İĞDE AĞACI ( Elaeagnus )

İğde ağacı ( Elaeagnus angustifolia L. ) 

İğde ( Elaeagnus ), Elaeagnaceae / iğdegiller  familyasından kışın yapraklarını döken ya da herdem yeşil, ağaç veya  çalı formlu bir bitki cinsidir. Dünya üzerinde 94 türü bulunmaktadır.  Dikenli bir ağaçtır, çiçekleri güzel kokar. Yurdumuzda doğal olarak  yetişen iki türü vardır.  Meyveleri zeytine benzer, tatlı ve unludur. Bu nedenle iğde ağacının ingilizce adı 'yabani zeytin' dir. Ancak, bu bitkinin gerçek zeytinle ( olea ) hiç  bir akrabalığı yoktur.

İğde ağacının çiçekleri  zihin açıcıdır, meyvesi ise bir çok hastalığa iyi gelir.

İğde ağacı ( Elaeagnus angustifolia )   

                                                 Yurdumuzda Yetişen İğde Türleri

- Yalancı iğde ( Elaeagnus rhamnoides, Eski adı: Hippophoe rhamnoides  ): Yurdumuzda doğal olarak  yetişen, kışın yapraklarını döken,  küçük meyveli bir ağaçtır. Sincan, çıçırgan da denir. Türkiye'nin değişik bölgelerinde doğal olarak yetişmektedir. Kumulların durdurulmasında, çorak toprakların zenginleştirilip korunmasında kullanılmaktadır. Meyvesi turuncu renkli olup yenir. Soğuğa ve kuraklığa son derece dayanıklıdır. 
- Sultan iğdesi / Bahçe iğdesi   ( Elaeagnus angustifolia L. ): Yurdumuzda doğallaşmış, kışın yaprağını döken, 10 - 15 m. boylarında bir ağaçtır. Eskiden beri yurdumuzda yetiştirilmektedir. Meyveleri lezzetli olup yenir. Park ve bahçelerde süs bitkisi olarak da yetiştirilir.

Avanos iğdesi ( Eleagus angustifolia L. var. turcica Yıld. )
Avanos / Nevşehir 

- Avanos  iğdesi ( Eleagus  angustifolia L. var.turcica Yıld. ).  Nevşehir, Avanos  - Kızılırmak kenarlarında yetişen endemik bir varyetedir.  Meyveleri kuşlar için iyi bir besin kaynağıdır.

Süs iğdesi ( Elaeagnus pungens )

- Süs iğdesi ( Elaeagnus pungens ): Egzotik bir bitkidir, vatanı Çin, Japonya ve Kore'dir.  Herdem yeşil, 3 metre  kadar boylanan dikenli bir çalıdır. Yurdumuzda park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Meyveleri küçük ve kırmızı  renklidir.

Elaeagnus pungens aurea: Alaca yapraklıdır.  Yapraklarını dökmez, süs bitkisi olarak yetiştirilir.

İğde ağacı kuraklığa ve soğuğa  dayanıklı bir bitkidir. Köklerinde azot depo ettiği için her türlü toprakta yetişir. Tuzlu toprakları  sever, bu nedenle deniz kıyılarına, plajlara kumullara karşı önlemek için dikilir. Toprağı erozyondan korur.

İğde ( elaeagnus ), çelikle, kök filizleri ile ve tohumdan üretilir.

( Linki tıklayarak  'Atatürk ve İğde Ağacı '  adlı yazımı da okuyabilirsiniz. )

İğde ağacı ( Elaeagnus angustifolia L.)

İğde ağacı çiçeği ( Elaeagnus angustifolia  )

İğde ağacı meyvesinin  çekirdeğinin dışındaki
 unlu ve yumuşak kısmı yenir.

İğde ağacı park ve bahçelere süs bitkisi olarak  dikilmektedir. 

Kaynaklar: Wikipedia. Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof. Ünal Akkemik ). Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları ( Necati Güvenç Mamıkoğlu ).