4 Aralık 2011

KOCA YEMİŞ'İ EN ÇOK KİM SEVER ?

Bu yıl, İzmir'de aralık ayına girmemize rağmen havalar hala pek  soğumadı. Biz de ailecek,  pazar günü (04.12.2011), Seferihisar'da bir  doğa gezisine çıkarak  bu güzel havaların tadını çıkıyoruz. 
İşte bu doğa gezimizden  notlar ve  fotoğraflar.

Gezimize Seferihisar Barajı'nın kıyısından  başlıyoruz. Seferihisar Barajı, şehir  merkezine 5 - 6 km mesafede bulunuyor.  Virajlı bir yolda, zeytin bahçeleri  ve makilerin arasından geçerek kıvrıla kıvrıla ilerliyoruz baraj gölünün   kıyısında.  Bu arada  yol kıyısında ki ahlat ağaçlarından armut topluyoruz, bazı ağaçlarının  meyveleri daha lezzetli.  Manzara harika, yer, yer durarak manzaranın tadını çıkarıyoruz.  Zeytin toplayanlara rastlıyoruz.

Baraj havzası bitince vadinin karşısına geçiyoruz,  Beyler Köyü  istikametinde yükselmeye başlıyoruz. Yükseldikçe Seferihisar Barajı çok daha iyi  görünmeye başlıyor. Zeytin bahçeleri ve bağlar yerini çam  ormanları  ve makiliklere bırakıyor. 
Yol kıyılarında koca yemiş ağaçlarını görünce,  arabadan inip ormana dalıyoruz.   Ben daha çok fotoğraf çekiyorum, fazla yenmemesi  gerektiğini belirtmeme rağmen eşim ve kızım bol bol  çilek toplayıp yiyorlar. 
( Koca yemiş ( Arbutus unedo ),  tür adı 'sadece bir tane  yenilir' anlamına gelir.  Fazla yenilince sarhaşluk ve baş ağrısı yaptığına atıfta bulunur. ) 

Halk arasında ayıların  koca yemiş'i  çok  sevdiği ve bu  yüzden  orman da sarhoş ayılara rastlanıldığı şeklinde şehir  efsaneleri anlatılır.  Adına koca yemiş, ayı çileği denmesi de bu yüzdendir. 
Arkadaşlarımıza da götürmek için de biraz  çilek  topladıktan sonra, yolumuz üzerindeki Beyler Köyü'ne varıtoruz. 
Beyler Köyü,  Kızıldağın eteklerinde kurulmuş şirin bir orman içi  köyü.  Tarihi su kemeri ve mezarlık çok eski bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor. Eskiden hayvancılıkla geçinen halk, şimdi zeytin ve bağcılıkla uğraşıyormuş. Köyde bir kaç tane de  zeytin yağı fabrikası  var.
Burada bir kahvehanede çaylarımızı içtikten sonra, bu defa  Kavakdere Barajı'nın  kıyısınından dolaşarak Seferihisar'a dönüyoruz.

Bu arada günümüze damgasını vuran  koca yemiş ağacını  da  kısaca  tanıtmak istiyorum.

                                               KOCA YEMİŞ ( Arbutus  Unedo )

Botanik adı 'Arbutus unedo' olan koca yemiş, fundagiller ( Ericaceae ) familyasından, çalı formlu bir bitkidir. Daha çok Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde yetişir,  maki formasyonu içinde yer alır. Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerimizde yetişir.  . Halk arasında; Dağ çileği, Ayı çileği, Enderek, Davulga, Çilek ağacı, Kocakarı yemişi, Kumarika, Mamıkile....gibi çok fazla  adlarla bilinir. Defneye benzeyen yapraklarını kışında  dökmez, herdem yeşildir. Meyveleri lezzetli olup  çiğ olarak yenir, likör, reçel ve içecek yapımında kullanılır.
Meyvelerinin olgunlaştığı sonbahar ve kış aylarında, aynı zamanda çan şeklinde beyaz renkli çok güzel çiçekler açar. Meyveleri bir yılda olgunlaşır ve uzun süre ağaçta kalabilir.   Bu nedenle park ve bahçelerde  süs bitkisi olaraktan da yetiştirilmektedir.

Sıcağa ve soğuğa dayanıklı bir bitki olan koca yemiş  geçirimli toprakları ve güneşli yerleri sever, çok yavaş büyür. Tohumla ve çelikle ürer.

Doğayı koruyalım, çünkü o bizim varlık nedenimizdir. Doğa biz olmadan da  olur ama biz doğa olmadan olamayız!

Bu gezimizden görüntüler. İyi seyirler. 

Seferihisar Barajı, İzmir 
Seferihisar Barajı
( Kuşbakışı )
Koca yemiş / çiçeği ( Arbutus unedo )
Koca yemiş / meyve
( Arbutus unedo ) 
Koca yemiş ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ağacı ve meyveleri

Koca yemiş ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ağacı çiçeği ( Arbutus unedo ) 
Koca yemiş ağaçı ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ağacı ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ağacı ( Arbutus unedo ) 
Koca yemiş ağacı ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ( Arbutus unedo ) 

Koca yemiş ( Arbutus  unedo ) 

Çöğür armudu , Ahlat ağacı ( Pyrus spinoza ) 
Meşe ağacı ( Quercus sp. ) 

Beyler Köyü,  Seferihisar/ İzmir 
Tarihi Su Kemeri / Beyler Köyü, Seferihisar / İzmir 
 Beyler Köyü'nde bir zeytin yağı fabrikası
Beyler Köyü, Seferihisar / İzmir. 
Kavakdere Barajı, Seferihisar / İzmir. 

2 yorum:

  1. Is Arbutus unedo native to your region? We have them planted as landscape trees here in Monterey, CA, USA. They are often commonly called strawberry trees. http://natureid.blogspot.com/2010/06/strawberry-tree-arbutus-unedo-well.html

    YanıtlaSil
  2. Arbulus unedo Türkıye'nin kıyı kısımlarında doğal olarak yetişiyor ve çokta yaygın.Monterey'e Türkiye'den sevgiler.

    YanıtlaSil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.