30 Mayıs 2020

ÇÖREK OTU ÇİÇEĞİ ( Nigella Damoscena )

Şam çörek otu ( Nigella damoscena )
Şam çörek otu ( Nigella damoscena ), düğünçiçeğigiller ( Ranunculaceae ) familyasının nigella cinsinden, tek yıllık, çiçekleri güzel olduğu için süs bitkisi olarak yetiştirilen, otsu bir bitkidir. Anavatanı Akdeniz havzasıdır.  Tohumları diğer çörek otu türleri gibi pide ve çöreklerin üzerine koku vermek için konur. Türk kimyonu olarak da bilinir. 

Şam çörek otu, genel olarak  mavi renkli çiçek açar. Ayrıca  katmerli, beyaz, pembe ve mor renkli çiçek açan çok fazla çeşidi vardır.Yaprakları yeşil  renkli olup tüy şeklindedir. Hermafroditdir, yani hem erkek, hem de dişi organa sahiptir. Değişik renkli tohumlar karışık olarak ekilirse, bahçelerde daha güzel görünür.  Saksı çiçeği olarak  da yetiştirilir. Ekilen tohumlar üç ay sonra çiçek açar, bunu balon şeklindeki tohum keseleri takip eder. Ağostos - ekim aylarında olgunlaşan tohum keseleri  kuru ve kesme çiçek olarak olarak da değerlendirilir. 

Tohum kapsülleri 
Şam çörek otu yetiştirilmesi kolay bir çiçektir, fazla bakım gerektirmez. Güneşli yerleri ve  geçirimli, nemli, humusca zengin toprakları sever. Soğuğa  ve sıcağa dayanıklıdır. Tohumdan üretilir, daha önce yetiştirilen  yerlerde  dökülen tohumlarından kendiliğinden biter.


Mavi çiçekli şam çörek otu çiçeği.

Yurdumuzda doğal olarak on kadar çörek otu türü yetişir.  Uçucu yağ taşıyan çörek otları  türleri güzel kokar. Bunlardan Nigella sativa'nın ( adi çörek otu ), bazı yörelerimizde tarımı yapılmaktadır.

Kır çörek  otu çiçeği  ( Nigella arvensis ).
( Çekildiği yer, Urla / İzmir. )

Kır çörek otu ( Nigella arvensis ), çiçek ve tohum kapsülü.
Yabani olarak kırlarda, tarlalarda yetişen tarla çörkotu / kır çörek otu ( Nigella arvensis ) tohumları pide, börek ve çöreklerin üzerine koku ve lezzet vermek için konur.

Olgunlaşmış şam çörek otu kapsülleri 

Şam çörek otu tohumu. 
Çörek otu ( Nigella ), aynı zamanda tıbbi bir bitkidir ( Astım, Yüksek tansiyon, Parkinson hastalığı, Meme kanseri, Şeker hastalığı tedavisinde kullanılmaktadır. ). Tohumlarından yağ elde edilir. Mısır kraliçesi Kleopatra'nın cildinin güzelliğinin çörek otu yağından kaynaklandığı sanılır.  Hz.Muhammed çörek otu'nun her derde deva olduğunu söylemiştir. Yine halk arasında, çörek otu'nun insanları ve hayvanları nazara karşı koruduğuna inanılır. 
Ayrıca çörek otu, Türkiye ve ortadoğu coğrafyasında yaygın olarak ekmek, pide ve çöreklerin üzerine serpilerek lezzet ve koku vermek için kullanılır. Nohut ile karıştırılarak çörek otu kahvesi yapılır.  

Şam çörek oto çiçekleri ( Nigella damoscena )

Mavi şam çörek otu çiçeği.

Tohum kapsülü.

Beyaz şam çörek otu çiçeği ve kapsülü.

Mavi şam çörek otu çiçeği.

Beyaz şam çörek otu çiçeği.

Şam çörek otu çiçekleri. 

Mavi ve beyaz renkli çörek otu çiçekleri. 

Şam çörek otu çiçeği ve tohum kapsülü. 

Tohum kapsülü. 

Yararlandığım Kaynaklar: Kabalcı Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi ( Oktay Mete ), Türkiye'nin Yabani Besin Bitkileri Ve Ot Yemekleri ( Prof. Dr. Ertan Tuzlacı ), V.k.pedi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.