Cittaslow Botanik Park: ASTER ÇİÇEKLERİ ( YILDIZPATI )

26 Ekim 2019

ASTER ÇİÇEKLERİ ( YILDIZPATI )

Aster ya da yıldızpatı çiçeği ( Aster amellus )

Aster, papatyailler ( asteraceae ) familyasından tek ya da çok yıllık, çiçekli ve otsu bir bitki cinsidir. Ilıman iklimlerde yetişir. 600 kadar türü vardır, daha önce aster cinsi içinde yer alan bazı türlerin başka cins sayılması ile tür sayısı azalmıştır. Ancak bunlar yine de aster olarak tanınır.

Aster çiçekleri, tek yıllık ve çok yıllık olarak iki gruba ayrılır. Bunlardan tek yıllık olanlara Çin asteri ( Callistephus chinensis ya da Aster chinensis ) denir. Çok yıllık olanlara ise, Michaelmas papatya denir.

Aster, eski yunancada 'yıldız şeklindeki çiçek' demektir. Çiçek başları nedeni ile bu şekilde adlandırılmıştır. Bir çok aster türünün çiçekleri güzel olduğu için, süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca çok fazla kültür çeşidi vardır.

Çok yıllık aster çiçekleri ( Michaelmas papatya )

Yıldızpatı, İtalyan aster ( Aster amellus )

- Yıldızpatı ( Aster amellue ): Aster cinsinin örnek türüdür. Çok fazla hibrit çeşidi vardır. Yurdumuzda doğal olarak da yetişmektedir. Anavatanı Avrupa ve Kafkaslardır. Papatya şeklinde olan çiçekleri beyaz, pembe, mavi renklerdedir, orta kısmı altın rengindedir. Yaprakları ince uzun ve kenarları hafif dişlidir, dikine büyür, daha çok sonbaharda çiçek açar, bu nedenle 'güz asteri' de denir. Avrupa'da ise bu çiçeğe İtalyan asteri ya da 'Michaelmas papatya' denmektedir ( Hıristiyan bayramı olan Michaelmas yortusunda çiçek açtığı için ). Daha çok bahçe çiçeği olarak yetiştirilir ve soğuğa dayanıklı bir türdür.

- New York aster ( Aster novi - bengii, yeni adı Symphyotrichum novi - belgii ): Binden fazla çeşidi vardır. Anavatanı Amerika'dır. En büyük michaelmas papatya grubudur. Piyasada satılan aster çiçeklerinin çoğu bu türün çeşitleridir.

Ayrıca şu türleri de süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

Aster alpinus, Yaylapatı ( Aster alpinus )
( Ilgaz Dağı / Kastamonu )

- Aster alpinus: Alpine aster, Yaylapatı. Anavatanı Alp Dağlarıdır, yurdumuzda da yetişmektedir
- Symphyotrichum lateriflorum ( Aster lateriflorus ): Alaca aster.
- Aster thomsonii: Cüce aster. Namus.
- Aster x frikartii: Melez bir türdür.
- Aster sedifolius ( Galatella sadifolia )
- Symphyotrichum novae - angliae ( New England aster ): Kıllı Michaelmas aster.
- Aster diplostephioides: Asya menşelidir.
- Aster dumosus ( Symphyotrichum dumosum ): Gür aster.
- Aster ericoides ( Symphyotrichum ericoides ): Beyaz fular aster.
- Aster spectabilis ( Eurybia spectabilis ): Gösterişli aster.
- Kalimeris, Japon asteri ( Kalimeris incisa ): Asya menşelidir.

Yurdumuzda ayrıca doğal olarak şu aster türleri yetişir.

Arsızpat ( Aster subulatus )
( Seferihisar / İzmir. )

Arsızpat ( Aster subulatus ): Yıldız şeklinde minik çiçekleri olan arsız bir ottur.

Bataklık papatyası ( Aster tripolium ya da Tripolium pannonicum )
(İğneada, Demirköy / Kırklareli )

Bataklık papatyası, Deniz aster ( Tripolium pannonicum ya da Aster tripolium ): Deniz kıyılarında, tuzlu sulu yerlerde yetişen bir aster türüdür.

Aster yetiştirilmesi en kolay çiçeklerden birisidir, fazla bakım istemez. Bu nedenle, özellikle bahçıvanların en çok sevdikleri çiçekler arasında yer almaktadır. Kelebekler için önemli bir nektar kaynağıdır. Bahçenizde daha fazla kelebek görmek istiyorsanız, bol bol aster çiçeği dikebilirsiniz.

Aster, güneşli yerleri sever, toprak bakımından fazla seçici olmamakla beraber drenaji iyi, nemli ve humuslu toprakları sever. Türüne göre değişmekle beraber, soğuğa dayanıklıdırlar. Yazın düzenli olarak sulanması gerekir. Çiçeklenmeden sonra gövdesi kesilir. Yayılıcı bir bitkidir. Tohumla, çelikle ve kökten ayırma ile üretilir.

Aster, mitolojide de adı geçen bir çiçektir. Bir efsaneye göre aster çiçekleri, göktanrıcası Asterae'nın yer yüzüne düşen gözyaşlarından oluşmuştur.

Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi.

Gelin şimdi de, sonbahar mevsiminin bu en güzel çiçeklerini birlikte seyredelim.