CENNET AĞACI ( Ailanthus )

Cennet ağacı / Kokar ağaç  ( Ailanthus altissima )
Kapadokya / Nevşehir  

Botanik adı Ailanthus altissima olan cennet ağacı kokarağaçgiller ( Simarubaceae ) familyasından,  kışın yapraklarını döken, 20 -  25 m kadar boylanan, geniş tepeli bir ağaçtır. Anavatanı Çin'dir. Hindistan, Asya ve  Avustralya'da yetişen 6 tür vardır. Türkiye'de ve Avrupa'da  Ailanthus altissima türü doğallaşmıştır. bütün bölgelerimizde yetişir, soğuğa dayanıklıdır. Çok hızlı büyür ancak uzun ömürlü değildir ( en fazla  50 yıl yaşar ) ve gövdesinin içi çürür.  Koyu yeşil renkli, tüysü ( bileşik )  yapraklıdır  ( 13 - 25 yaprakçıkdan oluşur ).  Erkek çiçekleri ve  yaprakları ezilince  kötü bir koku yayar bu nedenle kokar ağaç, osuruk ağacı denir. Ayrıca Yabani ceviz, yalangoz adları ile de bilinir.

Haziran - temmuz aylarında çiçek açar. Çiçekler, küçük, sarımsı beyaz renkli olup büyük salkımlar oluşturur. Genellikle erkek ve dişi çiçekler ayrı ağaçlarda bulunur. Kanatlı meyveleri önce yeşilken sonbahara doğru kızarır. 

Çin'de kutsal sayıldığı için adına cennet ağacı denir. Cins adı ( ailanthus ) 'cennet yolu' anlamına gelir.  

Yaprakları ipek üretiminde kullanılan bir güve olan 'ailanthus' için besin kaynağıdır. Bazı kaynaklarda yapraklarının pişirilerek yendiği belirtilmiş. Reçine, tanen ve C vitamini bakımından zengindir, sarı boya elde edilir, böcek kovucusu olarak  kullanılır. Bataklıkların ıslahında ve sivrisinekle mücadelede kullanılır.   

Ailanthus diğer bitkilerin engelleyen 'ailanthon' adlı bir kimyasal madde salgılar.

Cennet ağacı / kokar ağaç - meyvesi 
( Ailanthus altissima ) 

Güneşli yerlerde ve ılıman iklimlerde yetişir.  Her tür toprakta yetişir, su isteği azdır. Özellikle derin ve nemli toprakları sever. 

Kötü kokmasına rağmen her yere kolay uyum sağlaması ve genel görünümü  nedeniyle park, bahçe ve yol boylarında süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Kesildiğinde daha güçlü bir şekilde filizlenir ve yayılır yok edilmesi zordur. Bu nedenle 'cehennem ağacı' olarak da adlandırılır. 

Yaprakları reçine, tanen ve C vitamini bakımından zengindir. İshal ve dizanteriye karşı kullanılır. 

Kötü kokması, ağacın kısa ömürlü olması ve  gövdesinin içiin çürüyerek  rüzgarda kolayca devrilmesi nedeniyle eskisi kadar popüller değildir.

Tohumla  ve kök sürgünleri ile üretilir. Ancak dikmeden önce istilacı bir bitki olduğunu untmak gerekir.

Cennet ağacı - meyvesi ( Ailanthus altissima )

Cennet ağacı - yaprağı  ( Ailanthus altissima )

Cennet ağacı / kokar ağaç ( Ailanthus altissima )

Kaynaklar: Ağaçlar ve Çalılar 1 ( Prof. Dr. Ersin Yücel ). Türkiye'nin Bütün Ağaçları  Ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren ). Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ). Wikipedia