26 Şubat 2015

NERGİS ZAMBAĞI ( Hippeastrum - Amarillis )

Nergis zambağı / Amarillis  ( Hippeastrum reginae )

Nergisgiller ( amaryllideae ) familyasının 'hippeastrum' ve 'amaryllis'  cinsini oluşturan soğanlı  bitki türlerine genel olarak  nergis zambağı  denir. Hippeastrum cinsinin 90 kadar doğal ve  bunlardan elde edilmiş 600 den fazla melez ve kültür çeşidi  vardır. Ana vatanı Güney Amerika kıtasıdır ( Venezuela, Bolivya, Peru ve Brezilya ). Hippeastrum 'şövalya yıldızı'  demektir. Yurdumuzda yetiştirilen neris zambağı türlerinin çoğu hippeastrum cinsindedir ve yanlış olarak bunlara amirillis denir. 

Nergis zambağı, Güzel hatun çiçeği
( Amaryllis belladonna )

Amaryllis cinsini oluşturan nergis zambağı türleri ise  Güney Afrika menşeilidir.  İki türü vardır, yaz sonu ve sonbaharda, yaprakları kuruduktan sonra  çiçek açar. Bu cinsin en tanınmış türü, çiçekleri pembe renkli olan  Güzel hatun çiçeği / Çıplak kadın ( Amaryllis belladonna ) dir.  

Hippeastrum,  tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişir. 
Nergis zambağı,  amarillis ( amaryllis ), çoban çiçeği, süvari yıldızı, şövalye yıldızı ve  güzel hatun çiçeği gibi adlarla da bilinir. 
Nergis zambağı / Şövalya yıldızı 
 ( Hippeastrum reginae )

Hippeastrum ve Amarillis ( amaryllis ), lale gibi Hollanda tarafından ıslah edilmiş ve  dünyaya tanıtılmıştır. Daha çok saksı çiçeği olarak  yetiştirilir,  ılıman iklim görülen yerlerde ise park ve  bahçelere de dikilmektedir.

Nergis zambağı,  yılda bir kez ilkbahar veya  yazın  çiçek açar.  Her soğandan büyüklüğüne göre 2-4 çiçek  sapı  çıkmakta  ve  huni şeklindeki  çiçekler  şemsiye şeklindeki bu yapı üzerinde açmaktadır: Çiçekler kırmızı, beyaz,  pembe, turuncu renklerde ve son derece gösterişlidir. Ebruli, katmerli ve kokulu  çiçek açan çeşitleri de yetiştirilmiştir.  Uzun ömürlüdür, bu nedenle  kesme çiçek olarak da değerlendirilir.  Yaprakları  yeşil renkli, etli ve şerit şeklindedir. 

Nergis zambağı,  fazla bakım istemez, yetiştirilmesi kolaydır.  Gübreli, iyi drene edilmiş  toprakları ve güneşli ya da yarı gölge  yerleri sever. Dikilen soğanların üçte birinin toprak dışında olması ve bu kısmının  ıslak tutulmaması gerekir. Saksıda yetişenler, çiçek açtıktan sonra gölge yerlere alınarak yapraklarının kuruması sağlanır. 

Nergis zambağı, soğanla üretilir, tohumdan üretilenler  3-4 yıl sonra çiçek açar. Bu nedenle, tohumdan üretime  yeni türler elde etmek ( melez ) ya da fazla üretim yapmak  için baş vurulur. Soğan temin ederken iri olmasına dikkat etmek gerekir.

Nergis zambağı / Şovalya yıldızı
( Hippeastrum regina )

Bir adı çoban çiçeği olan nergis zambağı ( hippeastrum )  büyük soğanlı bir bitkidir.  .


Nergis zambağı / Süvariyıldızı 
(Hippeastrum vittatum )

Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi.

( Bu yayın son olarak 30. 10. 2021 tarihinde güncellenmiştir. )


4 yorum:

  1. Kırmızı zambak diye bildiğimiz bu çiçeği çok severim. Rahmetli anneannem büyük teneke saksılarda yetiştirirdi. Şimdi farklı versiyonlarını görüyorum ama sanırım onlar kadar dayanıklı değiller. Galiba soğanlarını dikme zamanı geldi. Çiçekçilere bir bakayım, bulabilirsem almak isterim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Akdeniz iklimi görülen yerler için güzel bir bahçe çiçeği sayılır.Kışın soğanlarını sökme istemiyor.Piyasadakilerin çoğu kültür türleri.Soğanların sap kısmını gömmeyiniz.

      Sil
  2. kırmızı olani nerden bulabilirim.lütfen yardımcı olun.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. http://www.sakaryabotanik.com/Products.asp?StokId=11&title=amaryllis-red-lion-coban-cicegi-amaryllidaceae

      Sil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum göndermemenizi rica ederim. Bitki, çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.