soğuğa dayanıklıdır, fazla bakım istemez. Bazı türleri mevsimlik, bazı türleri ise iki ve  çok yallık olarak yetiştirilmektedir. Kokulu, katmerli, alacalı renkli çiçek açanları çok fazla türü ve  çeşidi vardır.

Süs bitkisi olarak yetiştirilen en önemli karanfil türleri şunlardır.

Kokulu çiçekli bahçe  karanfili ( Dianthus caryophyllus ) 

- Bahçe  karanfili ( Dianthus caryophyllus ):  En fazla yetiştirilen karanfil türüdür. İki yıllıktır.  Çok sayıda kültürü  üretilmiştir. Çiçekleri  iri, katmerli ve güzel kokuludur. Daha çok kesme çiçek olarak yetiştirilir.

Bahçe karanfilinden sonra en çok yetiştirilen diğer karanfil türleri ise şunlardır.

- Çin karanfili ( Dianthus chinensis ) : Çok değişik şekil ve renklerde  çiçek açan bir karanfil  türüdür. Çiçekleri kokusuz ya da az kokuludur. Yaprakları ince ve uzundur.

- Hüsnüyusuf ( Dianthus barbatus ): Yurdumuzda doğal olarak ta yetişen bir karanfil  türdür ( kızhanım , kır karanfili, kıllı karanfil ).  Çoğu zaman çiçeklerini  şemsiye biçiminde açar, tomurcukları  kıllı gibidir, güzel kokuludur.

Karanfilin ( dianthus )  son yıllarda ülkemizde  tarımı yapılmaya başlamıştır. Türkiye'nin kesme çiçek üretiminin yarıdan çoğunu karanfil oluşturmaktadır.

Karanfil, güneşli yerleri ve humusça zengin, nemli  toprakları sever, türüne göre değişmekle birlikte soğuğa son derece  dayanıklı bir bitkidir. Tohumdan ve  daha çok çelikleme yöntemi ile üretilir.

Not :Çin karanfili ve hüsnü yusuf birbirine çok benzemektir.Turhan Baytop ( Türklce Bitki Adları Sözlüğü ), Hüsnüyusuf, ile Çin karanfili'nin eş anlamlı olduğunu yazmıştır.


Karanfil çiçekleri ( Dianthus ):

Bahçe karanfilleri ( Diantus caryophyllus )

Karanfil / Bahçe karanfili  ( Dianthus caryophyllus )

Karanfil çiçeği tomurcuğu

Karanfil denince akla kırmızı gelir.

Büyük çiçekli bahçe karanfili

Kokulu bahçe  karanfil ( Dianthus caryophyllus )

Ebruli çiçekli bahçe karanfili

Sarı ve kırmızı karanfil çiçekleri

Bodur bahçe karanfili

Karanfil çiçeği 

Kırmızı karanfil çiçekleri

Karanfil çiçeği ( dianthus )

Hüsnü yusuf ( Dianthus barbatus ):

Hüsnü yusuf ( Dianthus barbatus )

Bir adı da hüsnüyusuf olan dianthus barbatus

Çin karanfilleri ( Dianthus chinensis )

Çin karanfili ( Dianthus chinensis )

                 Çin karanfili ( Dianthus chinensis ) 

Çin karanfili (Dianthus chinensis )

Çin karanfili ( Dianthus chinensis )

Çin karanfili  ( Dianthus chinensis )

Çin karanfili ( Dianthus chinensis )

Yararlandığım k aynaklar: Vikipedi.

( Bu yayın son olarak 25. 05. 2020 tarihinde güncellenmiştir. )

GELİNCİK ÇİÇEKLERİ

Gelincik çiçeği

                                                                     
Gelincik ( Papaver rhoeas ), haşhaşgiller ( Papaveraceae ) familyasından kırlarda, tarlalarda kendiliğinden yetişen tek yada iki yıllık otsu bir bitki türüdür. Genel olarak mayıs-ağustos aylarında  koyu kırmızı renkli  çiçekler açar. Beyaz, sarı, pembe ve turuncu renkli çiçek açanlarda vardır.

Bu çiçeğe gelincik denmesi;  Geleneksel Türk gelinliklerinin kırmızı rengindendir. Halk arasında;   Gelingülü, Gelinotu, Alavala, Borcankara, Kapçık.... de  denir.
İzlanda gelinciği ( Papaver nudicaule )  süs bitkisi olarak yetiştirilir.

