 |
| Mayıs papatyası ( Matricaria chamomilla ) |
Mayıs papatyası, papatyagiller ( Asteraceae ) ailesinin 'matricari' cinsine mensup otsu bitki türüdür. Tek yıllık, uçucu yağ taşıyan, hoş kokulu ve beyaz çiçeklidir. Botanik adı 'Matricaria chamomilla' dır. Halk arasında en yaygın şifalı bitkiler arasında yer alır. Eski çağlardan beri çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır ( Baş ağrısı, karaciğer, böbrek, göz hastalıkları, kadın hastalıkları, sarılık, yüksek ateş, yara ve iltihap tedavisi, soğuk algınlığı, mide rahatsızlığı .... gibi ). Araştırmalar mayıs papatyasının bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve enfeksiyon hastalıklarına iyi geldiği göstermiştir. Kurutulmuş çiçeklerinden papatya çayı yapılır. Çayı diğer papatya türleri gibi acı değildir. Bir Slovak Atasözü, 'Papatya çayının tedavi gücü karşında herkes boyun eğmeli' der.
Yapraklarından mavi renkli bir yağ elde elde edilir, bu nedenle 'mavi papatya' olarak da bilinir. Alman papatyası, Yabani papatya, Babuçça, Tıbbi papatya, Mayıs papatyası, Mavi papatya gibi adlarlarla da bilinir.
Gövdesi tüysüz, dik ve dallıdır, yarım metre kadar boylanır. Anavatanı Avrasya ve Afrika'dır. Yurdumuzda yaygın bir bitkidir, Marmara, Ege, Batı Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde daha çok yayılış gösterir. Tarlalarda, kırlarda ve yol kenarlarında yetişir. Tıbbi bir bitki olduğu için bütün dünyaya ( Amerika, Avustralya ) yayılmıştır. Mısır, Arjantin, Bulgaristan, Macaristan gibi bir çok ülkede tarımı yapılmaktadır.
Cins adı ( matricaria ) Latince 'rahim' anlamına gelir, çiçek tablası rahime benzer. Bitki, jinekolojik hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Epitet ( tür adı ) yerdeki - elma demektir. Bitkinin yapraklarının elma gibi güzel kokulu olduğunu işaret eder.
 |
| Mayıs papatyası - çiçek başı ( Matricaria chamomilla ) |
Genellikle mart ve temmuz aylarında çiçek açar. Çiçek başları tek veya yarı yalancı şemsiye formundadır. Yapraklar kısa saplı ya da sapsızdır, üç parçalı ve iğne şeklindedir. Çiçek tablası koni şeklinde ( olgunlaşınca ) olup içi boştur. Bu durum bitkinin diğer papatya türlerinden ayırmada önemli bir özelliktir. Dilsi yaprakları, önce yukarıya doğru iken daha sonra geriye sarkar, bu özelliği ile Anthemis cotula'dan ayrılır. Anthemis türlerinin çiçek kısmının içi doludur. Yine Anthemis cotula kötü kokarken, mayıs papatyası elmaya benzeyen aromatik bir kokusu vardır, kozmetik sanayinde kullanılır. Kuru beybunik ( Tripleurospermum inodorum ) kokusuzdur, bu özelliği ile mayıs papatyasından ayrılır.
Tıbbi bir bitki olan mayıs papatyası çiçekleri idrar artırıcı, yatıştırıcı, iştah açıcı, ağrı kesici ve antiseptiktir, haricen yara iyileştirici olarak kullanılır. Kurutulmuş çiçek başlarından çay yapilır. Yaprakları ve dalları banyo suyuna katılır, baharat olarak kullanılır.
 |
Mayıs papatyası çiçekleri, günş ışığının dik geldiği öğle vakti
toplandıktan sonra gölge bir yere serilerek kurutulur. |
 |
| Mayıs papatyası ( Matricaria chamomilla ) |
 |
Mayıs papatyası ( Matricaria chamomilla )
|
 |
Mayıs papatyası ( Matricaria chamomilla )
|
