Dikenler tacı ya da noel yıldızı ( Euphorbia milii ), sütleğengiller ( Euphorbiaceae ) familyasından, çok yıllık, herdem yeşil, yarı sukulent ve iğne dikenli bir bitkisidir. Ayrıca isa çalısı, gelin kaynana çiçeği,kaynana sopası, dikenli tac gibi adlarla da bilinir. Anavatanı Madagaskar Adası'dır. Ilıman iklimlerde yetişir. Üçüz çiçeği ( Euphorbia marginata ) ve Atatürk çiçeği / ponsetya (
Euphorbia pulcherrima ) ile ayni cinstendir.
|
Bitkinin yaprak ve çiçekleri. |
Euphorbia milii, sukulent ve dikenli olduğu için kaktüs türlerine benzer. Ancak sütleğengillerden ( euphorbiaceae ) olduğu için, yaprakları koparılınca içinden beyaz bir süt çıkar. Dikenleri ise daha çok tutunmaya ve su depolamaya yarar. Çiçek sanılan renkli ve gösterişli kısmı ise, brekte ( ya da brahte ) denilen çiçek sapı yaprakcıklarıdır. Kırmızı, beyaz, pembe ve sarı renklerdedir, tozlama için böcekleri kendine çeker Uzun süre durur, parlak ve gösterişlidir. Asıl çiçekleri ise küçük ve gösterişsiz olduğu için dikkat çekmez.
|
Dikenler tacı, adından da anlaşılacağı gibi dikenli
ve yarı sukulent bir bitkidir. |
Dikenler tacı daha çok iç mekanda yetiştirilir, ancak kışın soğuk olmayan yerlerde bahçelerde de yetişir. Aydınlık, bol güneşli yerleri sever. Fazla sulanırsa yaprakları sararır ve dökülür, kök çürümeleri olur. Toprağı kurudukca sulanmalıdır. Sıcağa ve soğuğa ( - 5 ) dayanıklıdır, yazın öğle güneşinden korunması gerekir. Gölge yerlerde dalları cılızlaşır ve çiçeği güzel olmaz.
|
Dikenler tacı ( Euphorbia milii ) |
Dikenler tacı normal saksı toprağına dikilir ve iki yılda bir toprağı ve gerekirse saksısı değiştirilir. Çok büyük saksılarda büyümeye gideceğinden, fazla çiçek açmaz. Çarpık ve fazla dalları arasıra budanmalıdır. Bu sırada çıkan beyaz süt alerjik olduğu için dikkat etmek gerekir. Tohumla, çelikle ve kökten ayırma ile üretilir. Çelikler bir süre serin bir yerde bekletildikten sonra dikilmelidir.