|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor ) |
Bilimsel adı Sparaxis tricolor olan palyaço çiçeği, süsengiller ( İridaceae ) familyasından, çok yıllık, soğanlı ( corm) ve otsu bir bitkidir. Anavatanı Güney Afrika'dır (Güney Afrika'daki Cape Eyaleti ). Bu çiçeğin Türkce adı ( palyaço çiçeği ) İngilizce adından ( Harlequin / Palyaço, Soytarı ) esinlenilerek verilmiştir. Ayrıca; Üç renkli alacalı çiçek, Kadife çiçeği, Asa çiçeği / Değnek çiçeği, Sparaxis gibi adlarla da bilinmektedir.
|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor ) |
Sparaxis tricolor, süs bitkisi olarak yetiştirildiği ülkelerde doğallaşma eğilimindedir. Avustralya ve Amerika'nın bazı eyaletlerinde doğallaşmıştır. 30 cm. kadar boylanır, genel görünüşü
frezya çiçeğini ( freesia ) andırır. İlkbahar ve yaz başında huni şeklinde, üç renkli, parlak, turuncu, pembe, kırmızı ve beyaz renkli ve tonlarında çiçek açar. Çiçeklerin merkezi sarı ve siyah, uc kısımları ( altı adet ) ise parlak kırmızı renklidir. Kılıç şeklindeki yaprakları, çiçek açtıktan sonra kurur ve bitki yaz uykusuna çekilir. Soğan ( corm ) ve tohum oluşturması için, bütün soğanlı bitkiler gibi toprak üstü kısmının kurumasını beklemek gerekir.
|
Sparaxis tricolor bitkisinin çiçeği ( Yakın çekim ) |
Palyaço çiçeği hem bahçede hem de saksıda yetiştirilir, mükemmel kesme çiçek oluşturur. Çorm adı verilen yası soğanları sonbaharda ekilir ( 7 - 8 cm derinliğe ). Ayrıca tohumdan da üretmek mümkündür. Tohum elde etmek için, yukarıda da belirttiğim gibi bitkinin doğal olarak kuruması gerekir.
Sparaxis, Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde açık alanlarda yetişir, kışın büyür, hafif donlara dayanıklıdır. Güneşli veya yarı gölge yerleri ve iyi drene edilmiş kumlu, humuslu toprakları sever. Su ihtiyacı fazla değildir. Değişik renklerde çiçek açan çok fazla hibrit ve kültivarı vardır. Soğanları karışık olarak ekilirse, çiçek açınca göze daha hoş görünür. Yetiştirilmesi kolaydır, fazla bakım istemez.
|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor )
|
|
Palyaço çiçeği ve kılıç şeklindeki yaprakları ( Sparaxis tricolor ) |
|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor ) |
|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor )
|
|
Palyaço çiçeği ( Sparaxis tricolor ) |
Kaynaklar: Vikipedi.