GÜZELLİK ÇALISI / ABELYA

Güzellik çalısı ( Abelia x grandiflora ).

Güzellik çalısı ya da abelya ( abelia ), hanımeligiller ( Caprifoliaceae ) familyasından, 1 - 2 m. kadar boylanan,  güzel çiçekli bir  bitki cinsidir. Çin, Tayvan ve Vietnam'a özgüdür, altı türü vardır. ( Daha önce 30 olan türlerinden çoğu başka cinslere aktarılmıştır ).  Subtropikal ve ılıman iklimlerde yetişir. Bazı türleri  bütün dünyada süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Ülkemizde yapay bir  melez tür olan  Abelia x grandiflora,  park ve bahçelerde yaygın olarak  yetiştirilmektedir.  

Abelia x grndiflora,  Abelia chinensis ile  Abelia uniflora'nın  melezleşmesiyle elde edilmiştir.  1 - 2 m. kadar boylanır, genellikle kışın yaprağını döker. Cins adı Britanyalı doğa bilimci  ve hekim olan  Clarke Abel'e ithafen  verilmiştir.   Tür adı ( grandiflora ),  latince  'büyük  çiçekli' anlamına gelir.   Bütün dünyada yaygın olarak cins adı ile tanınır,  ülkemizde  'güzellik çalısı' olarak daha çok bilinir, bir adı da  ' kelebek çalısı' dır.   Bazı çeşitleri bodur ve alaca yapraklıdır.  

Güzellik çalısı / Abelya  ( Abelia x grandiflora )

Abelya, mayıs ayından başlayarak kasım ayına kadar aralıksız olarak sürgünlerin ucunda  küçük çan şeklinde, pembemsi beyaz  renkli ve hafif kokulu  çiçekler  açar.    

Oval biçimli parlak yeşil renkli yaprakları sonbaharda kırmızıya döner ve bitkiye ayrı bir güzellik kazandırır.  

Abelia x grandiflora, kelebek ve arıları kendine  çektiği için
 ' kelebek çalısı' da denir. 

Abelya ( abelia ) ılıman iklimlerde yetişir, sıcağa, soğuğa ( - 10 kadar )  ve tuzluluğa dayanıklıdır. Geçirgen, humusça zengin,  nemli toprakları ve  güneşli ya da  yarı gölge yerleri sever. Kelebek ve arıları kendine çeker. Bu nedenle  ' kelebek çalısı' da denir. 

Abelya, yetiştirilmesi kolay bir çiçektir, fazla bakım istemez. Park ve bahçeler için ideal bir bitkidir,  tek başına ve  çit bitkisi olarak  kullanılır. Sonbahar ya da ilkbaharda budanır.  Yurdumuzun Akdeniz iklimi görülen yerlerinde  park ve bahçelerde, daha soğuk yerlerde ve teraslarda  büyük saksılarda yetiştirilir. Tohumla, çelikle ve ayırma ile  üretilir. Bahçesi olan arkadaşlara tavsiye ederim. 

Güzellik çalısı ( Abelia x grandiflora ) 

Güzellik çalısı ( Abelia x grandiflora )

Kaynak : Vikipedi, Ağaçlar ve Çalılar I ( Prof. Dr. Ersin Yücel ), Türkiye'nin Bütün Ağaçları ve Çalıları ( Prof. Dr. Ünal Akkemik ). Bahçıvanın El Kitabı ( Peter McHoy). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri ( Erdi Ekren )