30 Mart 2013

ORKİDELER YOK OLMASIN !

Ayna orkidesi / salebi  ( Ophrys  speculum )

Dün kırlara fotoğraf çekmeye gitmiştim kırlara, baharın gelmesi ile beraber  her yer çiçek bahçesine dönmüştü adeta, bu sırada 500 kadar kır çiçeği  fotoğrafı çekmişim. 
Bu yazıma konu olan orkide ( orchis )  fotoğraflarından bazılarını da bu sırada çektim. 

Yumrulu ve otsu  bir bitki olan orkide,  dünyada  en fazla cinsi ve türü olan bitkilerden biridir ( 880 cins ve  22 bin türü varmış ). Yurdumuz  orta kuşak orkidelerinin en çok yetiştiği ülkelerden biridir ( orkide cenneti).  Ülkemizde 24 orkide cinsi ve bunlara ait 60 kadar orkide türü olduğu belirtiliyor. Bir kısmı endemik ( sadece ülkemizde yetişiyor ) olan bu orkide türlerinden,  bazılarınjn  soylarının  tehlike altında bulunmaktadır  ( Kaynak : Vikipedi )

Ülkemizde yetişen bazı orkide türlerinin soğanlarından salep ( sahlep diye de yazılıyor )  ve dondurma yapılması dolayısıyla sökülmesi, doğanın gittikce  yok edilmesi özellikle  bu güzel kır çiçeklerimizi  tehdit etmektedir.  Her yıl  milyonlarca orkide çiçeği,  tohum vermeden doğadan sökülerek yok olmaktadır.  Bu gidişle bazı  orkide türlerinin  neslinin tükenmesi kaçınılmazdır.

Anadolu  orkidesi ( Orchis anatolica )
Orkideler salepgiller ( orchidaceae ) familyasındandır.
Tarihi eserlerimiz gibi tabiat varlıklarımızı da korumak hem çocuklarımıza, hem de bütün insanlığa karşı ortak bir görevimizdir.
Salep içmeyelim  dondurma yemeyelim demiyorum, ancak daha fazla para kazanacağız diye doğayı acımasızca tahrip etmeden, bu çiçeklerimizi yok etmeden bunu yapmalıyız.  Örneğin sahlep yapılacak orkide türlerni diğer tarım ürünleri gibi yetiştirebiliriz. Aksi takdirde; Kızılderili atasözünde belirtildiği gibi  (Ancak en son ağaç kesildikten, en son nehir zehirlendikten ve en son balık tutulduktan sonra anlayacaksınız ki, insan parayı yiyemez! )  para bizi kurtarmayacaktır.

Püren  salebi ( Orchis sancta ) ve kelebek
Aslında Türkiye'nin de 1996 yılında imzaladığı  CİTES  ( Nesli Tehlikedeki Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme.) sözleşmesi  ile koruma altına alınan yabani bitkiler arasında orkide de vardır, ancak bu konuda  sorumluluklarımızı tam olarak  yeterince  yerine getirmediğimiz de ortadadır.
Hasancık ( Orchis purpurea )

Ev orkidesi / Falenopsis ( phalaenopsis  'lipperosa' )
Ev içinde yetiştirdiğimiz orkide çiçekleri genel olarak epifit köklü olup ülkemiz de doğal olarak yetişmez, tropikal iklimlimlerde yetişirler ve bunlardan salep elde edilmez. 

 

2 yorum:

  1. Bu güzel ve duyarlı paylaşım için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  2. Ahmet Bey,doğaya karşı duyarlı olmak hepimizin görevi.Ancak öğretmen olmam nedeni ile kendimi bu konuda daha çok sorumlu hissediyorum,umarım yararlı oluyorumdur.Sevgiyle kalınız.

    YanıtlaSil

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.