DATURA ( Boru çiçeği )

Datura ya da tatula çiçeği (Datura inoxia )

Yurdumuzda  'datura' cinsinden olan süs bitkilerine,  genel olarak datura / tatula  ya da boruçiçeği denir. Patlıcangiller ( Solanaceae ) familyasından olan bu bitkilerin on kadar  türü bulunmaktadır. Şimdi ayrı bir cins kabul edilen  meleklerin trompeti ya da brugmansya ( brugmansia suaveolens ), daha önce  datura türleri (datura suaveolens ) arasında yer almaktaymış.  

Datura turlarındanİ  Datura stramonium, Datura inoxia yurdumuzda doğal olarak yetişmektedir. Datura metel ise egzotik bir bitkidir, yurdumuzda doğal olarak yetişmez, süs bitkisi olarak  yetiştirilir.
Datura çiçeği; Tatula, Abuzambak,  Boru çiçeği, Şeytan elması, Eşek hıyarı, Dikenli elma, Deli otu, Dikenli ceviz, Kokar ot... v.b. adlarla  da bilinmektedir.

Datura metel bitkisinin genel görünümü.

Datura,  yazın boru ( trompet ) şeklinde, beyaz, pembe ve mor renkli çiçek açar. Bazı kültür formlarının  çiçekleri ise  iki renkli ve katmerlidir.Yaprakları iri ve  kötü kokulu dur ( Bu nedenle  'datura stramonium' ye  kokar ot da denir. ). Meyve  kapsülleri,  ceviz şeklinde olup  dikenlidir.
Çoğu zaman, yol kenarlarında kendiliğinden  yetişir.  Ayrıca, süs bitkisi olarak yetiştirilir, çok sayıda kültür  çeşidi üretilmiştir.

Datura,  sıcak iklimlerde yetişir, soğuğa karşı dayanıksızdır.  Güneşli yerleri ve  humusça zengin nemli toprakları sever. Kışın kuruyan gövdesi,  ilkbaharda yeniden filizlenir.  Datura,  tohumdan üretilir. Yetiştirilmesi çok kolaydır, fazla bakım istemez.

Dikkat;  Bütün datura  türleri zehirlidir, bu nedenle çıplak  elle  tutulmalıdır.  Bazı datura türlerinin yaprak ve meyveleri ilaç yapımında kullanılmaktadır. Ancak, bu bitkiler zehirli olduğundan kesinlikle uzman kontrolünde yapılması gerekir.

Bazen datura türleri  ile yarı çalı formlu  bir süs bitkisi olan 'meleklerin borazanı / meleklerin trompeti' 'Brugmansia suaveolens', çiçekleri benzediği için  karıştırılmaktadır. Ancak, brugmansya'nın  çiçeklerinin ağzı datura türlerinin aksine  yere bakar ( sarkıktır )  ve  güzel kokar.

Datura / tatula  çiçekleri.

Datura metel

Datura metel, tohum kesesi

Datura metel

Datura çiçeği ve  arılar

Bir adı da  'Abuzambak'olan datura inoxia

Yaprakları çok kötü koktuğu için bir adı da 'Kokulu ot' olan datura stramonium
bitkisinin genel görünümü.

Boru çiçeği ( Datura inoxia )

 Datura stramonium çiçeği ( Boru çiçeği )

Datura inoxia ( Abuzambak )

Datura inoxia ve  meyvesi

Datura ile karıştırılan, ağaçsı bir bitki olan meleklerin borazanı (  Brugmansia suaveolens )

( Not: Bu yayın son olarak 27.8.2015 tarihinde güncellenmiştir. )