 |
Kral mantosu ya da kralın mantosu ( King's mantle /Tunbergia erecta ),
çalı formunda bir çiçektir. |
Yaygın olarak kral mantosu ( İngilizce adı / king's mantle ) olarak tanınan Thunbergia erecta, ayıpençesigiller ( Acanthaceae ) familyasının thunbergia cinsinden, dikine büyüyen, çalı formunda bir bir bitkidir. Anavatanı Afrika kıtasının batı kısımlarıdır. Ülkemizde, kral mantosu, çalı saat asması, tatlı saat asması, patates çalısı gibi dünyadaki adları ile bilinmektedir.
Cins adı olan Thunbergia, İsveç'li doğa bilimci 'Carl peter Thunbergia' adına ithafen verilmiştir. Tür adı ( erecta ) dik demektir. Bitkinin dikine olarak büyüdüğünü işaret eder.
Thunbergia erecta, tropikal iklimlerde yetişmektedir. Afrika'nın ve Asya'nın tropikal iklim görülen yerlerinde doğal olarak yetişmektedir. İstenirse asma formu verilir, bu nedenle çalı saat asması da denir. Budanmaya olumlu cevap verir, zaman budama yapılarak form verililebilir.
Thunbergia erecta, Akdeniz iklimi görülen kıyı bölgelerimizde bahçelerde, daha soğuk yerlerde ise iç mekanlarda saksı da yetiştirilir. Güneşli ve yarı gölge yerlerde yetiştirilir. Borazan / trombet şeklinde, koyu mavi veya mor renklerde çiçekler açar. Çiçekleri gösterişli ve hafif kokuludur. Boğaz kısmının sarı renkli olması ile dikkat çeker. Thunbergia erecta 'Alba'. beyaz çiçeklidir. İklim şartlarının elverişli olduğu yerlerde, yıl boyu çiçek açar ve yaprağını dökmez.
Thunbergia erecta, güneşli ya da yarı gölge yerleri ve humusça zengin, geçirimli ve nemli toprakları sever. Suyu sever, ancak kök çürümesine karşı toprağın geçirimli olması gerekir. Kuraklığa kısmen dayanıklıdır, yazın bol ve düzenli olarak sulanmalıdır. Dona karşı hassastır. Fazla bakım istemez, peyzaj çalışmalarında kullanılır. Tohumla ve çelikten üretilir
 |
Kral mantosu ( Thunbergia erecta )
Bitkisinin genel görünümü. |
 |
| Kralın mantosu çiçeği ( Thunbergia erecta ) |
 |
| Kral mantosu ( king's mantle ) çiçeği |
 |
Bir adı da "çalı saat asma"
(Bush clock vine ) olan tunbergia erecta |
Kara Gözlü Suzan Sarmaşığı ( Thunbergia alata )
Thunbergia cinsinin bütün dünyada 90 kadar türü bulunmaktadır ( Wikipedia ). Çalı ya da sarmaşık formunda olan bu bitkilerden, süs bitkisi olarak yetiştirilen bir başka tür ise, halk arasında kara gözlü suzan adı ile tanınan Thunbergia alata'dır ( Not: Rudbecki cinsindeki çiçek türlerine de kara gözlü suzan denir. ).
 |
Kara gözlü suzan sarmaşığı
( Thunbergia alata ) |
 |
Kara gözlü susan sarmaşığı ( Thunbergia alata )
|
Halk arasında kara gözlü suzan adı ile tanınan Thunbergia alata, çok yıllık, otsu bir sarmaşıktır. Anavatanı Doğu Afrika'dır. Süs bitkisi olarak yetiştirilen bir çok ülkede doğallaşmıştır. Merkezi siyah - mor, turuncu - sarı, kırmızı - turuncu renklerdedir, çoğu zaman. Adı da burdan gelir. Tohum ve çelikle yetiştirilir.
( Bu yayın son olarak 09. 11. 2023 tarihinde güncellenmiştir.)
Kaynaklar: Wikipedia
Ne güzel de hoş isimleri varmış bu şirin bitkinin. 'Kral Mantosu', 'çalı saat asma'. Anneannemin korunaklı bahçesinde sarmaşık şeklinde buna benzer bir bitki vardı..belki de o bitki 'kral mantosuydu' kim bilir ;) bilgilendirme için çok teşekkürler...İyi pazarlar dilerim.
YanıtlaSilİngilterede mor renk kraliyeti temsil eder, yani üstündür.Bu nedenle kral mantosu demişler olsa gerek.Ancak bu çiçeğin saatle ne ilgisi var bende anlamadım. Teşekkür eder,iyi günler dilerim.
Sil