ARAP YASEMİNİ ( Jasminum sambac )

Arap yasemin ( Jasminum sambac ).

Bilimsel adı Jasminum sambac olan arap yasemin, zeytingiller ( Oleaceae ) familyasından, çok yıllık, herdem yeşil, çiçekleri güzel kokulu,  çalı /  asma formlu bir bitkidir. Ful yasemin olarak da bilinir.   

Oldukca değişkendir, tırmanıcı / sarmaşık ve çalı formları  çeşitleri  vardır. Genel olarak beyaz renkli, katmerli ya da yalınkat çiçek açarlar. Çiçekleri keskin kokuludur, diğer yasemin ( jasminum )  türlerine göre  daha iri ve gösterişlidir. Çalı formlu olanların çiçekleri katmerlidir. Soğuk havalarda daha koyu çiçek açabilir.  

Çoğu zaman arap yasemi ( Jasminum sambac ) ile karıştırılan yıldız yasemin /
pervane çiçekli yasemin yada yalancı yasemin ( Trachelospermum jasminoides ) çiçeği 

Arap yasemin( Jasminum sambac ), zakkumgiller familyasından olan,  aslında yasemin türü olmayan yıldız yasemin / yalancı yasemin / Pervane çiçekli yasemin ( Trachelospermum jasminoides )  ile  karıştırılmamalıdır.  

Jasminum sambac,  anavatanı Asya kıtasının tropikal bölgeleri  olmasına rağmen, Arabistan Yarımadası'nda yaygın olarak yetiştirildiği için bütün dünyada Arap yasemini ( Arabian jasmine ) olarak tanınır.  Ful, araplardan geçmiştir, ayrıca  'mısır yasemini' de denir. 

Arap yasemini, yurdumuzda eskiden beri yetiştirilen geleneksel çiçeklerimizdendir. Halk arasında,  en güzel teneke kutular içinde yetiştiğine inanılır.

Arap yasemini  kışın sıcak geçen yerlerde  bahçelere dikilir.  Güneşli, havadar  ve yarı gölge yerleri sever.  Fazla  gölge yerlerde çiçek açmaz. Kışın soğuk geçen  yerlerde saksıda yetiştirilir.  Genç sürgünlerin ucunda çiçek açtığı için, sık sık budama yaparak ( derin değil )  yeni filizler vermesi sağlanmalıdır.

Ful yasemin  çiçeklerini  çok yakından koklamamak gerekir, aksi halde manolya çiçeği gibi kararmaktadır. Koparılan ful tomurcukları domateslere saplanarak, salonlarda daha uzun süre kokması sağlanabilir.

Çalı formlu arap yaseminin  ( ful )  katmerli, tırmanıcı - sarmaşık formlu  olanlar ise yalınkat çiçek açar. Kışın yaprağını dökmez.  Çiçekleri zehirsizdir,  çayı  yapılır ( yasemin çayı ). Ayrıca esans yapımında kullanılmaktadır. Ful yasemin, bu bitkinin  Grand Duke of Tuscany' kültivarıdır.   

Arap yasemini, Akdeniz ve Ege bölgelerimiz  dışarıda, diğer bölgelerde iç mekanlarda yetiştirilebilir. Yazın toprağı  kurudukca sulanmalıdır, dona karşı hassastır. Nemli, hafif asitli,  humusça zengin ve  geçirimli toprakları sever.  Çelikle ve daldırma yöntemi ile çoğaltılır.

Arap yasemin,  Filipinler'in ulusal çiçeğidir.

Arap yasemin ( jasminum sambac ) çiçekleri.

Arap yasemin çiçeği - sonbahar  ( Jasminum sambac 'Grand Duke of Tuscany' )
Sıcaklık değişiklikleri pigment üretimini etkiliyebilir. Bu nedenle soğuk havalarda  bazı çiçekler daha koyu renkli olabilir. 

Arap yasemin  ya da ful yasemin   ( Jasminum sambac 'Grand Duke of Tuscany' )

Tırmanıcı / sarmaşık  arap yasemini çiçeği ( Jasminum sambac )   

Çalı formundaki arap yasemini ya da ful yasemin, katmerli çiçekli
 ve güzel kokulu çiçeklidir.  

Arap yasemin çiçeği / yaın katlı çiçekli 
 ( Jasminum sambac  )

Arap yasemin / Ful yasemin 
 (Jasmin sambac 'Grand Duke of Tuscany' )

Arap yasemin çiçeklerinin her iki çeşidi de   güzel kokulu çiçeklidir. 

Çalı arap yasemin ya da  ful yasemin
 ( Jasminum sambac ' Grand Duke of Tuscany' )

Arap yasemini / sarmaşık formu ( jasminum sambac )