 Gelincik çiçeklerinin taç yapraklarından şurup yapılır. Alkoloid olduğu için hafif yatıştırıcıdır. Yaprakları sebze olarak yenir.
Gelincik çiçeği ayni zamanda  I.Dünya savaşanın  sembolü kabul edilir. Bir yerde çok asker ölürse gelincik çiçeğinin biteceğine inanılır.

Gelincik çiçekleri.

Baharın gelmesiyle birlikte  ülkemiz  gelincik tarlasına döner.

Gelincik çiçeği (  Papaver rhoeas )

Pembe gelincik çiçeği

Gelincik çiçeği

ÇEŞME PAPATYASI ( Argyranthemum )

Çeşme papatyası / kültür ( Argyranthemum frutescens ) 

Yurdumuzda çeşme papatyası adı ile tanınan Argyranthemum frutescens  ( Eski adı Chrysanthemum frutescens ), papatyagiller (Asteraceae ) familyasından, herdem yeşil, yarı  çalımsı bir bitkidir. Anavatanı İspanya'nın Kanarya Adaları'dır. Süs bitkisi olarak yetiştirilen çok fazla kültür çeşidi vardır. Margarit, papatya, krizantem, arjirantemum gibi adlarla  da tanınır. 

Arjirantemum ( argyranthemum ), papatya şeklide ortası sarı, beyaz  renkli çiçek açar. Ayrıca sarı, pembe, katmerli çiçek açan çok fazla melez ve  kültür formu üretilmiştir.  Herdem yeşil olan yaprakları etli,  mavi - yeşil renkli ve   parçalıdır. 

Bazı çiçekler,  o  ülkede  çok yetiştirilen  bir şehrin adı ile anılır. Örneğin 'Argyranthemum'a ülkemizde  'çeşme papatyası' denirken, Fransa'da 'paris papatya' denir.

Çeşme papatyası ( Argyranthemum frutescens )

Çeşme papatyası ılıman iklimlerde yetişir, güneşli ya da yarı gölge  yerleri ve  geçirimli, nemli toprakları sever. Soğuğa ve kuraklığa kısmen dayanıklıdır. Bahçe çiçeği olmasına rağmen saksıda da yetiştirilir. Daha çok peyzaj çalışmalarında kullanılır.  Erken ilkbaharda ve sonbaharda  çiçek açar. Çiçekler sabah açar akşam kapanır, güzel kokuludur.  Fazla bakım istemez, çelikle, kökten ayırarak  ve tohumdan üretilir. 

Çeşme papatyaları ( Argyranthemum  ):

Çeşme papatyası / kültür

Argyranthemum frutescens  

Argyranthemum frutescens ( sarı çiçekli )

Argyranthemum frutescens ( pembe çiçekli )

Argyranthemum frutescens ( beyaz çiçekli )

Argyranthemum frutescens ( pembe çiçekli ) 

Argyranthemum frutescens ( sarı çiçekli )

Argyranthemum frutescens ( katmerli )

Argyranthemum frutescens ve arı

Katmerli çiçekli çeşme papatyası 
(Argyranthemum frutescens ) 

Çeşme papatyası - kültür   (Argyranthemum frutescens ) 

Not: Bu sayfa son olarak 19. 12. 2021 tarihinde güncellenmiştir.

SOLANUM ÇİÇEĞİ ( Lycianthes rantonnetii )

Solanum çiçeği  (  Lycianthes rantonnetii  / Solanum rantonnetii ))

Ülkemizde solanum,  moryıldız, çılgın kız, mor patates çalısı gibi gibi adlarla bilinen, bilimsel adı  'Lycianthes rantonnetii' ( Eski adı Solanum rantonnetii ),  patlıcangiller ( solanaceae ) familyasından, herdem yeşil, çalı formlu egzotik bir süs  bitkisidir. Anavatanı Güney Amerika'dır ( Arjantin, Paraguay ). Patates çiçeğini benzeyen, ortası sarı renkli  mavi - mor renkli  çiçek açar. Bu nedenle 'mavi patates çalısı' da denir.  Az da olsa pembe ve  beyaz renkli çiçek açan çeşitlerine de rastlanılır. 

