 |
| Kanayan kalpler sarmaşığı ( Clerodendrum thomsoniae ) |
Kanayan kalpler sarmaşığı, Ballıbabagiller (
Lamiaceae ) familyasının clerodendrum cinsini oluşturan çok sayıdaki ( 2988 ) bitki türünden biridir. Çiçekleri güzel olduğu için ( kalp şeklinde ve iki renklidir ) sıcak ve ılıman iklim görülen dünyanın bir çok ülkesinde, süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Yaygın adı, kalp şeklindeki kaliksten ( çanak yaprak ) çıkan kırmızı kan damlasına benzeyen çiçeklerinden gelir. Hızlı büyüyen, tırmanıcı, sarılıcı, odunsu gövdeli ve yeşil yapraklı bir bitkidir. Bitkinin tür adı 'thomsoniae', Nijerya'da bir misyoner ve hekim olan İskoçyalı
William Cooper Thomson'ın ( 1829 - 1878 ) isteği üzerine, ölen eşinin onuruna verilmiştir.
Yurdumuzda, biri melez olmak olmak üzere iki türü yetiştirilmektedir.
 |
Bir adı da kızılay çiçeği olan beyaz - kırmızı çiçekli kanayan kalpler sarmaşığı .
( Clerodendrum thomsoniae )
|
Klerodendrum ( clerodendrum ), eski Yunanca şans, kısmet demektir. Bu nedenle bu cinsten olan bitkilere genel olarak Türkçe olarak kısmet ağacı ya da klerodendrum ( clerodendrum ) denir. Uzakdoğu'da daha çok evlere şans, talih ve kısmet getirdiğine inanıldığı için yetiştirilmektedir. Bazı türlerinin çiçekleri güzel kokuludur, bazı türleri ise göz alıcı meyveleri olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilirler. Yaprakları genel olarak kötü kokuludur. Doğal olarak Asya, Amerika ve Afrika'nın tropikal ve subtropikal iklim görülen yerlerinde yetişirler. Yurdumuzda doğal olarak yetişen türü yoktur, ancak Rus ortancası da denilen pembe çiçekli kısmet ağacı (
Clerodendrum bungei ), Orta ve Doğu Karadeniz'de doğallaşma eğiliminde olup istilacı bir bitkidir.
- Beyaz - kırmızı çiçekli kanayan kalpler sarmaşığı /
Kızılay çiçeği ( Clerodendrum thomsoniae ):
Üç metre kadar büyür, çok yıllık, herdem yeşil, tırmanıcı ve sarılıcı bir bitkidir. Halk arasında kızılay çiçeği denir. Salkım halinde, kalp şeklinde ( kaliks ) beyaz - kırmızı renkli çiçek açar. Bazı kültür çeşitleri alacalı (
variegata ) yapraklıdır. Daha çok iç mekanlarda, saksı çiçeği olarak yetiştirilir. Yazın açık havaya sever. Dona karşı çok hassastır. İlkbahardan başlıyarak sonbahara kadar uzun bir çiçeklenme dönemi sürer. Çiçek açtıktan sonra budanarak form verilir. Direk güneşi sever, toprağının verimli, geçirimli ve nemli olması gerekir. Batı Afrika'ya ozgüdür.
- Kırmızı - pembe çiçekli kanayan kalpler sarmaşığı /
Kırmızı klerodendrum (
Clerodendrum x speciosum /
Clerodendron thomsoniae var. Delectum ):
 |
| Kanayan kalpler sarmaşığı ( Clerodendrum x splendens ) |
Melez bir bir türdür, doğada yetişmez. (
Clerondrndrum splendens ve Clerond thomsoniae arasında bir melezdir ). Tür adı olan speciosum, gösterişli demektir.
Salkımlar halinde, kaliks ( çanak yaprak ) kalp şeklinde leylak - kırmızı renkli gösterişli çiçekler açar. Bol ışık alan gölge yerleri ve organik madde bakımından zengin, drenajı iyi, nemli toprakları sever. Direk güneşten hoşlanmaz. Boyu 4 m.yi bulur, ağaçlara , çardaklara sardırılır. Desteğe ihtiyacı vardır. Akdeniz iklimi görülen bölgelerimizin kıyı kısımlarında bahçelerde yetiştirilir.
 |
| Kırmızı kanayan kalpler sarmaşığı ( Clerodendrum x thomsoniea ) |
Kanayan kalpler sarmaşıkları tropikal bir bitki olduğundan sıcak ve nemli ortamları sever. Toprağı sürekli nemli ama yaş tutulmamalıdır, aksi takdirde kök çürümesi yapar. Yapraklarına su serpilmesini sever. Kanayan kalpler sarmaşığı fazla bakım istemez, yetiştirilmesi ve üretilmesi zor olmayan bir bitkidir. Çelikle ve tohumdan üretilir. Sarmaşık türü bitkilerden hoşlananlara tavsiye ederim.
 |
| Kanayan kalpler sarmaşığı ( Clerodendrum x speciosum ) |
Kaynaklar: Vikipedi ve internet sitelerinden yararlanılmıştır.