Yaygın olarak  eski cins adı olan  'solaun çiçeği '  olarak bilinir.    Halk arasında ise;   mor yıldız, mavi patates çalısı, çılgın kız, maviş çalısı  gibi adlarla da  tanınır.

Tür, ( 1797 - 1871 )  yılları arasında yaşamış  Frasız bahçivan Bart helemy Victor  Rantonnet'in adını izafeten verilmiştir. 

Bir adı da çılgın kız olan Lycianthes rantonnetii
( Çiçek ve meyve ) 

Solanum çiçeği ( Lycianthes ),   ılıman iklimlerde yetişir, fazla  soğuğu sevmez.  Rüzgar almayan güneşli yerleri ve humusça zengin  nemli, drenajı iyi  toprakları sever. Çok hızlı büyür, uygun ortamlarda  yıl boyu  çiçek açabilir. Süs biberini andıran, olgunlaştığı zaman   sarı - kırmızı  renkli  meyveler  verir. Bitkinin meyveleri ve  tüm kısımları insanlar için zehirlidir.  

Akdeniz ve Ege bölgelerimiz dışında saksıda yetiştirilmesi gerekir. Fazla bakım istemez, her zaman budanabilir,  istenilen form  verilebilinir.

Çelikle ve tohumdan  üretilir. 

Solanum / Mor yıldız çiçeği 
 ( Lycianthes rantonnetii / Solanum rantonnetii )

  

Mavi patates çalısı ( Lycianthes rantonnetii )

Moryıldız çalısı ( Lycianthes rantonnetii ) 

Solanum / Mor yıldız çalısı  ( Çiçek ve  meyve ). 

Solanum ya da  solaryum  çiçeği ( Lycianthes rantonnetii )

Bir adı da 'mavi patates çalısı' olan solanum çiçeği.

Lycianthes rantonnetii

Solanum çiçeği / Mortıldız 
( Lycianthes rantonnetii ya da Solanum rantonnetii )

Mor yıldız çalısı 
 ( Lycianthes rantonnetii ya da Solanum rantonnetii )

Mavi patates çalısı ( Lycianthes rantonnetii )

Solanum rantonnetii ya da Lycianthes rantonnetii 

Lycianthes rantonnetii

Lycianthes rantonnetii

Çılgın kız ( Lycianthes rantonnetii )

Kaynaklar: Vikipedi. 

PONPON GÜL ( Misket gül )

Ponpon  ya da sakız gül ( Rosa banksiae ' Lutea )

Ponpon gül ( Rosa banksiae ), gülgiller (  rosaceae )  familyasından, çok yıllık, tırmanıcı  ve sarılıcı bir bitkidir. Halk arasında 'Misket gül', 'Sakız gül'  denir.

Anavatanı Çin'dir.  Diğer gül türlerinin aksine dikensiz bir bitkidir.  Normal koşullarda herdem yeşildir, soğuk yerlerde yaprağını döker, çiçekleri hafif kokuludur. Asma gibi zamanla gövdesi kalınlaşır ve etrafa  yayılır, boyu 6 m. bulur.  Pergola, kemer ve çardaklarda daha çok kullanılır.
Beyaz çiçekli çeşidi,  iğne yapraklı ağaçlarla çok güzel uyum sağlar. Çiçek açtığı zaman, uzaktan kar yağmış gibi görünür.

Ponpon gül,  en erken çiçek  açan güllerden biridir. Beyaz ve açık sarı renklerde çiçek açan iki çeşidi vardır. Küçük, ponpon şeklindeki çiçekleri demetler oluşturur.  

Rosa banksiae  dayanıklı bir bitki olup  çok hızlı büyür, soğuğa karşı toleranslıdır. Güneşli ve yarı gölge yerleri ve humuslu ve nemli toprakları sever. Çiçeklenme bittikten sonra budanır. Çelikle, tohumla  ve aşı ile  üretilir.

Ponpon güller ( Rosa banksiae ):

Sarı ponpon gül.( Rosa banksiae 'Lutea' )

Servi ağacımı süsleyen beyaz ponpon gülüm.
Uzaktan bakınca kar yağmış gibi görünüyor.

Beyaz ponpon gül ( Rosa banksiae )

Penceremi süsleyen sarı ponpon gül.
 

Bir adı da misket gül olan sarı ponpon  gül